Publicystyka - ngo.pl

Dokument zobowiązuje Komisję Europejską do działań na rzecz podwojenia liczby kilometrów przejechanych rowerami w Europie do 2030 r. To ważny impuls dla rozwoju rynku rowerowego, który pozwoli przekonywać rządy do pomocy zarówno w obszarze produkcji, budowy infrastruktury, jak i popularyzacji jazdy na rowerze.

O tym, że rower odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu się nowego modelu mobilności, przekonały się już państwa Europy Zachodniej, Środkowej (np. Węgry) czy kraje nadbałtyckie. Europejczycy świadomie wybierają środki transportu, co znacząco wpływa na gospodarkę, pozwala rozwijać się lokalnym społecznościom i przyczynia się do zmniejszania zanieczyszczenia powietrza i redukowania poziomu hałasu w miastach.

Oprócz aspektów ekonomicznych, ekologicznych czy zdrowotnych, do przesiadki na rower skłaniają zakorkowane ulice, trudności z parkowaniem czy coraz częściej stosowane strefy ograniczonego ruchu samochodowego w centrach miast.

Prorowerowe działania organizacji i samorządów przynoszą efekty – miasta się zmieniają, infrastruktura się rozwija, a mentalność mieszkańców stopniowo ulega zmianie. Mimo że postęp widać gołym okiem, jest on nierówny i nadal są obszary, w których wiele jest do zrobienia w kwestii popularyzacji rowerów.

Obecnie europejska deklaracja rowerowa obowiązuje w 11 krajach Unii Europejskiej, a w 12 państw członkowskich deklaruje honorowanie krajowej strategii rowerowej. Polska jeszcze nie dołączyła do tego grona, ale być może teraz, w obliczu nowych możliwości, które otwiera rezolucja Parlamentu Europejskiego, podejmie działania na poziomie strategicznego podejścia do ruchu rowerowego.

Popularność rowerów wśród Polaków z roku na rok rośnie. Obecnie ponad 70% Polaków jeździ na rowerze, a co czwarty rowerzysta korzysta z jednośladu przez cały rok, niezależnie od warunków pogodowych. Dotychczas realizowane badania jednoznacznie pokazują, że rowerowa rewolucja nad Wisłą już się rozpoczęła i Polacy coraz częściej wybierają rower w swoich codziennych podróżach. Jednocześnie sondaże dowodzą, że fundusze na rozwój infrastruktury rowerowej oraz programy dopłat, ułatwiające dostęp do ekologicznych i efektywnych środków transportu, jakimi są rowery elektryczne, istotnie wpłynęłyby na decyzje Polaków i przyniosłyby ogromne korzyści – zarówno ekonomiczne, jak i społeczne.

– Polska branża rowerowa stoi przed historyczną szansą. Kierunek prorowerowych działań, wyznaczony przez Parlament Europejski może przynieść ogromne korzyści zarówno dla obecnych i przyszłych rowerzystów, jak i dla rozwoju miast. Wiele krajów Unii Europejskiej wprowadziło swoje strategie rowerowe. Polskie Stowarzyszenie Rowerowe prowadzi działania mające na celu przekonanie polityków i decydentów, do przyjęcia tego typu programu także w Polsce. Z naszych dotychczasowych badań wynika, że Polacy chcą korzystać z rowerów podczas codziennych podróży, ponieważ doceniają komfort i funkcjonalność, które zapewniają jednoślady, a także zwracają uwagę na aspekt ekonomiczny i ekologiczny. Zainteresowanie rowerami elektrycznymi znacznie zwiększyło się wśród Polaków w ostatnich latach, sprzedaż rowerów ze wspomaganiem notuje wzrosty rzędu kilkudziesięciu procent rocznie Nasze sondaże dowodzą, że 62% badanych skłaniałoby się do zakupu e-bike’a, gdyby jego cena była niższa dzięki dofinansowaniom – mówi Mateusz Pytko, prezes Polskiego Stowarzyszenia Rowerowego.

Rezolucja w sprawie opracowania europejskiej strategii w zakresie transportu rowerowego, która została przyjęta przez Parlament Europejski, zobowiązała Komisję Europejską do działań na rzecz podwojenia liczby kilometrów przejechanych rowerami w Europie do 2030 r. Co oznacza, że celem jest 312 miliardów kilometrów na rowerze rocznie, czyli dwukrotnie więcej, niż wynik uzyskany w badaniu Komisji z 2017 r. Przyjmując, że kraje Unii Europejskiej zamieszkuje blisko 448 milionów ludzi, średni dystans przypadający na każdego Europejczyka wynosi ok. 697 kilometrów rocznie, czyli 58 km miesięcznie. To całkiem realny wynik. Jednak, aby go osiągnąć nie wystarczy tylko nakłaniać dotychczasowych rowerzystów, aby jeździli więcej. Trzeba się postarać przekonać do przesiadki na rower niezdecydowanych.

W Rezolucji Parlamentu Europejskiego określono 17-punktowy plan działania w celu rozwoju infrastruktury rowerowej, stworzenia w Europie podatnego gruntu dla produkcji rowerów, komponentów i baterii rowerowych, a także utworzenia 2 mln miejsc pracy w „ekosystemie rowerowym”, obejmującym sektory produkcji, turystyki, handlu, zdrowia i sportu, gdzie już dziś zatrudnienie znajduje milion Europejczyków.

Mimo że Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie strategii UE dotyczącej transportu rowerowego nie jest prawnie wiążąca, stanowi kluczowy dokument kształtujący przyszłe priorytety polityczne i decyzje. W ramach działań mających na celu rozwój ruchu rowerowego, w dokumencie zostały wskazane propozycje dotyczące infrastruktury (inwestycje w bezpieczną infrastrukturę rowerową; włączenie ruchu rowerowego do polityki miast; uwzględnienie ruchu rowerowego przy budowie lub modernizacji infrastruktury transeuropejskiej sieci transportowej), przemysłu rowerowego (nowe miejsca pracy w „ekosystemie rowerowym”; włączenie branży rowerowej do ekosystemu mobilności strategii przemysłowej Unii Europejskiej; wspieranie produkcji rowerów i komponentów Made in Europe) oraz zwiększenia korzyści dla użytkowników rowerów (wzrost dostępności i przystępności cenowej rowerów poprzez dofinansowania lub obniżenie podatku VAT; przyspieszenie rozwoju EuroVelo – europejskiej sieci tras rowerowych; dopłaty za dojazd rowerem do pracy; zapewnienie bezpiecznych miejsc parkingowych dla rowerów z możliwością ładowania rowerów elektrycznych).

Ponadto rok 2024 ma zostać „Europejskim Rokiem Roweru”, co pozwoliłoby na szeroką promocję ruchu rowerowego oraz otworzyłoby drogę do wielu prorowerowych inicjatyw.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego oznacza uznanie roweru za pełnoprawny środek transportu i kluczowy atut przemysłowy służący realizacji długoterminowych celów w zakresie klimatu i czystej produkcji. To istotny impuls dla rozwoju branży rowerowej i jednoznaczny sygnał uświadamiający wartość, jaką niesie za sobą wybór roweru zamiast innych środków transportu.

Wsparcie mające na celu upowszechnienie rowerów przyniesie szereg korzyści – zdrowotnych dla mieszkańców oraz gospodarczych dla państw. Odciążone od ruchu samochodowego centra miast zyskają – będą atrakcyjniejsze dla turystów, bardziej przyjazne dla swoich mieszkańców i przede wszystkim mniej zanieczyszczone. Według obliczeń ekspertów zaledwie jedna podróż dziennie rowerem – zamiast samochodem – może ograniczyć roczny ślad węglowy o ok. 0,5 tony.

Biorąc pod uwagę, że Unia Europejska dąży do neutralności klimatycznej i zadeklarowała ograniczenie emisji z transportu o 90% do 2050 r., rower musi stać się nie tylko jednym ze sposób na komunikację, ale opcją pierwszego wyboru.