Publicystyka - ngo.pl

W Polsce nie istnieje centralny zakaz korzystania z telefonów w szkołach. Decyzje w tej sprawie pozostawiono poszczególnym placówkom, co wzmacnia autonomię szkół, ale budzi wątpliwości części rodziców i nauczycieli. Ministerstwo Edukacji Narodowej rozważa ograniczenia w klasach I–III, jest też świadome zagrożeń dla starszych uczniów i uczennic, jednak nadal brakuje konkretnych decyzji oraz jednolitych wytycznych. Takie rekomendacje mogą wskazywać główne kierunki i sposoby wprowadzania ograniczeń i zakazów w szkołach, ale pozostawią szkolnym władzom i społecznościom przestrzeń do samodzielnych ustaleń, dopasowanych do ich potrzeb.

Dotychczasowe analizy są rozproszone i przestarzałe – ostatnie badania IBE z 2020 r. wskazywały, że 60% szkół wprowadziło jakieś ograniczenia, natomiast raport Fundacji GrowSpace z 2025 r. mówi o zakazach w 52% placówek. Jednak żadne z tych źródeł nie daje pełnego, reprezentatywnego obrazu, który mógłby posłużyć jako punkt wyjścia do  racjonalnej polityki publicznej.

Z przeprowadzonej przez SOS dla Edukacji ogólnopolskiej sondy z 2025 r. wynika, że 70% uczniów regularnie korzysta z telefonu w szkole, a co piąty robi to na każdej lekcji lub przerwie. Co więcej, blisko połowa nauczycieli przyznaje, że uczniowie nie przestrzegają zasad obowiązujących w szkołach, mimo że 79% szkół deklaruje ich istnienie.

Wyniki pokazują też ogromną rozbieżność w postrzeganiu problemu: 71% rodziców uważa, że dzieci stosują się do ustaleń, podczas gdy aż połowa uczniów przyznaje się do obchodzenia zakazów.

Korzystam z telefonu wszędzie, nie tylko w szkole. To narzędzie codzienne – trudno się bez niego obyć– przyznaje jeden z uczniów w badaniu.

➡️Przeczytaj raport SOS dla Edukacji dot. smartphonów w szkołach

Zamiast zakazów, koalicja proponuje sformułowanie przez MEN i wdrożenie ogólnopolskich rekomendacji, które mogłyby obejmować:

• ograniczenie korzystania z telefonów w szkołach, bez wprowadzania bezwzględnego zakazu przynoszenia urządzeń,
• korzystanie z telefonów na lekcjach wyłącznie w celach edukacyjnych i pod nadzorem nauczyciela,
• stworzenie fizycznych miejsc na telefony – skrzynki, kieszenie, szafki,
• organizowanie atrakcyjnych form spędzania przerw jako alternatywy dla ekranów,
• prowadzenie konsultacji z uczniami, nauczycielami i rodzicami przed wprowadzeniem zasad.

O SOS dla Edukacji

SOS dla Edukacji jest koalicją 76 organizacji społecznych działających na rzecz lepszej i mądrej szkoły. Analizujemy i proponujemy rozwiązania systemowe. SOS dla Edukacji prowadzi edukacyjny think tank, organizuje debaty i dyskusje wokół edukacyjnych polityk publicznych.