Status mediatorów sądowych w Polsce wciąż wymaga uporządkowania. Ekspertyza opracowana w ramach projektu „Akademia NGO – dobre prawo dla integracji” wskazuje, że niezbędne są klarowne wymagania dla kandydatów oraz ogólnopolska lista mediatorów. Ma to na celu umożliwienie łatwiejszej weryfikacji ich uprawnień i kompetencji.
Uścisk dłoni dwóch osób w garniturach nad dokumentem, w tle widoczna jest trzecia osoba
Autor/źródło: akademiango.plRozproszone przepisy, różne praktyki
Obowiązujące przepisy dotyczące kandydatów na mediatorów sądowych są rozproszone w kilku aktach prawnych i różnie interpretowane przez sądy. W efekcie wpis na listę mediatorów zależy często od lokalnych praktyk i decyzji poszczególnych prezesów sądów okręgowych. Kandydaci muszą więc spełniać odmienne, nierzadko nieformalne wymagania. Dodatkowo, mimo że w wielu sądach oczekuje się ukończenia kursu mediacyjnego, przepisy nie wprowadzają takiego obowiązku. Brak jednolitych zasad i wymogu szkolenia to poważna luka w systemie, który powinien opierać się na zaufaniu, kompetencjach i odpowiedzialności.
Czego dotyczy ekspertyza?
Ekspertyza analizuje projektowane rozwiązania dotyczące zasad dopuszczania do zawodu mediatora sądowego. Wskazuje w efekcie na ryzyko wprowadzenia nierównych kryteriów – szczególnie w kontekście planowanych zwolnień z części wymogów szkoleniowych dla przedstawicieli zawodów prawniczych. Podkreśla, że skuteczna mediacja wymaga nie tylko wiedzy prawnej, ale też umiejętności komunikacji, empatii i pracy z konfliktem. Z tego względu wszyscy kandydaci powinni być objęci takimi samymi standardami przygotowania.
Głos praktyków w dyskusji o przepisach
Na podstawie doświadczeń osób z organizacji pozarządowych zaangażowanych w działania mediacyjne powstała ekspertyza, która wnosi do debaty głos praktyków, a nie tylko prawników. To rezultat konsultacji z NGO współtworzącymi środowisko mediatorów, którzy obserwują, jak przepisy funkcjonują w rzeczywistości. Osoby te na co dzień wspierają dialog, rozwiązują konflikty i wiedzą, jakie bariery tworzy nieprecyzyjne prawo. Dzięki temu opracowanie pokazuje, jakie zmiany są naprawdę potrzebne, by mediacja mogła skutecznie wspierać ludzi i społeczności.
Krok w stronę profesjonalnej mediacji
Propozycje zawarte w ekspertyzie to krok w stronę uporządkowania zasad wykonywania zawodu mediatora i podniesienia jakości prowadzonych mediacji. Dokument podkreśla, że prawdziwa profesjonalizacja wymaga równych standardów przygotowania dla wszystkich kandydatów – niezależnie od reprezentowanego środowiska zawodowego. Wyrównanie zasad i obowiązków szkoleniowych pozwoli wzmocnić zaufanie do mediatorów i sprawić, że mediacja stanie się realnym narzędziem dialogu społecznego.
Czas na systemowe rozwiązania!
Dokument otwiera drogę do konkretnych zmian w sposobie organizacji i wspierania mediacji w Polsce. Wnioski z opracowania posłużą do przygotowania rekomendacji kierowanych do instytucji odpowiedzialnych za kształtowanie polityki prawnej. Rekomendacje te będą również upowszechniane wśród NGO i ośrodków mediacyjnych, by wspierać ich codzienną pracę. Przyczynią się także do budowy spójnego, profesjonalnego systemu mediacji.
O Akademii NGO
Artykuł powstał w ramach projektu: Akademia NGO – dobre prawo dla integracji, realizowanego przez Stowarzyszenie MOST.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej (Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027), obejmuje organizacje z województw: śląskiego, małopolskiego, opolskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego i podkarpackiego.
Więcej informacji: www.akademiango.pl
Logotypy projektu Akademia NGO – dobre prawo dla integracji, realizowanego przez Stowarzyszenie MOST
Autor/źródło: akademiango.plŹródło: Stowarzyszenie MOST
