Publicystyka - ngo.pl

W posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Posłowie i Posłanki, strona społeczna. 

Morgan Janowicz (REV, Federacja Bezpieczna Żywność), przedstawiła w trakcie spotkania krytyczną ocenę Green REV Institute oraz Federacji Bezpieczna Żywność na temat Strategii Rozwoju Polski 2035.

"Jako strona społeczna, organizacje działające na rzecz obywateli i praw osób konsumenckich wyrażamy głębokie zaniepokojenie brakiem kompleksowej wizji transformacji systemu żywnościowego, która uwzględniałaby kluczowe wyzwania zdrowotne, klimatyczne i społeczne XXI wieku.

Naszym zdaniem Strategia wymaga uzupełnienia o następujące elementy:

1. Bezpieczeństwo żywnościowe jako prawo do zdrowej żywności
Obecne podejście traktuje żywność głównie jako produkt eksportowy, pomijając fundamentalne prawo obywateli i obywatelek do dostępu do odżywczej, zdrowej i zrównoważonej diety. Potrzebujemy systemowego wsparcia dla lokalnych, odpornych łańcuchów dostaw oraz sprawiedliwego dostępu do wysokiej jakości żywności dla wszystkich grup społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem walki z ubóstwem żywnościowym.

2. Transformacja żywieniowa i edukacja
Strategia powinna objąć kompleksową edukację żywieniową oraz programy promujące diety roślinne jako odpowiedź na epidemię otyłości, chorób cywilizacyjnych i kryzysu klimatycznego. Niezbędne jest także ograniczenie reklam niezdrowej żywności oraz rewizja przepisów dt. zamówień publicznych. Czekamy na finalne rozporządzenie Ministry Zdrowia ws. wyżywienia zbiorowego, które ma zapewnić przynajmniej dostęp do roślinnej diety. 

3. Wsparcie dla rolnictwa zrównoważonego
Apelujemy o wzmocnienie wsparcia dla rolnictwa ekologicznego, produkcji białek roślinnych oraz praktyk agronomicznych zwiększających odporność klimatyczną i bioróżnorodność. Konieczne jest również zabezpieczenie społeczności lokalnych przed negatywnym wpływem ferm wielkotowarowych.

4. Spójność z celami klimatycznymi i zdrowotnymi
Transformacja systemu żywnościowego musi być zintegrowana z celami redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz obniżenia kosztów zdrowotnych związanych z niezdrową dietą i marnowaniem żywności.

Bez uwzględnienia tych kwestii Polska ryzykuje pogłębieniem kryzysu zdrowia publicznego, wzrostem kosztów środowiskowych oraz utrwaleniem nierówności społecznych. Green REV Institute apeluje o rewizję Strategii w kierunku prawdziwego bezpieczeństwa żywnościowego, opartego na zrównoważeniu ekologicznym, sprawiedliwości społecznej i zdrowiu publicznemu."

Jak wskazuje Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej - "Strategia Rozwoju Polski do 2035 r.” to kluczowy dokument strategiczny polskiego państwa, określający cele i kierunki rozwoju kraju w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym. "Strategia została sformułowana w sposób partnerski w środowisku administracji publicznej – w proces jej tworzenia zaangażowały się poszczególne resorty, urzędnicy szczebla regionalnego oraz przedstawiciele różnych instytucji publicznych."

W ramach konsultacji publicznych (do 31.10.2025) Green REV Institute oraz Federacja Bezpieczna Żywność przedstawiły stanowiska dot. poszczególnych części dokumentu oraz uwagi ogólne.  Część uwag dot. bezpieczeństwa żywności i żywnościowego została uwzględniona - między innymi w priorytecie 3.4 podkreślone zostanie znaczenie bezpieczeństwa żywnościowego jako elementu bezpieczeństwa narodowego, w priorytecie 3.4 wzmocnione zostaną prośrodowiskowe aspekty, m.in. poprzez dodanie zapisów o wdrażaniu rozwiązań opartych na przyrodzie oraz rozwijaniu umiejętności i kompetencji korzystania przez producentów rolnych z wiedzy przyrodniczej (m.in. w odniesieniu do bioróżnorodności, ochrony gleb, redukcji wpływu rolnictwa na klimat, itp.)/