Ukazał się raport społeczny o zieleni w procesie rewitalizacji. O czym mówi?
Od 2016 roku trwa w Łodzi wielki proces rewitalizacji centrum miasta. Jego budżet przekracza 4 miliardy. Znaczna część prac rewitalizacyjnych przebiega w terenach zadrzewionych lub dotyczy wprowadzania nowej zieleni do przestrzeni dotychczas bezdrzewnych. Grupa społecznych audytorek i audytorów postanowiła poddać ten proces diagnozie od strony przyrodniczych korzyści i strat.
Skąd pomysł na raport?
Mapa Drzew Łodzi prowadzi proces społecznej inwentaryzacji drzew w Łodzi: https://mapadrzewlodzi.pl. Od ponad 3 lat grupa mieszkanek i mieszkańców wprowadza (wolontariacko) do bazy dane na temat miejskich drzew. W tej chwili mamy ich już ponad 82 tysiące. Trzy lata to czas na tyle długi, by zgromadzić dużo obserwacji i refleksji. Z dyskusji zaangażowanych osób powstał pomysł, by w sposób uporządkowany zdiagnozować wpływ prac rewitalizacyjnych na zieleń (zastaną i nową). Podzieliliśmy rejon najintensywniej prowadzonych prac rewitalizacyjnych w centrum Łodzi na 12 obszarów i do każdego z obszarów skierowaliśmy audytorkę lub audytora. Raport powstawał przez rok, od czerwca 2024 roku.
Jaką raport ma strukturę?
Raport złożony jest z 4 rozdziałów i istotnego załącznika. Zawiera 440 stron, ponad 50 map i ponad 430 fotografii. Pierwsze dwa rozdziały mają charakter teoretyczny, przeanalizowaliśmy w nich dokumenty prawne określające kształt prowadzonych w Polsce i Łodzi procesów rewitalizacyjnych, ich akcentowanie spraw środowiskowych i przyrodniczych. Rozdział trzeci zbiera opisy diagnoz we wskazanych 12 obszarach – jest najobszerniejszy i najbardziej szczegółowy. W rozdziale czwartym zebraliśmy 20 najważniejszych wniosków oraz 39 rekomendacji (strategicznych i lokalnych). Na osobną uwagę zasługuje „Analiza zmian w pokryciu 12 wskazanych obszarów drzewami na podstawie danych LIDAR i danych satelitarnych”, czyli raport sporządzony na nasze zamówienie przez znaną i cenioną firmę MGGP Aero (tworzącą m.in. mapy koron drzew dla miast Polski i Europy).
Co było przedmiotem audytu?
W trakcie audytu grupa audytorek i audytorów diagnozowała liczbę drzew usuniętych w obszarze, drzew posadzonych, uszkodzonych w trakcie prowadzonych prac. Dzięki raportowi firmy MGGP Aero mieliśmy do dyspozycji dane odnośnie zmian w powierzchni pokrycia koronami drzew w obszarach, zmian w objętościach koron drzew, zmian w powierzchniach biologicznie czynnych i przepuszczalnych. Dysponowaliśmy także analizami dotyczącymi zmian w zakresie trendów wegetacji roślinności, czyli procentowym określeniem ilości zieleni, której żywotność w obszarach się poprawiła i pogorszyła. Dzięki wsparciu analityka danych wymienione wyżej dane mogliśmy również analizować dla jasno zdefiniowanych podobszarów, np. terenów zieleni (parków, skwerów, parków kieszonkowych), przebudowywanych ulic i przestrzeni publicznych oraz prywatnych działek (terenów inwestycji deweloperskich).
Jakie wnioski płyną z raportu?
Ocena, jaką wystawiliśmy rewitalizatorom jest niejednoznaczna, lecz niewysoka. Raport dostarczył nam dane liczbowe i procentowe dla uzasadnienia wniosków, które zakładaliśmy dzięki bacznej obserwacji procesu. W trakcie prac audytorskich pojawiło się jednak sporo wniosków i refleksji, które nas zaskoczyły. Zebraliśmy je w formie bardzo intensywnego i gęstego spisu w rozdziale 4 raportu.
39 rekomendacji adresujemy do władz centralnych i samorządowych, wnosząc o konieczne zmiany w przepisach prawa krajowego i lokalnego. Liczymy na to, że raport będzie czytany i dyskutowany. Link, pod którym go Państwo znajdą: https://mapadrzewlodzi.pl/ankieta/raport-spoleczny-zielen-w-procesie-rewitalizacji/.
Raport społeczny powstał dzięki finansowaniu ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich PROO3.
Źródło: Mapa Drzew Łodzi