Publicystyka - ngo.pl

Na pierwszy rzut oka to prosty pomysł: szkoła przeznacza pewną kwotę pieniędzy, a uczniowie sami decydują, na co ją wydać. Zgłaszają swoje projekty, przekonują innych do swoich pomysłów, a potem głosują. Ale tak naprawdę chodzi o coś więcej niż pieniądze. Chodzi o doświadczenie wpływu – poczucie, że można coś zmienić, że nie jest się tylko odbiorcą decyzji dorosłych.

Każdy, kto brał udział w takim projekcie, wie, jak wiele emocji potrafi wywołać. Pojawiają się pomysły: nowe sprzęty sportowe, wymarzony kącik relaksu, warsztaty psychologiczne, wystawy. Potem przychodzą rozmowy, argumenty, kompromisy. I właśnie wtedy dzieje się coś ważnego – uczniowie zaczynają działać razem, zamiast tylko narzekać, że „nic się nie da”.

Szkolny budżet obywatelski to nauka sprawczości w najczystszej formie. Uczy, że zmiana zaczyna się od pomysłu, który ma odwagę ujrzeć światło dzienne. Pokazuje, że demokracja bezpośrednia to nie wielkie słowa, ale codzienne decyzje i współpraca. Że można coś zbudować wspólnie, jeśli tylko da się ludziom przestrzeń do działania.

Wielu nauczycieli potem mówi, że widzi w uczniach coś nowego – zaangażowanie, pomysłowość, odpowiedzialność. Uczniowie z kolei zauważają, że szkoła naprawdę ich słucha. Że dyrekcja nie jest tylko „górą”, a nauczyciele nie są przeszkodą. Zaczyna się prawdziwa rozmowa – a to już pierwszy krok do wspólnoty.

Nie ma tu wielkiej polityki ani skomplikowanych procedur. Jest codzienność – trochę dyskusji, trochę planowania, trochę marzeń. Ale z tych drobnych rzeczy rodzi się coś, co zostaje na długo: poczucie, że „mój głos ma znaczenie”. A kiedy młody człowiek tego doświadczy, już nigdy nie będzie obojętny.

P.S. Obecnie w Łomży i Gminie Piątnica trwa Łomżyński Szkolny Budżet Obywatelski, realizowany przez Stowarzyszenie Sapere Aude. To inicjatywa, która pomaga uczniom, nauczycielom i szkołom zamieniać pomysły w realne działania.