„Jeśli syreny wyją 19 kwietnia, to chyba znaczy, że coś się jednak zmienia“ – napisała na Facebooku moja koleżanka. Rzeczywiście. Okrągłą, 70. rocznicę Powstania w Getcie Warszawskim obchodzono z niespotykanym dotąd rozmachem. Uroczystości upamiętniające z pewnością zawdzięczają swoją skalę także Muzeum Historii Żydów Polskich, które w tych dniach po raz pierwszy otworzyło swe podwoje dla zwiedzających.
Jeden z autorów muralu, Darek Paczkowski - założyciel Grupy Trzecia Fala, współprezes Fundacji KLAMRA
Wydarzenia towarzyszące obchodom rocznicy odbywały się już w Warszawie od początku kwietnia i trwać będą aż do 16 maja, czyli daty zakończenia Powstania. W przeddzień głównych uroczystości w Synagodze Nożyków odbył się uroczysty kadisz w intencji ofiar. W modlitwie uczestniczył m.in. prof. Władysław Bartoszewski i Symcha Ratajzer-Rotem ps. Kazik, jeden z ostatnich żyjących uczestników Powstania.
Tego samego dnia, na podwórku przy ul. Nowolipki 9b, odsłonięto mural pamięci Marka Edelmana przygotowany przez Fundację Klamra. Fundusze na jego powstanie zebrane zostały w społecznościowej zbiórce. Sprzedawane były koszulki-cegiełki, a współautorem muralu mógł zostać każdy, kto z przygotowanego szablonu odbił na ścianie swojego żonkila. Uroczystość odsłonięcia uświetnili swoim występem m.in. Jacek Kleyff, Słoma i Robert Brylewski.
Oficjalne obchody odbyły się pod pomnikiem Bohaterów Getta. O 10:00 w całym mieście zawyły syreny, a w niektórych kościołach rozdzwoniły się dzwony. W oficjalnych obchodach udział wzięli m.in. powstańcy, Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Bronisław Komorowski, Prezydent m.st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, przedstawiciele rządu, Sejmu i Senatu RP oraz przedstawiciele środowisk żydowskich. Po uroczystościach wszyscy razem przeszli pod pomnik Umschlagplatz.
Przez cały weekend odbyły się w Warszawie dziesiątki rozmaitych imprez: koncerty, warsztaty, wykłady, spacery. Do nowo otwartego budynku Muzeum Historii Żydów Polskich szybko ustawiła się wielka kolejka. Piękna architektura budynku w promieniach kwietniowego słońca robiła na wszystkich ogromne wrażenie.
Po całej Warszawie krążyli też wolontariusze MHŻP rozdając przechodniom ulotki dotyczące Powstania i przypinając im do ubrań papierowe żonkile – symbol szacunku, pamięci i nadziei. „Przypinając sobie żonkil 19 kwietnia świętujemy wydarzenie, które dało początek ruchom społecznym, naszemu myśleniu o prawach człowieka i ludzkiej godności” – mówiła Paula Sawicka.
Sobotnie obchody zakończyło uruchomienie instalacji świetlnej przez Muzeum Historii Żydów Polskich i Muzeum Powstania Warszawskiego. W tym samym czasie z ul. Grzybowskiej i spod pomnika Bohaterów Getta wystrzeliły w swoim kierunku świetliste promienie. Instalację spod MHŻP uruchomił osobiście Kazik Ratajzer.
