Komisja Europejska wskazuje sposoby zakończenia programu lepszego stanowienia prawa. Przegląd przedstawiony 24 października 2017 r. zawiera analizę reform wprowadzonych w celu zagwarantowania, że proces kształtowania polityki będzie przejrzysty i skuteczny, ukierunkowany na priorytety i oparty na potwierdzonych danych, jak również informacje dotyczące działań, które należy podjąć.
Lepsze uregulowania prawne stanowią podstawę prac Komisji mających na celu realizację przedstawionych przez przewodniczącego Jeana-Claude'a Junckera 10 priorytetów politycznych, poprzez zagwarantowanie, że Komisja będzie działać jedynie wtedy, gdy działania UE będą generować wartość dodaną, i w sposób skutkujący jak najmniejszymi obciążeniami.
Pierwszy wiceprzewodniczący Komisji, Frans Timmermans, powiedział: Dzisiejsza rzeczywistość nacechowana jest złożonymi wyzwaniami politycznymi. Bardziej niż kiedykolwiek, musimy mieć pewność, że nasze strategie polityczne są solidnie oparte na potwierdzonych danych i faktach, opracowane z zachowaniem jak największej przejrzystości i pełnej rozliczalności. Program lepszego stanowienia prawa Komisji Europejskiej oznacza, że zarówno my sami, jak i inne zainteresowane strony, otrzymamy lepsze instrumenty umożliwiające realizację tego celu.
- W 2017 r. Komisja przeprowadziła gruntowną aktualizację wewnętrznych wytycznych i narzędzi służących lepszemu stanowieniu prawa. Te nowe narzędzia, dostępne od lipca 2017 r., zapewniają pracownikom Komisji cenne wskazówki dotyczące całego cyklu polityki.
- Komisja inwestuje w szereg nowych narzędzi, aby lepiej współpracować z obywatelami i zainteresowanymi stronami, a także lepiej ich informować o swoich bieżących pracach. Do końca tego roku będzie w pełni operacyjna strona internetowa umożliwiająca „czynne uczestnictwo w stanowieniu prawa”, dzięki czemu zainteresowane strony będą mogły uczestniczyć w każdym etapie prac Komisji, i która będzie również stanowić impuls do zwiększenia przejrzystości. Od uruchomienia (częściowego) strony internetowej w lipcu 2016 r. zostały przekazane do konsultacji na różnych etapach procesu decyzyjnego łącznie 643 inicjatywy. Stronę internetową odwiedza już prawie 50 000 osób miesięcznie.
- Rada ds. Kontroli Regulacyjnej osiągnęła już pełną zdolność operacyjną, a w jej składzie jest trzech członków spoza instytucji UE. Rada jest niezależnym organem Komisji, który bada i wydaje opinie i zalecenia dotyczące wszystkich projektów ocen skutków Komisji, a także ważniejszych oceni i „kontroli sprawności” obowiązującego prawodawstwa.
- Przez dokonywaniem przeglądu ustawodawstwa lub wprowadzeniem nowych przepisów, Komisja zobowiązała się stosować zasadę „najpierw oceniaj”. W 2016 r. dokonano przeglądu nieco poniżej 50 % ocen wpływu, a w 2017 r. liczba ta wzrosła do prawie 70 %.
- Za pośrednictwem swojego programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) Komisja zamierza uprościć prawo unijne, usunąć niepotrzebne obciążenia oraz dostosować istniejące prawodawstwo bez narażania celów politycznych. Złożona z ekspertów i przedstawicieli krajowych platforma programu REFIT wydała do tej pory 58 opinii na temat możliwości wprowadzenia uproszczeń, które Komisja uwzględnia w swoich rocznych programach prac. Komisja prowadzi również szeroko zakrojony program sprawności i wydajności regulacyjnej i uruchomiła od 2015 r. 137 inicjatyw dotyczących wprowadzania uproszczeń.
Zmniejszanie zbędnych kosztów bez narażania celów politycznych
Jakkolwiek osiąganie celów każdej polityki wiąże się z pewnymi kosztami, powinny one być ograniczone do minimum. Komisja stale proponuje eliminowanie zbędnych kosztów regulacyjnych w oparciu o indywidualną ocenę każdego przypadku i w porozumieniu z podmiotami ponoszącymi koszty i czerpiącymi korzyści z prawodawstwa UE.
Zgodnie z zobowiązaniem podjętym w porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa, Komisja dokonała oceny alternatywnych sposobów zmniejszenia obciążeń, w tym określania celów zmniejszenia obciążeń w poszczególnych sektorach. W oparciu o swoją analizę Komisja będzie w swoich badaniach i ocenach skutków w bardziej konsekwentny sposób przedstawiać informacje na temat kosztów i korzyści, zwiększy starania na rzecz ilościowego określania takich skutków i, tam, gdzie to możliwe, przedstawienia celu zmniejszenia obciążeń w odniesieniu do każdej propozycji zmiany przepisów prawnych.
Włączenie starań na rzecz lepszych uregulowań prawnych do podstawowych zasad pracy Komisji.
Przyjęty w 2015 r. program na rzecz lepszego stanowienia prawa jest kompleksowym pakietem reform, obejmującym cały cykl kształtowania polityki, który ma się przyczynić do zwiększenia otwartości i przejrzystości procesu decyzyjnego UE i do poprawy jakości nowych przepisów poprzez lepszą ocenę skutków proponowanych aktów ustawodawczych i poprawek. Będzie on także stanowić zachętę do stałego i spójnego przeglądu istniejących przepisów UE, tak aby były one realizowane w jak najbardziej efektywny i skuteczny sposób.
Wiele już osiągnięto, a Komisja będzie kontynuować prace nad doskonaleniem polityki lepszych uregulowań prawnych i włączaniem jej do podstawowych zasad swojej pracy. Będzie to obejmować całościową ocenę sposobu, w jaki program lepszego stanowienia prawa zostanie wdrożony przed końcem kadencji obecnej Komisji.
Kontekst
Wytyczne polityczne przewodniczącego Junckera, na podstawie których Parlament wybrał obecną Komisję, zawierają wyraźne zobowiązanie na rzecz lepszego stanowienia prawa. Oprócz wprowadzania wewnętrznych reform Komisja przedstawiła i ukończyła pomyślnie negocjacje w sprawie nowego porozumienia międzyinstytucjonalnego z Parlamentem Europejskim i Radą, aby zaktualizować i umocnić wspólne porozumienie w odniesieniu do lepszego stanowienia prawa.
Więcej informacji:
- Zakończenie prac w zakresie lepszego stanowienia prawa Lepsze rozwiązania na rzecz lepszych wyników
- Dokument roboczy służb Komisji dotyczący unijnych starań zmierzających do uproszczenia i do zmniejszenia obciążeń regulacyjnych
- Tablica wyników REFIT i podsumowanie tablicy wyników REFIT
- Badanie Eurobarometr Flash na temat postrzegania przepisów przez przedsiębiorstwa i ukierunkowane badanie członków platformy REFIT
- Arkusz informacyjny „Lepsze stanowienie prawa” (13 września 2017 r.)
- Program REFIT
- Platforma REFIT
- Porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie lepszego stanowienia prawa
- Strona internetowa poświęcona udziałowi obywateli w procesie kształtowania prawa
- Portal „Zmniejsz formalności”
- Komunikat prasowy dotyczący Programu lepszego stanowienia prawa
- Zestawienie informacji na temat Programu lepszego stanowienia prawa