Publicystyka - ngo.pl

Projekt opisywaliśmy szczegółowo przez cały lipiec i kawałek sierpnia. Zachęcamy do zapoznania się z wiadomościami opisującymi sprawozdawczość NGO - to jak mogłaby wyglądać po wejściu w życie zapisów przedstawionego projektu (zob. Sprawozdawczość organizacji pozarządowych – poznajemy projekt. Podsumowanie). 

A poniżej prezentujemy stanowisko Stowarzyszenia Klon/Jawor wysłane do Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego w odpowiedzi na zaproszenie do konsultowania projektu ustawy.

Na początek pozwalamy sobie przedstawić uwagi ogólne do upublicznionego 1 lipca 2021 roku projektu ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych (UD217). 

1. Projekt jest źle przygotowany, niespójny z uzasadnieniem, ma niewystarczającą podbudowę diagnostyczną (nie przedstawiono głębokiej analizy problemów, jakie NGO-sy mają ze sprawozdawczością i księgowością), pominięto etap założeń, przedstawiono projekt do konsultacji w skrajnie niesprzyjającym okresie. Wszystko to powoduje, że projekt w ogóle nie powinien być procedowany. Regulacja zasad sprawozdawczości organizacji społecznych wydaje się potrzebna, ale tak poważny problem nie może być załatwiany w tak wadliwy i niepartycypacyjny sposób. Projekt należałoby odrzucić i wrócić do szerokiej, otwartej dyskusji o założeniach przyszłej regulacji.

2. W nawiązaniu do uwagi z p. 1 (powyżej) warto zwrócić uwagę, że projektodawca nie diagnozuje pilnej potrzeby zmiany przepisów. Nie jest podany powód, dla którego przepisy mają wejść w życie w 2023 r. Dlatego z pewnością ustawodawca może sobie pozwolić na zmianę daty wejścia w życie planowanej regulacji i cofnięcie się do etapu założeń. Nie ma obiektywnej konieczności wejścia w życie nowych przepisów w planowanym terminie.

3. Ilość uwag szczegółowych do projektu (zobacz poniżej) jest kolejnym argumentem za tym, żeby przygotowanie projektu rozpocząć od nowa.

4. Projektodawca zakłada, że możliwe jest uproszczenie obowiązków sprawozdawczych bez zmian w obowiązkach księgowych, które muszą realizować organizacje pozarządowe. To całkowicie fałszywe założenie. Sprawozdania są efektem pracy wykonywanej przez księgowość organizacji. Prawdziwe uproszczenie obowiązków sprawozdawczych nastąpi tylko wtedy, jeśli zostaną uproszczone obowiązki księgowe - a te zostaną uproszczone kiedy zmniejszone zostaną wymagania dotyczące rozliczeń dotacji i rozliczeń podatkowych. Projekt oferuje więc fikcyjne uproszczenia, nie dające realnej ulgi w realizacji obowiązków nakładanych na organizacje pozarządowe.

5. Propozycja dotycząca rozszerzenia kręgu organizacji uprawnionych do prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów jest najbardziej wadliwym fragmentem zaproponowanej regulacji. Nie jest podbudowana analizą sytuacji organizacji, które obecnie prowadzą tzw. UEPIK. Dopuszczenie do stosowania uproszczonej ewidencji organizacji z działalnością pożytku, przy jednoczesnym obarczeniu ich obowiązkiem sporządzania sprawozdania finansowego wg ustawy o rachunkowości wskazuje, że projektodawca nie ma żadnej wiedzy o stosowaniu uproszczonej ewidencji oraz o sposobie sporządzania sprawozdania finansowego.

6. Nawiązujące do rozwiązań węgierskich i rosyjskich zasady ujawniania darczyńców, ze wskazaniem na pochodzenie środków oraz z ujawnianiem danych osobowych, w żadnym wypadku nie powinny znaleźć się w polskim ustawodawstwie. To rozwiązania niespotykany w krajach demokratycznych i oceniane powszechnie jako wrogie społeczeństwu obywatelskiemu.    

7. Projekt zawiera wiele fragmentów niedopracowanych. Wygląda jakby przygotowały go osoby nie znające realiów sprawozdawczości - czy szerzej prowadzenia księgowości - w organizacji, a także realiów funkcjonowania obecnych systemów wykorzystywanych do sporządzania i składania sprawozdań. Wydaje się, że projektodawca zgłębił jedynie zasady działania obecnej bazy sprawozdań OPP i tę fragmentaryczną wiedzą próbuje zastosować do całego skomplikowanego świata sprawozdawczości i księgowości organizacji. Można odnieść wrażenie, że projektodawca zapomniał o organizacjach pozarządowych prowadzących działalność gospodarczą, których sprawozdawczość idzie nieco innym torem formalnym niż sprawozdawczość pozostałych NGO. Wydaje się też, że projektodawca nie rozumie skomplikowanego wieloetapowego procesu sporządzania sprawozdań i koncentruje się tylko na finalnym etapie - składaniu.

8. Projektowi wydaje się towarzyszyć (wynikające z uzasadnienia) założenie, że Narodowy Instytut Wolności będzie jedynym miejscem, do którego organizacje pozarządowe będą wysyłać sprawozdania. W naszej ocenie brak jest jednak odpowiednio głębokich i jednoznacznych zmian w ustawie o rachunkowości, brak jest dobrego zdiagnozowania obowiązków sprawozdawczych organizacji z działalnością gospodarczą, nieprecyzyjnie wyróżniono również grupy organizacji zobowiązane do określonych obowiązków (przez zastosowanie określenia “przychody z działalności statutowej). W rezultacie efekt może być taki, że projekt nie zdejmie z organizacji obecnych obowiązków sprawozdawczych (głównie obowiązku wysyłania sprawozdań do Szefa KAS i do Krajowego Rejestru Sądowego), a jedynie dołoży nowe obowiązki.

Uwagi szczegółowe do projektu ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych (UD217).

1. Do kogo ma zastosowanie proponowana regulacja [art. 2 ust. 1 pkt 1]
Definiując organizacje pozarządowe projektodawca odsyła do art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku. Istnieje ryzyko, że takie zastosowanie definicji spowoduje objęciem definicją podmiotów, do których z dużym prawdopodobieństwem nie planowano zastosować przygotowywanych przepisów. Co prawda art. 3 ust. 2 ustawy o pożytku zawiera wyłączenie (wyjątek z odesłaniem do ust. 4 tego artykułu), jednak konstrukcja tego wyłączenia wskazuje na niestosowanie przepisów określonego działu ustawy o pożytku, a nie wyraźne wskazanie na zakres definicji. Należy więc lepiej przeanalizować czy zaproponowany w projekcie kształt definicji organizacji pozarządowej (a przez to zakres podmiotowy ustawy) nie obejmie podmiotów niebędących w istocie organizacjami pozarządowymi.  

2. Zastosowanie przepisów do kół gospodyń wiejskich [art. 3]
Zamiarem projektodawcy jest zastosowanie przepisów ustawy do kół gospodyń wiejskich (KGW). Zamiar ten realizowany jest przez wyraźne wskazanie w art. 3. Niestety taka realizacja tego zamiaru powoduje, że systemowo koła gospodyń wiejskich przestaną być traktowane jako organizacje pozarządowe. Art. 2 ust.1 pkt 1 zawiera definicję organizacji pozarządowej, a art. 3 wskazuje na KGW. W ten sposób projektodawca wyraźnie sygnalizuje, że nie uznaje KGW za organizacje pozarządowe. Może to mieć poważne konsekwencje dla wielu innych regulacji prawnych (np. dla ustawy o działalności pożytku i systemu zlecania zadań organizacjom pozarządowym). Wyłączenie KGW z kręgu organizacji pozarządowych (mimo, że są to podmioty wyraźnie spełniające definicję organizacji pozarządowej, bardzo bliskie w charakterze stowarzyszeniom) może być dla KGW bardzo niekorzystne.

3. Opis organizacji pozarządowej bez obowiązków sprawozdawczych opisanych w projekcie [art. 4 ust. 3]
Projektodawca wyróżnia grupę organizacji, których przychód z działalności statutowej nie przekracza 10 tys. zł i pochodzi wyłącznie ze składek członkowskich. Taka konstrukcja powoduje ryzyko, że przepis ten będzie martwy - nie znajdą się organizacje spełniające to kryterium. Według badań Stowarzyszenia Klon/Jawor budżet do 10 tys. ma ok. 30% organizacji. I nigdy nie jest to budżet "jednoskładnikowy" czyli obejmujący WYŁĄCZNIE składki członkowskie (jeśli zdarzą się wyjątki to będą one tylko potwierdzać regułę). Nawet organizacje niewielkie szukają innych źródeł finansowania swoich działań, oprócz składek w ich budżetach znajdują się np. darowizny. Zatem 10 tys. zł powinno odnosić się ogólnie do wszystkich źródeł przychodów. Brak takiej możliwości spowoduje, że np. organizacja pozarządowa, która dostanie choć jedną darowiznę (może wcale o nią nie zabiegać), w kwocie całkowicie nie zmieniającej jej realnej sytuacji finansowej, automatycznie zostanie wykluczona z kategorii opisanej w art. 4 ust. 3. 

Wydaje się więc, że organizacje z art. 4 ust. 3 powinny mieć możliwość korzystania z szerszego katalogu przychodów - co najmniej z ofiarności publicznej (zbiórki, darowizny). Poza zmianą (rozszerzeniem) katalogu należy rozważyć, czy sama wskazana kwota 10 tys. zł nie powinna zostać zwiększona - np. do 20 tys. zł (wzorem ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

4. Elektroniczna forma sprawozdania i podpisy elektroniczne pod składanym sprawozdaniem [art. 9, 10, w powiązaniu z art. 1 ust. 2, art. 2 ust. 1 pkt 4 i 5 /błędna numeracja pkt - w projekcie w tym miejscu występują dwa pkt 4/ oraz art. 18]
Projekt utrwala bardzo szkodliwe dla organizacji społecznych przekonanie prawodawcy, że możliwe i celowe jest sprawozdawanie się przez organizacje pozarządowe WYŁĄCZNIE w formie elektronicznej. Sporządzenie i podpisanie wszystkich informacji elektronicznie, ogranicza możliwości działania w organizacjach pozarządowych osób, które są wykluczone technicznie np. osoby starsze, w zakonach, osoby ze szczególnymi potrzebami komunikacyjnymi. Obecne przepisy w tym zakresie są niezgodne z przepisów ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Projekt powiela to podejście, utrudnia, a czasami wręcz uniemożliwia społecznikom realizację obowiązków sprawozdawczych, przez co niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie organizacji pozarządowych w Polsce. W projekcie należałoby przewidzieć alternatywne (analogowe) formy kontaktu z instytucjami państwa (np. na wzór rozwiązań przyjętych w przepisach dotyczących zbiórek publicznych). 

5. Regulacje dotyczące sankcji za niezłożenie sprawozdania [art. 12, w powiązaniu z art. 11]
Sankcja za niezłożenie sprawozdania zapisana w art. 12 ust. 1 wydaje się zbyt poważna. Projektodawca nie przewidział standardowej w takiej sytuacji procedury stopniowania sankcji (wezwanie, upomnienie, kara pieniężna etc.). Wydaje się, że okres 6 miesięcy jest też zdecydowanie za krótki na zastosowanie zapisanej w projekcie sankcji.

Istnieje prawdopodobieństwo, że projektodawca próbował przepisem z art. 12 ust. 1 rozwiązać problem tzw. “martwych dusz” (organizacji niedziałających, ale cały czas widniejących w rejestrach). Jednak problem likwidacji niedziałających podmiotów jest znacznie bardziej skomplikowany (jedną z podstawowych przeszkód, jest fakt, że żadna likwidacja nie jest bezkosztowa) i nie rozwiąże się go tego typu przepisem. Przepis może za to sprawić wiele kłopotów działającym organizacjom, które nie będą dopełniać obowiązków sprawozdawczych z przyczyn obiektywnych, losowych etc. 

W art. 12 stwierdzamy też dysproporcję w zastosowaniu sankcji dla organizacji posiadających status pożytku i nieposiadających tego statusu. Sankcja dla organizacji pożytku publicznego z art. 12 ust. 2 jest znacznie mniej dotkliwa, niż sankcja zastosowana wobec organizacji bez statusu z art. 12 ust. 1. Wydaje się to nieprawidłowe, ponieważ systemowo organizacje pożytku powinny spełniać wyższe standardy. Powyższa uwaga abstrahuje od sensowności zastosowania tak ostrych sankcji (co opisaliśmy na początku tego punktu), a ma na celu opisanie nieprawidłowego naszym zdaniem rozłożenia kar na organizacje ze statusem i bez. 

W punkcie dotyczącym sankcji należy też wspomnieć, że zarysowany w nim system jest bardzo fragmentaryczny. Ustawodawca dostrzega wyłącznie podmioty zarejestrowane w sądzie rejestrowym, pomijając organizacje pozarządowe funkcjonujące na podstawie wpisów do licznych rejestrów (ewidencji). Nie wiadomo czy takich podmiotów miałyby nie dotyczyć sankcje z art. 12, nie wiadomo jak organ wskazany w art 11 i 12 miałby uzyskiwać informacje o tych podmiotach, nie wiadomo w jakim zakresie stosować sankcje mówiące o interwencji w KRS (skoro są to podmioty w KRS niewystępujące).     

6. Szeroka kontrola Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego [art. 14 i 15]
Zakres kontroli Przewodniczącego KPP opisany przez projektodawców wydaje się nadmierny. O ile zrozumiałe jest, że w ustawie powinien znajdować się mechanizm kontrolny umożliwający stwierdzenie czy organizacja wywiązała się z nakładanych przez ustawę obowiązków (złożyła czy nie wymagane sprawozdania lub informację), to nieporozumieniem jest rozszerzanie kontroli na to, jak organizacja prowadzi księgowość, a nawet czy sporządziła sprawozdanie w odpowiedni sposób (zawarła w nim odpowiednie dane). 

Funkcjonują już służby kontrolne, które badają prawidłowość prowadzonej przez organizację rachunkowości i sprawozdawczości. Projektodawca nie przewiduje likwidacji tych służb (czy wyjęcia organizacji spod ich kontroli). Nie ma więc powodu, żeby ich działania były powielane przez Przewodniczącego KPP. Wydaje się więc, że art. 15 projektu jest niepotrzebny i powinien zostać wykreślony (czego konsekwencją byłoby także wykreślenie art. 16, odsyłającego do procedur kontroli z ustawy o działalności pożytku). 

7. Ujawnianie informacji o darczyńcach [załącznik nr 1]
Projekt nakłada na organizacje społeczne obowiązek ujawniania danych o darczyńcach prywatnych (osobach fizycznych) przekazujących darowizny w wysokości wyższej niż 15 000 zł (w przypadku jednorazowej darowizny) lub 35 000 zł (w przypadku kilku darowizn od jednego darczyńcy). Informacja obejmująca imię, nazwisko i kwotę darowizny znajdzie się w Informacji o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności. Zgodnie z projektem dokument zawierający te dane będzie publicznie dostępny w bazie sprawozdań prowadzonej przez NIW. Oceniamy, że to rozwiązanie jest niezgodne z art. 51 ust. 2 Konstytucji RP, art. 7 i 8 Karty Praw Podstawowych i art. 5 RODO. 

Informacja o darczyńcy z punktu widzenia transparentności organizacji pozarządowej jest nieistotna. Nie mówi nic o jej sposobie działania, o realizacji celu, dla którego jest powołana. Jest za to pogwałceniem osobistego prawda każdego człowieka do decydowania o swoich pieniądzach i majątku. Taki kształt regulacji może wywoływać “efekt mrożący” - potencjalni darczyńcy nie będą udzielać wsparcia organizacjom, obawiając się możliwych skutków poinformowania “opinii publicznej” o przekazanej darowiźnie (np. przekazanie darowizny na organizację pomagającą osobom z określonym schorzeniem może rodzić plotki o domniemanej chorobie darczyńcy albo jego bliskich). Skutki takiego ujawniania danych darczyńców mogą spowodować, że zmniejszy się liczba filantropek i filantropów. 

Darczyńcy mają prawo pozostać anonimowi. Zapewnia to obecnie prawo polskie i europejskie oraz jednolita praktyka w krajach Unii Europejskiej. Jakiekolwiek zmiany w tym zakresie (niezależnie od tego, czy obowiązek ujawniania darczyńców dotknie tylko część darczyńców przekazujących relatywnie wysokie kwoty) będą niezgodne z Konstytucją RP oraz prawem Unii Europejskiej oraz standardami międzynarodowymi. 

7. Liczba dokumentów sprawozdawczych składanych przez organizacje [art. 4 i 5] 
Zgodnie z art. 4.1 projektu ustawy organizacje pozarządowe, których przychód z działalności statutowej za poprzedni rok obrotowy przekroczył 1 000 000 zł składają sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217) oraz informację o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności - oznacza to przygotowanie dwóch dokumentów: sprawozdania finansowego oraz informacji o przychodach, kosztach i rodzajach działalności. Sprawozdanie finansowe dla organizacji pozarządowych, opisanych w art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, określone zostało w załączniku 6 do ustawy o rachunkowości. W zestawieniu przychodów i kosztów (tzn. w informacji wg zał. 1 do ustawy) po raz drugi przedstawia się dane ujęte zarówno zbiorczo w rachunku zysków i strat jak i szczegółowo w informacji dodatkowej w pkt 4 i 5 (w sprawozdaniu finansowym). Zakres informacji wymaganych w załączniku jest już podawany w sprawozdaniu finansowym. Zatem jest to dublowanie tych samych informacji i zwiększenie poziomu sprawozdawczości. 

Podobnie jest w przypadku organizacji pożytku publicznego. Zgodnie z art. 5.1. organizacje pożytku publicznego, których przychód z działalności statutowej za poprzedni rok obrotowy przekroczył 1 000 000 zł składają sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, informację o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności oraz sprawozdanie merytoryczne ze swojej działalności - oznacza to przygotowanie trzech dokumentów: sprawozdania finansowego oraz informacji o przychodach, kosztach i rodzajach działalności oraz sprawozdanie merytoryczne ze swojej działalności. W każdym z tych dokumentów powielona są te same informacje dotyczące przychodów i kosztów. 

Zwielokrotnienie tych samych informacji dotyczy również art 5.2 zgodnie z którym organizacje pożytku publicznego, których przychód z działalności statutowej za poprzedni rok obrotowy nie przekroczył 1 000 000 zł składają sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, informację o źródłach przychodów, kosztach i rodzajach prowadzonej działalności oraz uproszczone sprawozdanie merytoryczne ze swojej działalności. Uproszczona wersja zakresu informacji - załącznik 3 również powiela informacje dotyczące przychodów i kosztów, zawarte już w rachunku zysków i start oraz zestawieniu wg zał. 1 z projektu ustawy. 

Ten sam problem zwielokrotnienia podawania tych samych danych odnosi się też do podmiotów wymienione wart. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie zgodnie z art 5.3 projektu ustawy. 

Podsumowując - organizacja pożytku publicznego trzy razy podaje te same dane o przychodach i kosztach: w sprawozdaniu finansowym, informacji o przychodach, kosztach i działalności oraz w sprawozdaniu merytorycznym albo uproszczonym sprawozdaniu merytorycznym. 

8. UEPIK
W projekcie ustawy przewidziano podwyższenie limitu kwotowego umożliwiającego prowadzenie uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów (UEPiK). Obecnie zgodnie z art. 10a ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie kwota wynosi 100 tys. zł a miałaby zostać zwiększona do 1 mln zł. Ponadto UEPiK mogłyby także prowadzić organizacje pożytku publicznego, które obecnie nie mają tej możliwości. Jednocześnie jednak ustawodawca w projektowanych przepisach wymaga szczegółowych danych, jakich nie da się uzyskać prowadząc księgowość w formie uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów.

UEPiK - nie zbiera danych wymaganych do sprawozdania finansowego (a to zgodnie z proponowanymi przepisami nadal byłby obowiązek OPP) ale także danych wymaganych do sporządzenia sprawozdania merytorycznego OPP w szczególności: 

• szczegółowego podziału przychodów - w UEPiKu przychody są podzielone tylko na działalność nieodpłatną i odpłatną oraz pozostałą, co nie pozwala na szczegółowe sporządzenie wyodrębnienie przychodów na kategorie określone w załącznikach do projektu, podziału przychodów na poszczególne kategorie np. przychody z UE 
• szczegółowego podziału kosztów -  w UEPiKu podziału kosztów dzieli je wg podejścia podatkowego, odmiennego od wymagań załączników. 
• trudne jest również wyodrębnienie z wymaganą w załącznikach szczegółowością otrzymanych darowizn
• informacji o wynagrodzeniach, w tym zestawienia wynagrodzeń, zebrania informacji o kosztach poniesionych na wynagrodzenia i podziału kosztów na osobowe, bezosobowe (ponadto pojęcie “bezosobowe” jest niezrozumiałe - nie wiadomo kogo miałby dotyczyć). 

Warto też zauważyć, że obecnie jednym obowiązkiem organizacji pozarządowej, które wybrała prowadzenie księgowości w formie UEPiK jest coroczne złożenie deklaracji podatkowej CIT. W proponowane rozwiązania z jednej strony stwarzają pozór uproszczenia (zwiększenie limitu, możliwość prowadzenie UEPiK przez OPP) a z drugiej stawiają absurdalnie szczegółowe wymogi sprawozdawcze. To zaś oznacza zwiększenie a nie zmniejszenie nałożonych na organizacje pozarządowe obowiązków. 

9. Szczegółowe wymogi sprawozdawcze z załącznika nr 1
W punktach powyżej zwracaliśmy już uwagę na niektóre aspekty związane z załącznikiem nr 1 i problemami, które naszym zdaniem może wywołać (wielokrotne podawanie tych samych danych, naruszenie praw darczyńców). W tym miejscu zbieramy pozostałe szczegółowe zastrzeżenie dotyczące załącznika 1. 

• podział przychodów jest nieścisły i niespecyficzny, nie wiadomo co gdzie wpisać - podział nie odnosi się do pojąć określonych w prawie i specyficznych dla organizacji, a pojawiają się nowe pojęcia np. “o charakterze rynkowych” (dla kontrastu - jako dobry i przemyślany sposób konstrukcji informacji sprawozdawczej należy tu podać podział przychodów i kosztów na działalność nieodpłatną, odpłatną i działalność gospodarczą jaki funkcjonuje w załączniku nr 6 ustawy o rachunkowości - który odzwierciedla to co jest specyficzne dla organizacji i co opisane jest także w ustawie o działalności publicznego i o wolontariacie);
• podział kosztów nie odpowiada zasadom księgowym stosowanym w organizacjach pozarządowych - są pomieszane koszty rodzajowe (np. wymagane wyodrębnienie kosztów wynagrodzeń, które też zawierają się w wyżej wymienionych kosztach działalności statutowej nieodpłatnej, odpłatnej i gospodarczej);
• została złamana zasada współmierności przychodów i kosztów - narzucony podział przychodów i kosztów nie są ze sobą spójne; 
• w kosztach pojawiają się koszty administracyjne - nie jest to pojęcie określone w prawie, zatem mogą być tu podawane różne informacje, a ustawodawca nie precyzuje o co mu tak naprawdę chodzi; 
• w załączniku występuje niezrozumiały i niejasny, nie mający osadzenia w prawie, podział kosztów wynagrodzeń na osobowe, bezosobowe oraz zarządu;
• niezrozumiałe jest także dodatkowe wyodrębnienie kosztów poniesionych na ubezpieczenie społeczne - to nie jest oddzielna kategoria, tylko część związana z zatrudnieniem pracowniczek i pracowników; 
• niedopuszczalne jest narzucenie wszystkim organizacjom, bez względu na ich sposób działania, “wpisania się” w sfery zadań publicznych mimo tego, że mogą nie realizować zadań publicznych (nie działać w tych sferach). 

10. Brak uregulowań dotyczących organizacji prowadzących działalność gospodarczą [m.in. art. 4] 
Uzasadnienie projektu wskazuje, że NIW miałby przekazywać sprawozdania finansowe do KRS. Ale z zapisów projektu to nie wynika. Projekt ustawy w art. 4 odnosi się tylko do organizacji z przychodami z działalności statutowej – dzieli organizacje na te, które mają dochody poniżej 1 mln zł z działalności statutowej (te nie mają obowiązku wysyłania sprawozdań finansowych do NIW) oraz na te z dochodami powyżej 1 mln zł z działalności statutowej (te mają zamieszczać sprawozdania finansowe na stronie NIW). Obecnie powszechnie przyjmuje się, że działalność statutowa to taka, która wynika z zapisów statutu o celach organizacji i środkach ich realizacji, natomiast uznaje się, że działalność gospodarcza nie jest działalnością statutową. Idąc za tym powszechnym rozróżnieniem nie wiadomo, co miałyby robić organizacje prowadzące działalność gospodarczą. Czy dochody z działalności gospodarczej mają się wliczać w przychody z działalności statutowej, a więc w przypadku przychodów powyżej 1 mln organizacje miałyby wysyłać sprawozdania finansowe do NIW? Czy też zamysłem było, aby nadal podmioty wpisane do rejestru przedsiębiorców wysyłały sprawozdanie finansowe do KRS (tak jak dziś)

Projekt nie zmienia ustawy o rachunkowości w ten sposób, że zwolniono organizacje wpisane do rejestru przedsiębiorców z obowiązku wysyłania sprawozdań do KRS. W związku z tym oraz w związku z opisaną wyżej wątpliwością dotyczącą określenia przychodów z działalności statutowej, nie wiadomo jak ustalić czy organizacje przekroczyła próg 1 mln, kiedy ma przychody z działalności statutowej i gospodarczej. W konsekwencji nie wiadomo czy trzeba będzie wysyłać dwa sprawozdania: jedno do NIW a drugie do KRS? Czy jeśli np. ogółem przychód to 1 200 000 zł, z czego 1 100 000 zł pochodzi z działalności statutowej, a 100 000 z działalności gospodarczej – wtedy, z racji przekroczenia przychodów z działalności statutowej powyżej 1 mln trzeba wysłać sprawozdanie do NIW, a z racji przychodów z działalności gospodarczej do KRS? 

Kombinacji dotyczących kwot przychodów z poszczególnych rodzajów działalności może być sporo i za każdym razem będzie wątpliwość gdzie wysyłamy sprawozdanie.