381 sztabów, 419 akcje, 9496 uczestników, 3 tony odpadów [1] – tak wygląda w liczbach 7. edycja Operacji Czysta Rzeka, która wystartowała 1 marca. Z okazji Międzynarodowego Dnia Działań na rzecz Rzek organizatorzy zachęcają, aby zadbać o polskie rzeki, sprzątając nad ich brzegami. Lokalni liderzy zaplanowali już kilkanaście akcji porządkowych, a Sztab Główny sadzi wtedy drzewa na Mazowszu.
Według badania EKObarometr [2] 56% Polaków uznaje rzeki za najbardziej zanieczyszczone obszary w kraju. Jednocześnie co czwarty uważa, że to właśnie zanieczyszczenie rzek stanowi największe zagrożenie dla przyszłości naszej planety. Troską o rzeki kierują się także organizatorzy i uczestnicy Operacji Czysta Rzeka. Ta największa w Polsce akcja społecznego sprzątania rzek i terenów zielonych od 2019 roku zgromadziła społeczność ponad 64 tysięcy wolontariuszy, dzięki zaangażowaniu których uprzątnięto aż 1447 ton śmieci. Niemal połowa akcji sprzątania odbywa się właśnie nad rzekami.
14 marca – Międzynarodowy Dzień Działań na rzecz Rzek
Z tej okazji w ramach Operacji Czysta Rzeka odbędą się lokalne akcje sprzątania w plenerze. W sobotę 15 marca porządki zaplanowano m.in. w dolinie Następówki (mazowieckie), nad Dobrą (dolnośląskie), nad Wisłą w Puławach (lubelskie), okolicach rzek: Gnojnik i Łówczanka (podkarpackie) oraz Budkowiczanki (opolskie).
„Dostrzeżenie potrzeb ochrony środowiska rzecznego i troska o te okolice to najlepszy sposób na docenienie mocy, siły i piękna rzek, a tym samym zadbanie o lepszą jakość życia nas samych. To dobra data do świętowania w plenerze – nad rzeką czy sadząc drzewa. Akcje sprzątania mogą odbyć się na lądzie w okolicy rzeki lub z poziomu kajaka czy łódki, ale wówczas uczestnicy powinni zadbać o sprawny sprzęt i bezpieczeństwo ekopatrolu na wodzie” – zwraca uwagę Izabela Sałamacha, rzeczniczka prasowa Operacji Czysta Rzeka.
Las Operacji Czysta Rzeka
W dniach 14 i 15 marca w okolicach Łosic na Mazowszu będą sadzone drzewa w ramach programu „Operacja Czysta Rzeka Sadzi Drzewa”.
Organizatorzy przypominają, że drzewa na brzegach rzek pełnią wiele ważnych funkcji. Ograniczają wzrost temperatury czy też parowanie, ale także regulują i stabilizują rozwój roślinności wodnej. Zdolności retencyjne drzew zmniejszają eutrofizację wód, wspomagają procesy ich samooczyszczania, magazynują wodę. Stare i duże drzewa o rozbudowanym systemie korzeniowym nie tylko umacniają brzegi przed nadmierną erozją boczną, ale także dają schronienie wielu gatunkom zwierząt [3].
„Stworzymy pierwszy Las Operacji Czysta Rzeka, który zostawimy następnym pokoleniom” – zapowiada Daniel Parol, współorganizator akcji.
Od 2023 roku Operacja Czysta Rzeka posadziła już ponad 20 tys. drzew w różnych miejscach.
Jak dołączyć do akcji?
Szefem sztabu może zostać każda dorosła osoba, która podejmie się koordynacji lokalnego sprzątania. Uczestnik powinien mieć min. 18 lat, a młodsi biorą udział w akcji za zgodą lub w towarzystwie opiekunów. Placówki oświatowe oraz firmy mogą także zakładać własne sztaby.
Rejestracja odbywa się na stronie www.operacjarzeka.pl do 27 kwietnia.
[1] Stan na 13.03.2025, godz. 12.30, https://system.operacjarzeka.pl/
[2] Badanie EKOBAROMETR – VI EDYCJA zrealizowane w maju 2024 przez SW RESEARCH Agencję Badań Rynku i Opinii metodą wywiadów online (CAWI) na panelu internetowym SW Panel na reprezentatywnej próbie 1500 Polaków w wieku 16-80 lat. Więcej o badaniu na https://operacjarzeka.pl/dla-mediow/zauwazenie-problemu-smieciozy-i-troska-o-srodowisko-nie-ida-w-parze/
Źródło: Fundacja Czysta Rzeka