Trwały pokój wymaga sprawiedliwości dla ofiar wszystkich zbrodni na Okupowanym Terytorium Palestyńskim oraz w Izraelu
Państwa muszą wykazać się determinacją i zaangażowaniem, aby możliwe było skuteczne egzekwowanie międzynarodowego systemu sprawiedliwości. Konieczne jest zagwarantowanie, że wszystkie osoby odpowiedzialne za popełnione zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości w Izraelu oraz ludobójstwo na Okupowanym Terytorium Palestyńskim (OTP) poniosą konsekwencje – stwierdza Amnesty International.
Amnesty International szczegółowo udokumentowało, w jaki sposób Izrael dopuścił i nadal dopuszcza się ludobójstwa na Palestyńczykach i Palestynkach w Strefie Gazy pomimo zawieszenia broni oraz w jaki sposób trwający na Okupowanym Terytorium Palestyńskim system apartheidu stanowi zbrodnię przeciwko ludzkości. Dziś, 11 grudnia, organizacja opublikowała również szczegółowe badania dokumentujące zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości popełnione przez Hamas i inne grupy zbrojne w trakcie i po atakach rozpoczętych 7 października 2023 roku.
Bezpieczeństwa ONZ, w której przedstawiono plan dla Strefy Gazy jako projekt trwałego pokoju. Jednak dziesięcioleci międzynarodowych zbrodni nie da się zamieść pod dywan za pomocą porozumień, które ignorują odpowiedzialność i utrwalają niesprawiedliwość. Prawda, sprawiedliwość i zadośćuczynienie są fundamentami trwałego pokoju” – mówi Anna Błaszczak-Banasiak dyrektorka Amnesty International Polska.
Wobec tak oczywistych wad rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ, Amnesty International wzywa społeczność międzynarodową, do opracowania i wdrożenia kompleksowego planu działania na rzecz sprawiedliwości i zadośćuczynienia dla wszystkich ofiar zbrodni popełnionych na Okupowanym Terytorium Palestyńskim i w Izraelu.
Plan ten powinien mieć na celu położenie kresu ludobójstwu dokonywanemu przez Izrael, jego systemowi apartheidu i bezprawnej okupacji terytoriów palestyńskich, a także przeprowadzenie dochodzeń oraz osądzenie zbrodni w świetle prawa międzynarodowego popełnionych przez Hamas i inne palestyńskie grupy zbrojne.
Aby zagwarantować pełną sprawiedliwość i zapobiec powtórzeniu się takich zbrodni w przyszłości, Amnesty International rekomenduje, by plan działania opierał się na komplementarności różnych instytucji i mechanizmów wymiaru sprawiedliwości. Obejmują one dochodzenia Międzynarodowego Trybunału Karnego w sprawie zbrodni izraelskich i palestyńskich, które nie mogą być w żaden sposób zakłócane. Równolegle państwa mogą korzystać z krajowych, uniwersalnych lub innych form jurysdykcji karnej w odniesieniu do zbrodni międzynarodowych popełnionych na Okupowanym Terytorium Palestyńskim i w Izraelu.
„Międzynarodowy system sprawiedliwości jest zagrożony. Państwa muszą wspierać instytucje takie jak MTK oraz chronić i gwarantować ich sprawczość, a także zdolność do skutecznego pociągania sprawców do odpowiedzialności” – dodaje Anna Błaszczak-Banasiak.
Izrael: ludobójstwo, apartheid i bezprawna okupacja
Dwa miesiące od ogłoszenia zawieszenia broni i uwolnienia wszystkich żyjących izraelskich zakładników, władze izraelskie nadal dopuszczają się ludobójstwa na Palestyńczykach i Palestynkach w okupowanej Strefie Gazy. Popełniają je całkowicie bezkarnie, poprzez celowe tworzenie warunków życia mających na celu zagładę narodu palestyńskiego.
Amnesty International stwierdziło, że pomimo zmniejszenia skali izraelskich ataków i pewnej poprawy sytuacji, nie nastąpiła znacząca zmiana w warunkach do życia, jakie Izrael narzuca Palestyńczykom i Palestynkom w Strefie Gazy. Nadal istnieje obiektywne prawdopodobieństwo, że obecna sytuacja doprowadzi do wyniszczenia narodu palestyńskiego w Strefie Gazy. Nie ma również dowodów wskazujących na to, by władze izraelskie miały zmienić swoje intencje.
Władze Izraela zignorowały wiążące decyzje Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, nie przeprowadziły dochodzenia ani nie postawiły przed sądem osób podejrzanych o udział w ludobójstwie. Nie pociągnęły też do odpowiedzialności urzędników, którzy wygłaszali oświadczenia o charakterze ludobójczym. Izraelscy urzędnicy odpowiedzialni za organizację i popełnienie ludobójstwa pozostają u władzy, co w praktyce daje im swobodę dalszego popełniania zbrodni.
„Celowa bezczynność społeczności międzynarodowej w kwestii pociągnięcia Izraela do odpowiedzialności oraz brak nacisku na przestrzeganie zaleceń ONZ i międzynarodowych organizacji praw człowieka utrwaliły bezprawną okupację i apartheid Izraela oraz bezpośrednio umożliwiły ludobójstwo Palestyńczyków i Palestynek w Strefie Gazy” – stwierdza Anna Błaszczak-Banasiak.
Hamas i inne grupy zbrojne: zbrodnie przeciwko ludzkości
Kolejnym kluczowym elementem planu gwarantującego sprawiedliwość jest zapewnienie odpowiedzialności za zbrodnie popełnione przez palestyńskie grupy zbrojne.
Ponad dwa lata po atakach przeprowadzonych przez Hamas na południowy Izrael 7 października 2023 r. wciąż pojawiają się relacje o okrucieństwach popełnionych tego dnia przez palestyńskie grupy zbrojne oraz o późniejszym traktowaniu osób przetrzymywanych w niewoli w Strefie Gazy. Ocalali z ataków, w tym byli zakładnicy, a także ich rodziny, nadal opowiadają o swoich doświadczeniach, domagając się sprawiedliwości i zadośćuczynienia.
Amnesty International opublikowało dziś raport, w którym opisuje, w jaki sposób zbrojne ramię Hamasu, Brygady Al-Qassam, oraz inne palestyńskie grupy zbrojne popełniły zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości podczas ataku na południowy Izrael, a następnie wobec zakładników przetrzymywanych w Strefie Gazy.
Amnesty International udokumentowało, jak wczesnym rankiem 7 października 2023 r. siły Hamasu i inne palestyńskie grupy zbrojne przeprowadziły skoordynowany atak, którego celem były głównie obiekty cywilne. Zginęło około 1 200 osób – ponad 800 z nich to osoby cywilne, w tym 36 dzieci. Ofiarami byli głównie Izraelczycy i Izraelki pochodzenia żydowskiego, ale także beduińscy obywatele Izraela oraz dziesiątki zagranicznych pracowników migrujących, studentów i osób ubiegających się o azyl. Ponad 4 tys. osób zostało rannych, a setki domów i obiektów cywilnych zostało zniszczonych lub stało się niezdatnych do zamieszkania.
Na podstawie analizy przebiegu ataku, dowodów i treści komunikatów między bojownikami podczas ataku, a także oświadczeń Hamasu i przywódców innych ugrupowań zbrojnych, organizacja stwierdziła, że zbrodnie te zostały popełnione w ramach szeroko zakrojonego i systematycznego ataku na ludność cywilną.
Łącznie 251 osób – głównie osób cywilnych, w tym osób starszych i dzieci – zostało wziętych jako zakładnicy i przewiezionych do Strefy Gazy 7 października 2023 r. Większość z tych 251 osób została porwana żywa, ale w 36 przypadkach palestyńscy napastnicy zabrali ciała osób zabitych podczas ataków. Zakładnicy i zakładniczki byli przetrzymywani przez tygodnie, miesiące, a w niektórych przypadkach nawet ponad dwa lata.
Część z zakładników, którzy powrócili żywi, opisała przedstawicielom Amnesty International lub na forum publicznym, jak podczas przetrzymywania byli skuci łańcuchami w podziemnych tunelach i doświadczali intensywnej przemocy, niemożliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb i przemocy psychicznej, w tym gróźb egzekucji. Niektórzy zakładnicy byli poddawani przemocy seksualnej, w tym napaściom seksualnym, groźbom przymusowego małżeństwa lub przymusowej nagości. Co najmniej sześcioro zakładników zostało zabitych przez swoich porywaczy.
Sprawiedliwość dla wszystkich ofiar
Trwające dochodzenie Międzynarodowego Trybunału Karnego w sprawie „sytuacji w Palestynie” oraz nakazy aresztowania wydane przez Trybunał wobec premiera Benjamina Netanjahu i byłego ministra obrony Joawa Gallanta w związku z zarzutem zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości pozostają kluczowe dla zapewnienia sprawiedliwości.
Podjęcie kroków w celu pociągnięcia wysokich rangą izraelskich urzędników do odpowiedzialności za ich zbrodnie zgodnie z prawem międzynarodowym jest niezbędnym krokiem na drodze do położenia kresu ludobójstwu Izraela w Strefie Gazy.
MTK powinien również kontynuować dochodzenie w sprawie zbrodni popełnionych przez palestyńskie grupy zbrojne przed, w trakcie i po atakach z 7 października 2023 r., aby zapewnić, że osoby podejrzane o zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne zostaną postawione przed sądem.
„Odpowiedzialność za zbrodnie międzynarodowe nie podlega negocjacjom. Sprawcy tych zbrodni muszą stanąć przed sądem, a instytucje, które reprezentują, muszą zobowiązać się do podążania nową ścieżką opartą na prawach człowieka i prawie międzynarodowym, w tym poprzez przyjęcie przepisów zapobiegających powtórzeniu się podobnych zbrodni w przyszłości” – mówi Anna Błaszczak-Banasiak.
Źródło: Stowarzyszenie Amnesty International