RODO w NGO. Dane osobowe darczyńców w mediach społecznościowych i crowdfundingu
Na co zwrócić uwagę i o co powinna zadbać organizacja pozarządowa, kiedy pozyskuje darowizny za pośrednictwem platform crowdfundingowych lub mediów społecznościowych takich jak np. Facebook? Na co musi uważać NGO korzystająca z takich możliwości i chcąca postępować zgodnie z RODO?
Wiele organizacji nie tylko umożliwia darczyńcom przekazanie darowizny za pośrednictwem własnej strony internetowej, ale także korzysta z możliwości zakładania różnego rodzaju zbiórek pieniędzy na dedykowanych do tego platformach. Pomimo, że środki przekazywane przez darczyńców w pierwszej kolejności trafiają na konta bankowe podmiotów prowadzących wspomniane platformy, to ostatecznie obdarowanym (czyli stroną umowy darowizny) jest fundacja czy stowarzyszenie, na rzecz której dokonywana jest wpłata. Zebrane środki przeznaczane są bowiem na cele statutowe danej organizacji lub też na konkretne jej działania.
Platformy jako pośrednicy, ale też administratorzy danych
Platformy crowdfundingowe czy też media społecznościowe to jedynie pośrednicy, którzy nie są ostatecznym odbiorcą środków finansowych przekazanych przez darczyńcę. Podmioty te, pomimo że nie są stroną umowy darowizny, przetwarzają dane osobowe darczyńców w celu przeprowadzenia i obsługi technicznej całego procesu przekazywania środków. Część z nich, w zamian za swoje „usługi”, pobiera wynagrodzenie naliczając prowizję, część działa całkowicie bezpłatnie. W pierwszej kolejności dane osobowe darczyńców trafiają do administratorów wspomnianych platform. Zakres tych danych bywa różny i w dużej mierze jest uzależniony od oferowanych metod płatności, a także od obowiązków prawnych spoczywających na podmiotach zajmujących się transferem środków pieniężnych.
O zasadach przetwarzania danych osobowych (w tym zakresie oraz podstawach prawnych) administratorzy platform, będący jednocześnie administratorami danych osobowych osób przekazujących środki, informują w dostępnych na swoich stronach politykach prywatności. Jednocześnie podmioty te udostępniają dane osobowe darczyńców, organizatorom zbiórek, czyli właśnie NGO-som, które również stają się administratorami tych danych (jako strona umowy darowizny).
Zakres przekazywanych przez podmioty prowadzące platformy donacyjne jest różny i zależy od konkretnej platformy. Dane mogą być przekazywane na prośbę NGO, na rzecz, której zostały przekazane środki lub bez takiej prośby. Wszystko zależy od konkretnej platformy i przyjętej przez nią zasad i polityk. Najczęściej do NGO mogą trafić takie dane jak imię i nazwisko darczyńcy, przekazana kwota czy adres e-mail darczyńcy. Dane te są udostępniane NGO w celu umożliwienia jej wykonania umowy zawartej z darczyńcą, a także wykonania innych przewidzianych prawem obowiązków (np. podatkowych, księgowych). Dane są również udostępniane w celu możliwości nawiązania kontaktu pomiędzy obdarowanym a darczyńcą w związku z przekazaną darowizną.
Informacja o przekazywaniu danych oraz celach takiego przekazania najczęściej zawarta jest politykach prywatności platformy donacyjnej. W ten sposób platformy wypełniają spoczywający na nich, jako administratorów danych, obowiązek informacyjny.
Czy taki model przekazywania darowizny oznacza, że NGO przetwarza dane osobowe na innych podstawach prawnych niż omówione w artykule „RODO w NGO. Jeśli nie zgoda na przetwarzanie danych osobowych darczyńców to co?”, czyli na podstawie umowy czy uzasadnionego interesu administratora danych? Czy NGO powinno uzyskać zgodę na przetwarzanie danych darczyńcy w celu podziękowania za wpłaconą darowiznę?
Podstawy przetwarzania bez zmian
Sposób pozyskania darowizny nie zmienia podstaw prawnych uprawniających NGO do przetwarzania danych osobowych darczyńcy. Również w opisanym powyżej modelu uzyskania darowizny, NGO przetwarza dane osobowe darczyńcy w celu zawarcia i realizacji umowy darowizny. Również w tym wypadku, NGO może powołać się na przesłankę uzasadnionego interesu administratora danych i na jej podstawie przesłać darczyńcy podziękowania za przekazane środki.
Obowiązek informacyjny pozostaje aktualny
Pozyskiwanie środków za pośrednictwem platform i mediów społecznościowych zmienia sposób pozyskiwania danych osobowych darczyńców. Dane nie są pozyskiwane bezpośrednio od darczyńcy, ale są przekazywane NGO przez pośrednika. Taki sposób pozyskania danych powoduje po stronie NGO konieczność spełniania wobec darczyńcy obowiązku informacyjnego zgodnego z art. 14 RODO. Jeżeli dane osobowe mają być stosowane do komunikacji z darczyńcą, obowiązek powinien być spełniony najpóźniej przy pierwszej takiej komunikacji. Oznacza to zatem, że wraz z podziękowaniami darczyńca powinien otrzymać informację dotyczącą przetwarzania jego danych osobowych, w tym m.in. źródle pozyskania danych osobowych (dostawca platformy).
Wspomniany obowiązek może być również spełniony wcześniej, np. poprzez umieszczeniu go w informacji dotyczącej zbiórki, o ile dana platforma umożliwi publikowanie dodatkowego tekstu. W tym wypadku obowiązek również może być spełniony warstwowo, tak jak opisano w artykule „RODO w NGO. Jeśli nie zgoda na przetwarzanie danych osobowych darczyńców to co?”.
Trudna zgoda
Co do ewentualnego przetwarzania danych osobowych darczyńcy na podstawie uzyskanej przez organizację zgody, wydaje się, że takie działania może być trudne do zrealizowania w praktyce. Wyrażenie zgody wymagałoby złożenia przez darczyńcę stosownego oświadczenia lub podjęcia konkretnego działania potwierdzającego jego wolę. Należałoby zatem zweryfikować czy rozwiązania techniczne stosowane przez platformę dają takie możliwości.
Zapoznaj się z dokumentami platformy
Mając na uwadze powyższe informacje, należy pamiętać, że:
- Każda platforma umożliwiająca organizowanie zbiórek ma regulamin, który określa zasady korzystania z platformy wiążące dla organizatora zbiórki.
- Dodatkowo każda platforma posiada politykę prywatności, która określa zasady przetwarzania w tym udostępniania danych osobowych przez administratora platformy (w tym na rzecz organizatora zbiórki).
Organizacja pozyskująca środki w sposób opisany powyżej i planująca jakiekolwiek dodatkowe działania, powinna zapoznać się z tymi dokumentami, upewnić się, jakie zasady ją obowiązują i dopiero wtedy podjąć decyzję, co do ewentualnej ich realizacji.
Monika Trzcińska – radca prawny z ponad 16-letnim doświadczeniem w świadczeniu usług doradztwa prawnego, także organizacjom pozarządowym. Specjalizuje się w doradztwie w zakresie prawnych aspektów tworzenia oraz funkcjonowania organizacji zaliczanych do III sektora. Doświadczona trenerka m.in. z prawa ochrony danych osobowych. Autorka poradnika ngo.pl „Ochrona danych osobowych w organizacji pozarządowej. Praktycznie o RODO”.
Nie zbierasz darowizn na swojej stronie www? Poznaj Wpłacam >>>
Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030
NGO.PL poleca: Zamów poradnik „Ochrona danych osobowych w organizacji pozarządowej. Praktycznie o RODO”.
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.