Komisja Europejska przyjęła 15 grudnia 2015 r. nowe porozumienie międzyinstytucjonalne z Parlamentem Europejskim i Radą dotyczące lepszego stanowienia prawa, którego celem jest poprawa jakości i skutków europejskiego prawodawstwa. Porozumienie wejdzie w życiu po przyjęciu go przez wszystkie trzy instytucje.
Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans powiedział z tej okazji: „Komisja jest głęboko zaangażowana w zmianę sposobu pracy instytucji unijnych i dzisiejsze decyzje stanowią dwa ważne kroki w tym kierunku. Trzy instytucje unijne zgadzają się, że muszą skupić swoje wysiłki na wspólnych priorytetach w obszarach, w których działanie na poziomie unijnym jest wyraźnie potrzebne, oraz poświęcić tyle samo uwagi przeglądowi i usprawnieniu obowiązujących przepisów. Wiedza fachowa ekspertów platformy REFIT pomoże nam też w prowadzeniu otwartego, przejrzystego i sprzyjającego włączeniu społecznemu dialogu dotyczącego najlepszych sposobów usunięcia niepotrzebnych obciążeń i poprawy jakości naszego prawa”.
Porozumienie międzyinstytucjonalne dotyczące lepszego stanowienia prawa przyniesie zmiany w całym cyklu kształtowania polityki, od konsultacji i oceny skutków aż po przyjęcie, wdrożenie i ocenę unijnego prawodawstwa. Zatwierdzony dziś przez kolegium tekst porozumienia był negocjowany z Parlamentem i Radą i zanim wejdzie w życie, musi zostać przyjęty przez wszystkie trzy instytucje. Rada do Spraw Ogólnych wyraziła wczoraj poparcie dla tego porozumienia, a Parlament Europejski właśnie rozpoczyna wewnętrzną procedurę zatwierdzania.
Nowe porozumienie międzyinstytucjonalne musi prowadzić do wspólnych uzgodnień w kluczowych sprawach, które powinny być traktowane priorytetowo przez prawodawców, w tym dotyczących uproszczenia obowiązujących przepisów. Rozwiązania, które zastosowano przy opracowywaniu programu prac Komisji na 2015 i 2016 r., zostaną teraz sformalizowane i trzy instytucje wydadzą wspólne deklaracje w sprawie priorytetów politycznych.
Prawodawcy włączać będą klauzule przeglądowe do prawodawstwa UE, kiedy tylko będzie to możliwe, tak aby można było lepiej przygotowywać przyszłe oceny i mierzyć wyniki. Trzy instytucje potwierdziły również swoje zobowiązanie do przeprowadzania ocen skutków, w tym do uwzględniania ocen skutków dokonywanych przez Komisję w trakcie procedury ustawodawczej. Nie podważając prawa państw członkowskich do uzupełniania prawodawstwa UE, trzy instytucje wyraźnie uznały potrzebę wywarcia nacisku na państwa członkowskie, aby w przejrzysty sposób informowały o tym dodatkowym źródle potencjalnych korzyści i kosztów.
Platforma REFIT łączy ekspertów reprezentujących przedsiębiorstwa, społeczeństwo obywatelskie, partnerów społecznych, Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów i państwa członkowskie.
Kolegium mianowało 15 grudnia 2015 r. 18 członków grupy zainteresowanych stron platformy, których kandydatury zgłoszono w otwartej procedurze konkursowej. Do nich dołączy jeszcze dwóch ekspertów wyznaczonych przez Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów. W skład platformy wejdą ponadto eksperci z państw członkowskich tworzący grupę rządową. Obie grupy spotkają się w dniu 29 stycznia 2016 r. na pierwszym posiedzeniu plenarnym, któremu przewodniczyć będzie pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans.
Najważniejszym zadaniem platformy będzie wspieranie skuteczniejszego osiągania celów politycznych przez proponowanie sposobów uproszczenia prawa Unii i środków wykonawczych państw członkowskich oraz ograniczenia niepotrzebnych obciążeń regulacyjnych. Platforma analizować będzie sugestie zgłaszane przez opinię publiczną, począwszy od wniosków składanych przez zainteresowane strony i obywateli za pośrednictwem narzędzia internetowego „Zmniejsz formalności”. Propozycje uznane za zasługujące na największą uwagę platforma będzie kierować dalej do Komisji lub właściwego państwa członkowskiego. Komisja będzie systematycznie wyjaśniać, jakie działania zamierza podjąć w związku ze zgłoszonymi uwagami.
W maju 2015 r. Komisja przedstawiła komunikat „Lepsze wyniki dzięki lepszemu stanowieniu prawa”, w którym wskazała kilka usprawnień sposobu kształtowania polityki przez instytucje unijne. Opublikowany wówczas pakiet zawierał też projekt porozumienia międzyinstytucjonalnego, który w ostatnich miesiącach był negocjowany z Parlamentem i Radą, oraz wniosek w sprawie ustanowienia platformy REFIT, nowej Rady ds. Kontroli Regulacyjnej zajmującej się monitorowaniem jakości ocen skutków Komisji oraz nowego narzędzia internetowego służącego otwarciu procesu kształtowania polityki i umożliwiającego przegląd uwag zainteresowanych stron na temat obowiązujących przepisów. Pakiet ten stanowił wzmocnienie programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT), w którym dokonano oceny istniejącego prawodawstwa UE w celu zwiększenia jego skuteczności i efektywności, bez podważania celów polityki.
Dodatkowe informacje: