Czy w polskim prawie pojawi się nowy typ organizacji not-for-profit?
Ministerstwo Polityki Społecznej przedstawiło projekt ustawy o spółdzielniach socjalnych. Ustawa ma być jednym z elementów polityki rządu zmierzającej do ograniczenia zjawiska marginalizacji i wykluczenia społecznego oraz wspierania integracji społecznej. Projekt został już zaakceptowany przez Radę Ministrów na posiedzeniu 8 lutego 2005 roku.
Przewiduje się, że celem działania spółdzielni będzie społeczna i zawodowa reintegracja, a także
działalność społeczna i oświatowo-kulturalna na rzecz ich członków oraz środowiska lokalnego przez
prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę. Spółdzielnia ma liczyć co
najmniej 5 osób, nie więcej jednak niż 50, chyba że statut będzie stanowił inaczej. Projekt jest
ściśle związany z ustawą o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Mówi o tym na przykład
art. 2 ust. 3, według którego spółdzielnia może prowadzić działalność społeczną i
oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność
społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ustawie z dnia o działalności pożytku
publicznego, jak również art. 8 ust. 2 regulujący kwestię prowadzenia przez spółdzielnię socjalną
statutowej działalności odpłatnej. Inny interesujący zapis mówi, że w razie likwidacji spółdzielni
socjalnej, jej majątek będzie przechodził na rzecz Funduszu Pracy, jeśli zaś jej członkami byli
niepełnosprawni, odpowiednia część na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Wejście w życie ustawy o spółdzielniach socjalnych będzie prawdopodobnie skutkowało także
nowelizacją samej ustawy o pożytku publicznym chociażby w punkcie opisującym zasady przeprowadzania
otwartych konkursów na wykonanie zadań zlecanych przez administrację samorządową.
Ustawa ma uregulować to, co do tej pory starały się realizować niektóre organizacje pozarządowe
takie jak poznańska Fundacja "Barka". Dotąd sprawy tego rodzaju działalności obejmowała
przede wszystkim ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która weszła w życie 1
czerwca 2004 r. oraz ustawa prawo spółdzielcze. De facto jednym ze skutków ewentualnego wejścia w
życie ustawy, która wyodrębni ten typ działalności będzie, więc pojawienie się nowego podmiotu,
który można zaliczyć do sektora organizacji pozarządowych. Z uwagą będziemy przyglądać się pracom
nad nowym pomysłem Ministerstwa Polityki Społecznej.
