S3KTOR 2023. Dom Sztuki upamiętnił żydowskie dziedzictwo Grochowa
– To przykład nowego, kreatywnego podejścia do polityki upamiętnienia dziedzictwa historycznego Warszawy – powiedział Artur Jóźwik, dyrektor Biura Kultury podczas wręczania III nagrody w konkursie na najlepszą inicjatywę pozarządową S3KTOR 2023. Nagrodę tę otrzymała Fundacja Dom Sztuki za projekt KIBBUTZ, upamiętniający żydowskie dziedzictwo Grochowa.
Od 2023 roku Dom Sztuki prowadzi działania kulturalne związane z historią grochowskiego kibucu, która sięga 1919 roku. Rok później pojawiła się pierwsza grupa, która tuż przy granicy Warszawy uruchomiła gospodarstwo rolne. Trudności finansowe w latach trzydziestych i rosnący antysemityzm utrudniały działanie, ale nawet początek wojny nie zatrzymał kibucników i kibucniczek. Gospodarstwo funkcjonowało do 1942 roku. Nie udało się go odbudować po wojnie. Pamięć o tej głęboko socjalistycznej, kolektywnej i rolniczej aktywności jest niewielka. Żydowska obecność i rolnicze dziedzictwo nie jest na Grochowie celebrowane.
Zobacz film:
Dom Sztuki to przestrzeń integracji i współpracy. Miejsce, w którym osoby związane z fundacją mieszkają, prowadzą ogród spółdzielczy i organizują wydarzenia (spotkania, warsztaty i pokazy filmowe).
Sami o sobie piszą tak: "Od 2021 roku działamy na warszawskim Grochowie, czerpiąc z historii i tożsamości naszej okolicy. Początkowo funkcjonowaliśmy nieformalnie i oddolnie, a od 2023 roku jesteśmy fundacją. Formalizacja była krokiem w kierunku profesjonalizacji inicjatywy i zachowania jej ciągłości. Nadal jednak myślimy o sobie w kategoriach kolektywu, zespołu czy grupy".
Aktywiści i aktywistki z Domu Sztuki piszą na swojej stronie: "KIBBUTZ jest naturalną konsekwencją dotychczasowej działalności Domu Sztuki. W czasie organizowanych spotkań wyraźnie wybrzmiewała wielka pustka, jaką jest zapomniane żydowskie dziedzictwo. Kibuc może być jednym z pozytywnych przykładów tego, jak wiele możemy wyciągnąć z przeszłości dla teraźniejszych praktyk. Chcemy dołożyć małą cegiełkę, zasiać kolejne ziarno w przywracaniu tej historii. (…)
Czerpiemy z archiwów, które za Krzysztofem Pijarskim traktujemy jako „wyzwanie rzucone przyszłości”. W duchu współodpowiedzialności za przeszłość i przyszłość, lokalną społeczność i siebie nawzajem chcemy odpowiedzieć na to wyzwanie".
Za swoją działalność i przywracanie pamięci o żydowskim dziedzictwie Grochowa fundacja otrzymała III nagrodę w konkursie S3KTOR 2023.
Źródło: Urząd m.t Warszawy
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23
