Publicystyka - ngo.pl

Pozyskiwanie pieniędzy na działalność społeczną, dla zwiększenia swojej skuteczności, korzysta z powodzeniem z trendów znanych z innych obszarów. W internecie wiąże się z wiralnością, dlatego portale crowdfundingowe dodają funkcjonalności, które ułatwiają osiągnięcie dużych zasięgów i atrakcyjność zbiórek. Podczas codziennych zakupów oraz innych transakcji (np. bankowych), darczyńcy mogą wesprzeć organizacje poprzez mikrodonacje. Zaniepokojenie o klimat i zasoby naturalne wyraża się w łączeniu działalności charytatywnej z odzyskiwaniem i ponownym wykorzystaniem rzeczy.

Polscy fundraiserzy i fundraiserki z sukcesem wykorzystują trendy, choć na mniejszą skalę niż biznes. Przyczyny są jasne: wdrożenie nowych rozwiązań wymaga inwestycji. Zastanówmy się też, ilu jest wyspecjalizowanych sprzedawców, a ilu fundraiserów na rynku pracy? Oto przegląd ciekawych, moim zdaniem, rozwiązań, które już teraz stosują organizacje - z powodzeniem.

Platformy crowdfundingowe dają nie tylko możliwość upublicznienia zbiórki Twojego stowarzyszenia, fundacji, w tym: opisu, zdjęć, paska postępu wpłat, czy liczby dni do zakończenia kampanii. To podstawowe i oczywiste opcje. Obecnie portale tego typu dodają liczne rozwiązania, które tak naprawdę poszerzają możliwości promocji i włączania potencjalnych darczyńców w kampanie.

O sukcesie zbiórki crowdfundingowej przesądzi, czy masz dobry pomysł na skuteczne dotarcie do potencjalnych darczyńców. Zawsze podkreślam, że promocję należy zaplanować przed opublikowaniem kampanii. Tak, by potem móc osiągnąć efekt kuli śniegowej. Oczywiście są wyjątki, jak potrzeby, które trzeba zrealizować od razu i czasem da się to zrobić z sukcesem, ale pod warunkiem, że mamy wcześniej zbudowane duże zasięgi wśród zaangażowanych odbiorców i odbiorczyń.

Na co warto zwrócić uwagę przy tworzeniu kampanii crowdfundingowych? Poniżej przedstawiam kilka z licznych pomysłów na uatrakcyjnienie zbiórek wprowadzanych przez portale crowdfundingowe.

1. Możliwość tworzenia skarbonek przez Twoich odbiorców, czyli tak naprawdę zachęcenie ich, by stali się Twoimi fundraiserami i zapraszali własnych znajomych (np. w swoich mediach społecznościowych) do wpłat na Twoją zbiórkę. Dobrze jest wypracować pomysły i ułożyć plan tego, jak zmotywować fanów Twojej inicjatywy do tworzenia skarbonek.

Do zeszłego roku tego typu mechanizmy były znane przede wszystkim z tzw. zbiórek urodzinowych Facebooka i tak można je wciąż traktować, czyli zachęcać do tworzenia skarbonek z jakiejś okazji (urodzin, rocznic, celebracji sukcesów itp.).

Skarbonki mogą się również dobrze sprawdzić, jeśli Twoja organizacja, przykładowo w okresie świątecznym, chce rozpocząć akcję zachęcania do wspierania wśród firm czy szkół. To też dobry pomysł, by poprzez skarbonki dodać element grywalizacji, np. pomiędzy klasami w szkole, które zbierają pieniądze na wybrany cel i mogą porównywać wyniki swoich skarbonek.

2. Prowadzenie licytacji na rzecz kampanii crowdfundingowej. To ciekawe rozwiązanie, szczególnie jeśli uda Ci się przygotować naprawdę interesujące i niebanalne propozycje. Niektóre licytacje, jak np. spotkania ze znanymi osobami, możliwość udziału w niecodziennej sytuacji, wydarzeniu, mogą stać się trampoliną promocyjną dla Twojej zbiórki.

Jak mówi Zespół zrzutka.pl zdarza się, że licytacje i oferty stanowią aż 50% wpłat. Przykładem jest zbiórka Pomoc Powstańcom Warszawskim (zrzutka.pl/bohateron#rewards), gdzie licytacje cieszyły się ogromnym zainteresowaniem.

3. Wystawianie ofert na sprzedaż przy okazji prowadzenia zbiórki. Świetnym przykładem jest zbiórka Szymona Hołowni na rzecz Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, w której główną atrakcją był e-book z przepisami kulinarnymi polityków, kupiony ponad 5500 razy.

4. Danie odbiorcom możliwości udostępnienia własnego linku do Twojej zbiórki i możliwości śledzenia, kto z ich znajomych wpłacił poprzez ten link. Pozwala to zobaczyć skuteczność działań. Takie rozwiązanie wprowadziła zrzutka.pl i wydaje mi się dość ciekawe, ponieważ pokazuje odbiorcom „dowód” ich sprawczości.

Dobrze jest zwrócić uwagę, jakie rozwiązania oferuje dana platforma, a takich  funkcjonalności i metod przybywa. Dzięki nim można stworzyć wielopłaszczyznową kampanię, w której będzie można wypracować zaangażowanie Twoich odbiorców na różne sposoby.

Mikrodonacja to darowizna przy okazji transakcji online i offline. Coraz częściej w sklepach stacjonarnych, internetowych, podczas transakcji bankowych, pojawia się komunikat, zachęta do wpłaty małego datku na cel charytatywny. Liczy się efekt skali i możliwość dotarcia do dużego grona potencjalnych darczyńców. 

Do rozwoju mikrodonacji w naszym kraju z pewnością przyczynił się wzrost potrzeby pomagania u Polek i Polaków podczas pandemii oraz po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie. Bardzo duży wpływ na rynek ma działalność Fundacji Donateo, która wprowadziła mikrodonacje do ponad 40 000 punktów wsparcia (źródło: donateo.pl).

Przez ekofundraising rozumiem pozyskiwanie zasobów na rzecz organizacji pozarządowych oraz pozyskiwanie zasobów, które organizacja wymienia na środki mające wspierać jej misję.

Wydaje się, że do zeszłego roku w szerszej świadomości społecznej głównym przykładem tego typu działań były przede wszystkim akcje nakrętkowe. Za sprawą zmian w przepisach, która weszła 1 lipca 2024 r., pojawił się obowiązek (dla producentów) przytwierdzania nakrętek do butelek lub kartonów, a to znacznie ograniczyło sens tego typu inicjatyw (pisaliśmy o tym w ngo.pl w tym artykule).

Pozyskiwanie zużytych przedmiotów i ich sprzedaż z intencją zebrania środków na misję Twojej organizacji będzie dobrym pomysłem, jeśli chcesz tworzyć środowisko wokół działań i wartości również wśród osób, które nie mogą Cię wesprzeć finansowo.

Platformą, poprzez którą można odsprzedać rzeczy, jest Allegro. Organizacje pozarządowe mogą bezpłatnie korzystać z serwisu, zakładać zbiórki i wystawiać oferty (sprawdź Allegro Charytatywni). Warto pamiętać, że Allegro to najpopularniejsza platforma zakupowa w Polsce i jedna z największych firm e-commerce w Europie, co daje możliwość szerszego dotarcia do osób zainteresowanych misją Twojej organizacji. 

Warto też śledzić działania Fundacji Reshape (fundacjareshape.pl, www.facebook.com/profile.php?id=100080169867698), która promuje dawanie nowego życia przedmiotom. Dobrze uczyć się od tych, którzy już mają doświadczenie. Sztuką jest nie tylko zorganizowanie zbiórki przedmiotów, ale przede wszystkim ich skuteczna segregacja i sprzedaż. Zanim cokolwiek zaczniesz zbierać trzeba przemyśleć, gdzie to przechować. Czasem można w tym obszarze nawiązać współpracę z partnerem biznesowym, który dysponuje wolną przestrzenią. Albo z firmą, która w inny sposób pomoże zorganizować zbiórkę. To bardzo rozległy i obszerny temat, bo z kim innym wejdziemy w partnerstwo, żeby zbierać książki, a z kim innym elektroodpady. Tym bardziej, że w obszarze ekofundraisingu rzeczywistość zmienia się szybko. Trzeba sprawdzać, co się opłaca. 

W zeszłym roku pisaliśmy w ngo.pl o przykładzie zbiórki organizowanej w partnerstwie z Ubraniami Do Oddania. W maju tego roku Ubrania Do Oddania zawiesiły możliwość wysyłki paczek z ubraniami i zasilenia tym sposobem wybranej organizacji pozarządowej. Zapowiadają, że taka możliwość wróci jesienią. Zmiana na rynku odpadów tekstylnych od stycznia tego roku spowodowała, że nie można już wyrzucać starych ubrań i innych odpadów tekstylnych do pojemników na śmieci zmieszane. Teoretycznie należy je dostarczać do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. W praktyce osoby, które chcą pozbyć się odpadów szukają prostszych rozwiązań i miejsca, w których można się pozbyć ubrań, przeżywają prawdziwe oblężenie.

Obserwując z ciekawością rozwiązania poszukiwane przez fundraiserów, jak również działalność Allegro Charytatywni, zrzutka.pl, Fundacji Donateo, Fundacji Reshape i innych, widać że można spodziewać się bardzo dynamicznego rozwoju narzędzi wspierających fundraising. Szczególnie, że także sztuczna inteligencja (AI) daje coraz większe możliwości optymalizacji procesów. Jeśli chodzi o pomysły oparte na sztucznej inteligencji warto obserwować np. portal 4fund.com. Cała jego treść jest tłumaczona automatycznie prawie na 30 języków, co ułatwia międzynarodową pomoc. Organizator wpisuje opis w swoim języku, a wspierający widzą go w języku, który sami wybiorą. Dodatkowo, zarówno w portalu zrzutka.pl jak i w 4fund.com, wprowadzono asystenta tytułu zbiórki (po podaniu własnej propozycji system sugeruje alternatywy dopasowane do treści i kategorii). Zespół portali pracuje też nad asystentem opisu zrzutki (zamiast zaczynać od zera, organizator będzie mógł odpowiedzieć na kilka prostych pytań, a narzędzie przygotuje wstępną treść gotową do edycji).

Ten artykuł to stop klatka na dziś. Warto śledzić zmiany i co się wydarza, aby być na bieżąco.

Dziękuję Tomkowi Chołastowi, Annie Bielickiej i Alicji Wójcik ze zrzutka.pl za odpowiedzi na pytania.