Wywiad z Iwoną Chojecką z WiseEuropa, prowadzącą szkolenia w ramach „Akademii Stanowienia Dobrego Prawa”.
WiseEuropa ThinkTank: – Na czym polega ekonomiczna analiza prawa?
Iwona Chojecka: – Law and Economics, czyli ekonomiczna analiza prawa łączy to co jest najlepsze w ekonomii i prawie. W efekcie mamy możliwość za pomocą metod zaczerpniętych z nauk ekonomicznych zbadać efektywność regulacji prawnych w przyszłości (ex ante) oraz ocenić skuteczność obecnie obowiązujących regulacji z perspektywy czasu (ex post).
Jak taka wiedza może przełożyć się na codzienną pracę w sektorze NGO?
– Przedstawiciele NGO na co dzień zmagają się z regulacjami z obszarów ich aktywności i mają możliwość oceny ich działania na bieżąco. Jest to doświadczenie praktyczne bardzo cenne, ale aby mieć realny wpływ na rzeczywistość i być partnerem w dialogu z instytucjami państwowymi i samorządowymi – warto sięgnąć po narzędzia ekonomiczne i dzięki temu precyzyjnie przedstawić swoje argumenty.
Jak ocenić skutki regulacji prawa?
– Na szkoleniu "Ekonomiczne aspekty prawa" w ramach Akademii Stanowienia Dobrego Prawa pokazujemy, że warto zacząć od identyfikacji i analizy problemu, czyli co nie działa i dlaczego. Następnym krokiem powinno być określenie celów regulacji sformułowanych zgodnie z zasadą SMART: proste, mierzalne, osiągalne, istotne, określone w czasie. Na wstępnym etapie jest przydatne przeprowadzenie analizy wariantowej, obejmującej także rozwiązania pozalegislacyjne. Następnie warto sformułować mierniki wpływu, pozwalające w przyszłości ocenić stopień realizacji celu. Przy przygotowywaniu oceny uwzględnia się również zgodność z zasadą proporcjonalności oraz zasadą niedyskryminacji.
Czy pracownicy NGO powinni mieć wpływ na treść prawa?
– Zdecydowanie tak. Głos pracowników NGO powinien być dobrze słyszalny w debacie publicznej, gdyż wielokrotnie mają oni możliwość obserwacji i sprawdzenia działania prawa w praktyce, co sprawia że ten głos jest cenny. Natomiast sam udział NGO w debacie publicznej – to jest za mało i pracownicy NGO powinni realnie angażować się w prace nad tworzeniem regulacji prawnych.
Gdzie można wykorzystać zdobytą wiedzę?
– Przede wszystkim, warto wiedzieć więcej dla samego siebie. Szkolenie Ekonomiczne aspekty prawa organizowane przez WiseEuropa może stanowić dla NGO zachętę w kierunku zmiany rzeczywistości poprzez aktywny udział w debacie publicznej nad regulacjami. Mam nadzieję, że ten głos będzie zdecydowany dzięki wiedzy, którą w ramach Akademii Stanowienia Dobrego Prawa chcemy NGO przekazać. Ekonomiczna analiza prawa dostarcza zaleceń i rekomendacji dla prowadzonych działań w prawodawstwie. Wysuwając propozycje zmian w prawie określonych przy zastosowaniu metod ekonomicznych, NGO mają szansę na realne wsparcie państwa w działaniach zwierzających do tworzenia dobrego prawa.