Przestrzeganie prawa UE przez państwa członkowskie: jeszcze niewystarczające
W opublikowanym 6 lipca 2017 r. sprawozdaniu rocznym z kontroli stosowania prawa UE opisano, w jaki sposób Komisja Europejska monitorowała i egzekwowała prawo unijne w 2016 r. Natomiast z tabeli wyników rynku wewnętrznego, również z 6 lipca 2017 r., wynika, że chociaż czynione są starania, by wyeliminować większość barier dla swobodnego przepływu osób, usług, towarów i kapitału, w niektórych obszarach sytuacja nie uległa zmianie lub wręcz pogorszyła się.
Skuteczne stosowanie prawa jest niezbędne dla zagwarantowania obywatelom i przedsiębiorstwom korzyści wynikających z prawa UE. Często, gdy na pierwszy plan wysuwają się kwestie badania emisji z samochodów, nielegalnych składowisk śmieci lub bezpieczeństwa transportu, to nie brak przepisów UE jest problemem, lecz raczej brak prawidłowego i skutecznego stosowania przepisów UE w państwach członkowskich. Unijny jednolity rynek pozostaje najważniejszym atutem Europy dla milionów obywateli i przedsiębiorstw, a Komisja Europejska pozostaje zaangażowana w zapewnianie, aby mogli oni codziennie korzystać z możliwości zamieszkania, pracy, robienia zakupów i prowadzenia działalności handlowej w 28 państwach członkowskich. W tym celu Komisja sprawdza stosowanie przepisów dotyczących jednolitego rynku UE.
Sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa UE w 2016 r.
W sprawozdaniu rocznym w 2016 r. wykazano znaczny wzrost (o 21 proc.) otwartych postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w porównaniu z poprzednim rokiem. Jest to szczytowy poziom w skali pięciu lat (zob. wykres 1). Jest to problemem, ponieważ w wyniku nieprawidłowego stosowania prawa UE obywatele i przedsiębiorstwa nie mogą korzystać z praw i świadczeń, jakie przysługują im na podstawie prawa Unii Europejskiej.Na przykład pełna transpozycja i wdrożenie przepisów UE dotyczących zamówień publicznych i koncesji jest niezbędne, aby ułatwić małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) składanie ofert dotyczących zamówień publicznych oraz zmniejszyć koszty dla tych przedsiębiorstw.
Komisja podejmuje zatem zdecydowane działania w przypadku, gdy naruszenie prawa Unii uniemożliwia osiągnięcie kluczowych celów polityki UE. Komisja zajęła się na przykład przypadkami braku ustanowienia lub stosowania przez państwa członkowskie systemów kar zniechęcających producentów samochodów do naruszania prawodawstwa dotyczącego emisji z samochodów.
Dziedzinami polityki, w których w 2016 r. wszczęto najwięcej postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom, są rynek wewnętrzny, przemysł, przedsiębiorczość i MŚP, a także środowisko naturalne.
Zwalczanie opóźnień w transpozycji dyrektyw
Aby przedsiębiorstwa i obywatele mogli czerpać korzyści z prawa UE, niezbędne jest, by państwa członkowskie transponowały europejskie dyrektywy do krajowych porządków prawnych w terminach, do których się same zobowiązały.
Aby ułatwić transponowanie dyrektyw w terminie, Komisja nieustannie wspiera państwa członkowskie, oferując im plany wdrażania, specjalne strony internetowe i wytyczne oraz wymianę najlepszych praktyk na spotkaniach grup ekspertów.
W zeszłym roku Komisja skierowała do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej trzy sprawy, domagając się nałożenia kar finansowych: były to dwie sprawy przeciwko Luksemburgowi i jedna przeciwko Rumunii.
Tabela wyników jednolitego rynku z 2017 r.
Internetowa tabela wyników jednolitego rynku daje dokładny obraz stanu wdrożenia unijnych przepisów dotyczących jednolitego rynku. Jest to także ocena sposobu stosowania prawa UE przez państwa członkowskie. Można z niej dowiedzieć się, co jeszcze trzeba poprawić.
W zależności od wyników uzyskanych w 2016 r. w ramach różnych narzędzi zarządzania i obszarów polityki państwa członkowskie otrzymały zielone kartki (wyniki powyżej średniej), żółte (średnie) lub czerwone (poniżej średniej).Strzałki wskazują, czy wyniki tych państw poprawiły się, czy pogorszyły.
Komisja reaguje na skargi obywateli
Kontekst
Już od 1984 r. w odpowiedzi na prośbę Parlamentu Europejskiego Komisja przedstawia roczne sprawozdanie z kontroli stosowania prawa UE w roku poprzednim. Następnie Parlament Europejski przyjmuje rezolucję w sprawie sprawozdania Komisji.
Dodatkowe informacje
-
sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa UE w 2016 r.
- Roczne sprawozdanie na temat wdrażania prawa UE na szczeblu krajowym
- Arkusze informacyjne dotyczące poszczególnych krajów
- Arkusz informacyjny – UE-28
- Ogólne informacje na temat postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, zob. pełną wersję MEMO tutaj
- tabela wyników jednolitego rynku z 2017 r.
- Komunikat „Prawo Unii: lepsze wyniki dzięki lepszemu stosowaniu”, C(2016) 8600, Dz.U. C 18 z 19.1.2017.
- Komisja przeciwko Luksemburgowi, C-489/16. Komisja skierowała do Trybunału sprawę przeciwko Luksemburgowi z powodu niepełnego wdrożenia dyrektywy o jednolitym europejskim obszarze kolejowym. Zaproponowała karę dzienną w wysokości 8 710 euro. Komisja przeciwko Luksemburgowi, C-511/16..Ponadto Komisja skierowała do Trybunału sprawę przeciwko Luksemburgowi z powodu niepełnego wdrożenia dyrektywy 2014/27/UE mającej na celu dostosowanie niektórych dyrektyw do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin. Zaproponowała karę dzienną w wysokości 8 710 euro.
- Komisja przeciwko Rumunii, C-62/156. Komisja skierowała do Trybunału sprawę przeciwko Rumunii z powodu niepełnego wdrożenia dyrektywy w sprawie zawartości siarki w paliwach żeglugowych. Zaproponowała karę dzienną w wysokości 38 042,60 euro. Rumunia przyjęła następnie niezbędne środki legislacyjne, w związku z czym Komisja wycofała sprawę z Trybunału.