„Przytul Błęda!”. Oswajanie błędów w edukacji. Kampania Fundacji Szkoła z Klasą
Błędy – to słowo, które często budzi strach i niepewność. Jednak warto wiedzieć, że są one nieodłącznym elementem procesu uczenia się. Dlatego Fundacja Szkoła z Klasą postanowiła mówić głośno o ich wartości i w kampanii „Przytul Błęda” wykazać, że ich popełnianie może prowadzić do rozwoju.
Razem z ekspertkami, edukatorami, a jednocześnie rodzicami dzieci w wieku szkolnym, Fundacja chce szerzyć wiedzę o tym, dlaczego tak ważna jest praca z błędem i uczenie dzieci, że z pomyłki czy niedopatrzenia płynie nauka i inspiracja. Tym podejściem pragnie zmienić myślenie o błędach i wynikającej z nich niekiedy zaniżonej samooceny i wyjaśnić, dlaczego strach przed popełnieniem błędu jest niepotrzebny. Fundacja proponuje nauczycielom, nauczycielkom oraz rodzicom kilka praktycznych narzędzi edukacyjnych do pracy z dziećmi i młodzieżą.
Fundacja Szkoła z Klasą do nauki o oswajaniu błędów w edukacji wykorzystuje metodę design thinking, w której pomyłki są traktowane jako naturalna część procesu twórczego. Dzieli się z edukatorami i edukatorkami praktycznymi wskazówkami i narzędziami do pracy oraz zachęca do omawiania tego tematu podczas lekcji szkolnych.
Skąd się wziął pomysł na kampanię edukacyjną na temat błędów?
Strach przed pomyłką, czy porażką to pokłosie utartego przekonania, że popełnianie błędów jest źle oceniane i źle widziane przez innych. Fundacja Szkoła z Klasą stara się zmienić ten stereotyp.
– Chcemy oswoić błędy w edukacji i nauczyć tego nauczycieli i nauczycielki. Aby to zrobić, pracujemy metodą design thinking. Zakłada ona, że tworząc projekt, rozwiązanie, pisząc scenariusz czy planując wydarzenie, zawsze koncentrujemy się na naszym odbiorcy i celu działania. Żeby efekt był odpowiedni, traktujemy błędy jako element tego procesu. Tworzymy i testujemy prototypy, pokazując często odbiorcom jeszcze niedoskonałe projekty. Następnie słuchamy ich opinii. Jeśli coś się nie powiedzie, sprawdzamy dlaczego się nie udało lub z jakiego powodu jakiś pomysł nie został do końca zrealizowany. Przyglądamy się pomyłkom i staramy się ich unikać w przyszłości. A przede wszystkim celebrujemy te sytuacje, w której błąd stał się momentem zwrotnym i pozwolił nam stworzyć coś wyjątkowego – mówi Magdalena Domańska, koordynatorka programu.
Dlaczego błędy w edukacji są ważne?
Wszechstronność tematu
Rozmowy o tym poruszyć można na każdej lekcji, gdyż w każdej dziedzinie nauk znaleźć możemy pozytywne i przydatne przykłady uczenia się na błędach.
Uważność na siebie i samoakceptacja
Pracując z błędem, dotyka się ważnych aspektów dbałości o dobrostan psychofizyczny. Pozwolenie sobie na zrozumienie i akceptację pomyłek redukuje negatywne ocenianie samego/samej siebie. Warto traktować błędy jako pretekst, czy bodziec do dalszej nauki.
Minimalizowanie stresu oceny
Mówienie o błędach na lekcji pozwoli zrozumieć dzieciom i młodzieży, że także w szkole jest na nie przestrzeń i że nie muszą być one kojarzone tylko ze złą oceną, bo błąd zawsze można poprawić! Takie podejście minimalizuje stres związany z oceną z zewnątrz.
Przytul Błęda – WielBłęda!
Chociaż błędy zdarzają nam się nieustannie i będą się zdarzać nadal, z trudem przychodzi nam zobaczenie ich i uznanie, że warto je oswoić. Aby ułatwić proces oswojenia błędów, w Fundacji Szkoła z Klasą stworzono specjalne maskotki – WielBłędy!Te sympatyczne pluszowe stworzenia są personifikacją różnych typów błędów i stanowią doskonałe narzędzie edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Są one duże, więc trudno ich nie zauważyć, ale też miękkie, więc można je przytulić i się z nimi zaprzyjaźnić!
– Wierząc w moc błędów, postawiliśmy przed sobą cel – zmienić podejście do ich popełniania, pokazać dzieciom i młodzieży szkolnej jak wiele dobrego wynika z pracy z nimi. WielBłędy dzięki swojej formie są atrakcyjne dla dzieci i młodzieży i stanowią przyczynek do ciekawej przygody poznawczej. Nauczyciele i nauczycielki mogą je od nas wypożyczyć i dodatkowo pobrać dedykowane materiały edukacyjne, aby przeprowadzić fascynujące zajęcia na temat błędów i ich wartości – mówi Magda Domańska.
Kampania „Przytul Błęda”, choć skierowana jest do środowisk szkolnych, warto by trafiła do każdego, kto ma wpływ na proces wychowawczy, czyli w szczególności do rodziców dzieci w wieku szkolnym. Strach przed popełnianiem błędów, brak ich akceptacji powoduje wiele stresogennych sytuacji, które negatywnie wpływają na młodych ludzi. Mogą hamować rozwój ich zainteresowań, aktywność na lekcjach, pewność siebie, a także obniżyć samoocenę czy też spowodować wycofanie. Warto, aby również rodzic miał w sobie tę otwartość na pomyłki swoich dzieci, dawał im przestrzeń na popełnianie błędów także w domu i potrafił empatycznie o tym rozmawiać.
Poznajcie nasze WielBłędy!
WielBłęd Nieskończony
To projekt porzucony w trakcie. Czego mu zabrakło? Co można by zrobić inaczej? A może coś można by z tego projektu ocalić i wykorzystać ponownie?
WielBłęd Niepotrzebny
To błąd, który nie powinien się zdarzyć, ale niestety się wydarzył. Jak uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości? Skąd się wziął? Jakie czynniki wpłynęły na to, że się pojawił?
WielBłęd Nieudany
To moment, gdy wkładacie wiele pracy i energii, a efekt końcowy nie jest zadowalający. Co poszło nie tak? To doskonała okazja do nauki na własnych błędach.
WielBłęd Niedoskonały
Oswojenie Niedoskonałego nauczy Was, że warto pokazywać niedoskonałe projekty i otwarcie przyjmować sugestie, także te krytyczne. Zgoda na zobaczenie własnych niedoskonałości pozwoli osiągnąć doskonały efekt.
WielBłęd Obłędny
To błąd, który okazał się najlepszym możliwym scenariuszem. Coś, co na początku wydaje się katastrofą, a potem przynosi lepsze efekty niż się spodziewaliśmy. To prawdziwe perełki, które warto docenić!
Fundacja Szkoła z Klasą to niezależna, edukacyjna organizacja pozarządowa. Powstała w 2015 roku w oparciu o doświadczenia jednej z największych i najbardziej rozpoznawalnych akcji społecznych (Szkoła z Klasą). Aktywnie wspiera nauczycielki i nauczycieli w wprowadzaniu do szkół innowacji edukacyjnych i nowych metod pracy. Łączy środowiska szkolne, biznesowe i organizacje pozarządowych, a wszystko po to, aby skuteczniej realizować swoją misję zapewniania młodym pokoleniem odpowiedniej edukacji. W jej dotychczasowych programach wzięło już udział ponad 9500 szkół, 120 tysięcy nauczycieli i ponad milion uczennic i uczniów. Swoje działania skupia wokół 5 kluczowych obszarów m.in.: zdrowia psychicznego i fizycznego; rozwoju kompetencji cyfrowych i medialnych; wrażliwości społecznej i zaangażowania obywatelskiego; krytycznego myślenia; tworzenie angażującego środowiska uczenia się.
Źródło: Fundacja Szkoła z Klasą
