Rok temu Komisja Europejska i cztery platformy mediów społecznościowych ogłosiły kodeks postępowania dotyczący zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie. Obejmował on szereg zobowiązań ze strony przedsiębiorstw Facebook, Twitter, YouTube i Microsoft mających na celu zwalczanie rozprzestrzeniania się takich treści w Europie.
Z oceny przeprowadzonej przez organizacje pozarządowe i organy publiczne w 24 państwach członkowskich i opublikowanej z okazji pierwszej rocznicy przyjęcia kodeksu postępowania wynika, że przedsiębiorstwa poczyniły znaczne postępy w wypełnianiu zobowiązań.
Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej do spraw jednolitego rynku cyfrowego Andrus Ansip przyjął te postępy z zadowoleniem: Ścisła współpraca z przedstawicielami sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego w celu zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści przynosi rezultaty; podwoimy nasze wspólne wysiłki. Pracujemy obecnie nad zapewnieniem ściślejszej koordynacji poszczególnych inicjatyw i forów, które powołaliśmy do życia wspólnie z platformami internetowymi. Zwiększymy również przejrzystość procedur zgłaszania i usuwania, tak aby można było skutecznie usuwać nielegalne treści przy zachowaniu wolności słowa, co ma kluczowe znaczenie.
Komisarz UE do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci Věra Jourová powiedziała: Wyniki drugiej oceny kodeksu postępowania są zachęcające. Przedsiębiorstwa usuwają obecnie dwa razy więcej treści będących nielegalnym nawoływaniem do nienawiści i robią to szybciej niż sześć miesięcy temu. Jest to ważny krok we właściwym kierunku i świadczy o tym, że podejście oparte na samoregulacji sprawdza się, jeśli wszystkie podmioty wykonują swoje zadania. Jednocześnie na przedsiębiorstwach ciąży duża odpowiedzialność i muszą one podejmować dalsze działania, tak aby wypełniać wszystkie zobowiązania. Uważam, że ważne jest również, aby przedsiębiorstwa z branży IT przekazywały informacje zwrotne osobom, które zgłosiły przypadki nielegalnego nawoływania do nienawiści.
Unia Europejska opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego i praw podstawowych. UE i jej państwa członkowskie wspólnie z przedsiębiorstwami zarządzającymi mediami społecznościowymi i innymi platformami mają obowiązek podejmować odpowiednie działania zapobiegawcze, by nie dopuścić do swobodnego rozwoju nielegalnego nawoływania do nienawiści oraz przemocy w internecie.
Podpisując kodeks postępowania, przedsiębiorstwa z branży IT zobowiązały się w szczególności do rozpatrywania większości uzasadnionych wniosków o usunięcie nielegalnego nawoływania do nienawiści w czasie krótszym niż 24 godziny i – jeśli okaże się to konieczne – usuwania takich treści lub blokowania dostępu do nich na podstawie krajowych przepisów transponujących prawo europejskie. W kodeksie podkreślono również, że istnieje potrzeba dalszego prowadzenia dialogu na temat sposobów promowania przejrzystości oraz treści zwalczających mowę nienawiści i treści przedstawiających alternatywną wizję.
Od przyjęcia kodeksu postępowania dotyczącego zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie minął rok, podczas którego odnotowano znaczne postępy, choć wciąż istnieją pewne wyzwania:
- Średnio w 59% przypadków przedsiębiorstwa z branży IT zareagowały na zgłoszenia o nielegalnym nawoływaniu do nienawiści i usunęły dane treści.Odsetek ten jest ponaddwukrotnie większy niż poziom 28%, który odnotowano sześć miesięcy wcześniej.
- W tym samym okresie sześciu miesięcy wzrosła ilość powiadomień rozpatrzonych w ciągu 24 godzin: z 40% do 51%. Facebook jest jednak jedynym przedsiębiorstwem, które w pełni realizuje cel i rozpatruje większość zgłoszeń w ciągu jednego dnia.
- W porównaniu ze stanem sprzed pół roku przedsiębiorstwa z branży IT lepiej sobie radzą z traktowaniem zgłoszeń od obywateli w ten sam sposób, jak traktowane są zgłoszenia od organizacji, które wykorzystują do tego celu zaufane kanały komunikacyjne. Wciąż jednak utrzymują się pewne różnice i odsetek usuniętych treści jest niższy w przypadku zgłoszeń pochodzących od indywidualnych osób.
- Ponadto monitorowanie wykazało, że chociaż Facebook systematyczne przesyła użytkownikom informacje zwrotne o tym, jak rozpatrzono ich zgłoszenia, to praktyki w tym zakresie różnią się w zależności od przedsiębiorstwa. Można jednak poczynić dalsze postępy w zakresie jakości informacji zwrotnych stanowiących podstawę decyzji.
Poprawa w dziedzinie rozpatrywania skarg od użytkowników i współpraca ze społeczeństwem obywatelskim
W ciągu ostatniego roku przedsiębiorstwa z branży IT usprawniły swoje systemy zgłaszania i ułatwiły zgłaszanie przypadków nawoływania do nienawiści. Przeszkoliły swoich pracowników i rozszerzyły zakres współpracy ze społeczeństwem obywatelskim. Wdrożenie kodeksu postępowania spowodowało poprawę działania i powiększenie grupy zaufanych osób oznaczających nielegalne treści dla przedsiębiorstw z branży IT w całej Europie.
Dzięki zacieśnionej współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego wzrosła jakość zgłoszeń, są one skuteczniej rozpatrywane w krótszym czasie i poprawiono wyniki w zakresie reakcji na zgłoszenia.
Dalsze działania
Komisja będzie w dalszym ciągu monitorować wdrażanie kodeksu postępowania przy wsparciu organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Oczekuje się, że przedsiębiorstwa z branży IT poprawią przede wszystkim przejrzystość kryteriów analizy treści zgłoszonych do usunięcia i informacje zwrotne dla użytkowników.
Komisja uwzględni wyniki tej oceny w ramach prac zapowiedzianych w śródokresowym przeglądzie wdrażania strategii jednolitego rynku cyfrowego. Komisja będzie również nadal propagować skuteczniejszą współpracę między przedsiębiorstwami z branży IT i organami krajowymi.
Kontekst
Przeprowadzona niedawno w Europie ankieta wykazała, że 75% osób śledzących debaty w internecie lub w nich uczestniczących spotkało się z przypadkami nadużyć, gróźb lub nawoływania do nienawiści. Prawie połowa respondentów stwierdziła, że zniechęca ich to do udziału w dyskusjach on-line.
UE i jej państwa członkowskie wspólnie z przedsiębiorstwami zarządzającymi mediami społecznościowymi i innymi platformami mają obowiązek promowania wolności słowa i sprzyjania jej w przestrzeni internetowej. Jednocześnie wszystkie te podmioty muszą czuwać nad tym, by internet nie stał się schronieniem dla przemocy i nienawiści.
W celu sprostania rosnącemu problemowi nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie Komisja Europejska oraz cztery największe przedsiębiorstwa z branży IT (Facebook, Microsoft, Twitter i YouTube) przedstawiły w dniu 31 maja 2016 r. kodeks postępowania dotyczący zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie. W dniu 7 grudnia 2016 r. Komisja zaprezentowała wyniki pierwszej oceny wdrożenia tego kodeksu postępowania.
Śródokresowy przegląd wdrażania strategii jednolitego rynku cyfrowego, wydany 10 maja 2017 r., potwierdził potrzebę dalszego dążenia do minimalnych wymogów proceduralnych dotyczących procedur „zgłaszania i usuwania nielegalnych treści” mających zastosowanie do pośredników internetowych, w tym w odniesieniu do kryteriów jakościowych dla zgłoszeń, do procedur odpowiadania na zgłoszenia, obowiązków sprawozdawczych, mechanizmów konsultacji ze stronami trzecimi i systemów rozstrzygania sporów. W tym samym duchu opracowany przez Komisję wniosek dotyczący zmiany dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych zawiera daleko idące przepisy zobowiązujące platformy do stworzenia systemu zgłaszania do usunięcia materiałów audiowizualnych zawierających nawoływanie do nienawiści w internecie.
Komisja prowadzi ciągły dialog z platformami internetowymi w ramach jednolitego rynku cyfrowego (np. forum UE poświęcone internetowi, kodeks postępowania dotyczący nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie, a także protokół ustaleń w sprawie sprzedaży podrabianych towarów przez internet) i zamierza usprawnić jego koordynację, by osiągnąć jak najlepsze wyniki.
Dodatkowe informacje
- Pytania i odpowiedzi
- Zestawienie informacji na temat drugiej oceny
- Ogłoszenie kodeksu postępowania dotyczącego nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie
- Kodeks postępowania
- Zwalczanie nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie: pierwsza ocena nowego kodeksu postępowania
- Zestawienie informacji – pierwsza ocena kodeksu postępowania
- Śródokresowy przegląd jednolitego rynku cyfrowego
- Zestawienie informacji na temat śródokresowego przeglądu strategii jednolitego rynku cyfrowego z 2015 r.