Inne powstanie warszawskie. 7 sierpnia 1915, sobota. Zorganizowany porządek
Z mianowania władz okupacyjnych prezydentem Warszawy zostaje Zdzisław Lubomirski, a zastępcą Piotr Drzewicki. Tak najważniejsze osoby z władz Komitetu Obywatelskiego miasta Warszawy stanęły na czele władz miejskich. Od tego momentu następuje powolne przejmowanie zadań, ale rola Komitetu i organizacji się nie kończy….
Zdzisław Lubomirski
Autor/źródło: Narodowe Archiwum CyfroweW cyklu „Inne powstanie warszawskie” wracamy pamięcią do sierpnia z 1915 roku, choć w naszej opowieści cofamy się też do sierpnia 1914, bo wtedy, w momencie wybuchu I wojny światowej, rozpoczęto wiele prac społecznych – zaczęto działania, które umożliwiły to, co wydarzyło się w Warszawie w roku 1915. Czas, gdy społecznicy wzięli władzę w swoje ręce.
„Dziennik” prowadzimy, opierając się głównie na doniesieniach prasowych, i oczywiście po swojemu je komentując.
Zapraszamy do wspólnego śledzenia wydarzeń z sierpnia 1915.
W Kurjerze Warszawskim czytamy:
„Komitet obywatelski odbywa po kilka razy dziennie zebranie w sali portretowej w magistracie, bądź w swoim składzie, bądź z udziałem przedstawicieli wojskowych władz niemieckich.
Sprawę zakładników, wobec spokojnego zachowania się mieszkańców, rozstrzygnięto w ten sposób, że władze niemieckie nie uznały za konieczne zatrzymywania, jako zakładników, obywateli miasta, czyniąc natomiast odpowiedzialnym za porządek komitet obywatelski w całym składzie”.
Natomiast wiele z oczekiwań okupanta zawiera obwieszczenie:
Warto wiedzieć:
Jak powstawały Komitety Obywatelskie?
Było jasne, że „Nigdzie Komitety Obywatelskie nie powstawały drogą wyborów, a nigdzie nie było sporu o to, kto ma pełnić obowiązki” [CKO].
Zasada była prosta – do pracy stawały osoby , które swoim doświadczeniem (udział w organizacjach społecznych) gwarantowały umiejętność organizacji pracy, a z drugiej strony miały możliwość poświęcenia się pracy społecznej. W końcu „[p]raca była intensywną, wydatną, a przytem kontentowano się małem wynagrodzeniem, często nawet pracowano darmo” [Grabski]. Dotyczyło to także Straży Obywatelskiej, w której członkowie „nie otrzymywali wszakże za swą pracę żadnego wynagrodzenia. Zapomogi, dawane szarżom niższym, i to w wyjątkowych wypadkach, były bardzo niewielkie, nie mogły więc być uważane za wynagrodzenie, któreby pociągało do zapisywania się w kadry Straży” [Kroński].
W sytuacji gdy Komitety powstawały już bardziej systematycznie (wg Regulaminu C.K.O.), odbywało się to w następujący sposób: zwoływane było zebranie „osób, cieszących się ogólnem zaufaniem w danej okolicy, i te z pomiędzy siebie wybierały 2/3 członków Komitetu; wybrani zaś uzupełniali komplet przez kooptację osób” [Grabski]. Procedura ta była w zasadzie zaakceptowaniem praktyki, którą stosowano w różnych miejscach Królestwa (od Zagłębia Dąbrowskiego, przez Płock, po Warszawę (Por. Organizacje przejmują władzę. Komitety obywatelskie 1914-1915).
CDN...
Źródło: informacja własna ngo.pl
