Publicystyka - ngo.pl

W piątek, 19 sierpnia 2011 r. w Sejmie odbyło się głosowanie nad poprawkami Senatu. Sejm odrzucił jedną poprawkę, która umożliwiała przekazywanie dotacji dla Związku Harcerstwa Polskiego bez przeprowadzenia otwartego konkursu ofert. 4 poprawki Senatu zostały przyjęte. Dwie z nich porządkują zapisy prawne, dwie mają istotne znaczenie. Senat odrzucił bowiem zwolnienie z podatku nieruchomości i ich części zajętych na działalność odpłatną pożytku publicznego organizacji pożytku publicznego oraz wykreślił obowiązek tworzenia wojewódzkich rad pożytku publicznego.

Najważniejsze zmiany, które wprowadza nowela to zmiana sposobu powoływania komisji konkursowej (pod szczególnymi warunkami będzie mogła funkcjonować bez przedstawicieli organizacji), wprowadzenie uproszczonego sprawozdania dla OPP o niskich przychodach od 2013 roku, zniesienie obowiązku przesyłania papierowych wersji sprawozdań OPP do Ministra Pracy na rzecz sprawozdań elektronicznych.

Szczegółowe wyliczenie zmian:

1)      w art. 3 ust. 3 pkt 4 dokonano redakcji tekstu,  który w dotychczasowej postaci  może sugerować, że wszystkie podmioty wymienione w art. 3 ust 3 muszą spełniać przesłanki dla spółek akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i klubów sportowych będących spółkami;

2)      w art. 5a ust 3 wprowadzono obowiązek opublikowania w Biuletynie Informacji Publicznej do 30 kwietnia każdego roku sprawozdania z wykonania programu współpracy za rok poprzedni;

3)      w art. 5a ust 4 pkt 8 zmieniono oczekiwaną zawartość programu dotyczącą środków finansowych - słowo „przeznaczanych” zmieniono na „planowanych” – co ma ułatwić przygotowywanie programu współpracy i w mniejszym stopniu powodować konflikt z uchwałą budżetową;

4)      dodano art. 5c. który umożliwia ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego (obecnie Minister Pracy i Polityki Społecznej) opracowywać resortowe oraz rządowe programy wspierania rozwoju organizacji, a także finansowo wspierać takie programy. Ustawa nakłada obowiązek zasięgnięcia w sprawie takich programów opinii Rady Działalności Pożytku Publicznego;

5)      w art. 8 ust 1 pkt 2 z definicji działalności odpłatnej usunięto „sprzedaż przedmiotów darowizny” – ta sprawa była poruszana przez organizacje wielokrotnie. Otóż w przypadku działalności odpłatnej przychody nie mogą przewyższać jej kosztów. Ze względu na fakt, że sprzedaż przedmiotów darowizny (a więc przedmiotów pozyskanych nieodpłatnie) nie wiąże się zazwyczaj z bezpośrednimi kosztami – trudno było znaleźć logikę do zamieszczenia takiej działalności w definicji działalności odpłatnej;

6)      w art. 11 dodany został ustęp 2b. Ustawa obecnie umożliwia zlecenie obsługi konkursu organizacji, jednak niejasne było co z tymi elementami obsługi konkursu, które w ustawie przypisane zostały do organu administracji publicznej. Ustęp 2b ma to doprecyzować. Wskazuje zatem, że zlecona obsługa konkursu nie obejmuje następujących elementów (oznacza to, że poniższe czynności zawsze pozostają w obowiązku organu administracji publicznej):

a.  ogłoszenia otwartego konkursu ofert,

b.  powołania komisji konkursowej,

c.  wyboru ofert,

d. ogłoszenia wyników otwartego konkursu ofert,

e. zawierania umów o wsparcie lub o powierzenie realizacji zadania publicznego z wyłonionymi organizacjami,

f. unieważnienia otwartego konkursu ofert.

7)   w art. 15 ust 2d – zmieniono brzmienie punktu, który mówi o udziale w komisjach konkursowych, opiniujących oferty na realizację zadania, osób z organizacji pozarządowych. W obecnej wersji ustawy jest mowa o osobach „reprezentujących” organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust 3. Taki zapis rodził nieporozumienia związane z tym, czy osoby takie powinny mieć formalne pełnomocnictwo do reprezentowania organizacji. W przyjętej ustawie słowo „reprezentujące” zmieniono na słowo „wskazane przez”;

8)  w art. 15 dodano ustęp 2da, który pozwala na prowadzenie procedury konkursowej bez udziału osób wskazanych przez organizacje w trzech przypadkach:

a. żadna organizacja nie wskaże osób do składu komisji konkursowej,

b. wskazane osoby nie wezmą udziału w pracach komisji konkursowej,

c. wszystkie powołane w skład komisji konkursowej osoby podlegają wyłączeniu, ze względu na opisane w ustawie konflikty interesu (wskazanie przez organizację biorącą udział w konkursie lub wyłączenie na podstawie Kodeksu Postępowania Administracyjnego);

9)   w ust 2i ograniczono termin żądania uzasadnienia wyboru lub odrzucenia oferty do 30 dni od ogłoszenia wyników konkursu;

10) w art. 19a doprecyzowano tryb składania ofert w postępowaniu pozakonkursowym. Proponowane brzmienie tego punktu jednoznacznie wskazuje, że podstawą wszczęcia tego trybu jest złożenie oferty (wcześniej mowa była o wniosku organizacji);

11) w art. 19f – dotyczącym inicjatywy lokalnej – wykreślono wskazanie, że otrzymanie rzeczy do wykonania inicjatywy od jednostki samorządu terytorialnego musi następować w formie umowy użyczenia;

12) dodano art. 22a, który wskazuje, że organizacja, która utraciła status pożytku publicznego na wniosek ministra lub z urzędu status taki wykreślił sąd rejestrowy – może ponownie ubiegać się o jego otrzymanie dopiero po upływie 2 lat od momentu wykreślenia wzmianki w Krajowym Rejestrze Sądowym. Organizacje, które utraciły status na podstawie swojego wniosku – mogą się ubiegać o jego ponowne uzyskanie bez okresu karencji;

13) zasadniczo zmienia się sposób przekazywania sprawozdań do ministra. Po wejściu w życie ustawy organizacje pożytku publicznego będą miały obowiązek wyłącznie zamieszczenia sprawozdania finansowego i merytorycznego na stronie internetowej ministra (bez przesyłania pocztą w wersji papierowej). Jednocześnie wskazano termin – do 15 lipca (jeżeli okres sprawozdawczy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym w ciągu 15 dni od zatwierdzenia);

14) nowelizacja ustawy od 1 stycznia 2013 r. wprowadza dwa rodzaje sprawozdań, podając zawartość każdego z nich:

a. Zwykłe

b. Uproszczone dla organizacji, których przychód nie przekroczył 100 000 zł.

Nowy wzór sprawozdań zostanie określony w rozporządzeniu ministra ds. zabezpieczenia społecznego (obecnie Minister Pracy i Polityki Społecznej).