Publicystyka - ngo.pl

– Co pomyślałaś, gdy otrzymałaś ofertę poprowadzenia kursu samoobrony dla wolontariuszy asystujących, pomagających osobom z niepełnosprawnością? 

Maja Ostrowska-Gralka: –Odczułam ulgę, gdy dowiedziałam się, że wszyscy uczestnicy szkolenia to osoby chodzące (śmiech). Bo to nie jest nasza pierwsza współpraca z Fundacją PODAJ DALEJ. Mówię: nasza, bo takie szkolenia prowadzę wspólnie z mężem. Dziesięć lat temu Fundacja poprosiła nas o realizację podobnych zajęć, ale o wiele trudniejszych, bo dla… osób z niepełnosprawnością. A dokładniej z różnymi niepełnosprawnościami, bo mieliśmy w grupie i osoby poruszające się na wózkach z porażeniem dwu lub czterokończynowym, i osoby z porażeniem części ciała po udarze, i osoby z niepełnosprawnością intelektualną. I ja wtedy, w ramach przygotowań do tego szkolenia… usiadłam na wózku i próbowałam nim jeździć. Chciałam sprawdzić, które stałe elementy programu będę mogła wykorzystać. I okazało się, że niewiele; że trzeba program przebudować. To było niesamowite doświadczenie, bo perspektywa, postrzeganie otoczenia z wózka są zupełnie inne. Nie wspominając o tym, że samo korzystanie z wózka jest bardzo trudne.

I jak sobie wtedy poradziliście?                                                  

– Z dużą pokorą podeszliśmy do tematu, choć wyzwań się nie boimy. Każdy nasz kurs dopasowujemy do osób, z którymi będziemy ćwiczyć. Nie tylko ich kondycji fizycznej, poziomu percepcji, ale też oczekiwań. Kiedy już wiemy kogo i w jakich warunkach będziemy szkolić, wtedy ustalamy program. Ta grupa osób z niepełnosprawnością była rzeczywiście niezwykle zróżnicowana. Ale poradziliśmy sobie tak, że część osób brała udział aktywny w ćwiczeniach, a część była obserwatorami. Część merytoryczna była przeznaczona dla wszystkich. Pamiętam, że w tej grupie był młody chłopak poruszający się na wózku, który boksował. Miał taką siłę w rękach, że z trudem udało mi się utrzymać tarczę, gdy z nim ćwiczyłam. Bardzo mi imponował swoją techniką i zawziętością.  Imponowali mi z resztą wszyscy uczestnicy, naprawdę wspaniale sobie radzili.

Jakie czynniki braliście pod uwagę ustalając plan szkolenia tym razem dla wolontariuszy, czyli osób sprawnych, ale potencjalnie stających nie tylko w swojej obronie, ale też osoby z niepełnosprawnością? 

– W grupie były osoby sprawne, ale też poziom tej sprawności był na różnym poziomie a i wiek ćwiczących dość zróżnicowany. W programie szkolenia znalazły się więc elementy, które może wykorzystać każdy, ale też kilka takich zachowań, które mogą wykorzystać dzieci i młodzież. W Fundacji PODAJ DALEJ jest duża część wolontariuszy młodziutkich, i to oni ku naszemu zdziwieniu okazali się najbardziej waleczni jeśli chodzi o trening ciosów czy kopnięć (śmiech). Co więcej, zajęcia trwały 8 godzin z przerwami na napoje, posiłki. Byłam pełna obaw, czy nasi kursanci wytrzymają tempo zajęć. Dlatego części teoretyczne i praktyczne przeplataliśmy ze sobą, aby dać im więcej wytchnienia. Ale już po pierwszych godzinach widziałam byłam pewna, że wolontariuszom Fundacji PODAJ DALEJ energii nie zabraknie.

Jaki był zatem zakres tego szkolenia? 

– W części merytorycznej skupiliśmy się na takich aspektach jak: rodzaje agresji (m.in. fizyczna, słowna, ale i wirtualna) oraz typy i profile psychologiczne potencjalnych agresorów, czyli czym się kierują takie osoby, czego się po nich możemy spodziewać i jak się przed nimi bronić. Omawialiśmy także konkretne scenariusze sytuacji, które mogą nam się przytrafić np. na ulicy, czy podczas jakiegoś dużego wydarzenia. Uczyliśmy fundacyjnych wolontariuszy jak odróżniać nasze obawy od zagrożeń realnych, jak ich unikać i jak się zachować, kiedy już się przydarzą, a tym – co bardzo ważne – w jaki sposób przywoływać pomoc. W części praktycznej natomiast pokazaliśmy m.in. jak bezpiecznie upadać, aby nie zrobić sobie krzywdy i jak wychodzić w uchwytów, czyli odruchów przydatnych w sytuacjach bardzo groźnych, gdy napastnik nas przytrzymuje.

A czy jest jakieś główne zalecenie, którego powinniśmy trzymać się wszyscy, bez względu na naszą sprawność, aby skutecznie się obronić?

– Jest. Pamiętajmy, że walka wręcz to ostateczność i choć brutalnie to zabrzmi, podkreślamy to na każdym naszym spotkaniu: wszystkie nasze zachowania powinny prowadzić do uniknięcia bezpośredniego starcia z napastnikiem. Najlepszą formą samoobrony jest unikanie niebezpiecznych sytuacji (np. samotnych, nocnych spacerów, ciemnych uliczek), a tym bardziej nie prowokowanie takich sytuacji. Ważne jest też zachowanie spokoju, gdy już do takiego zdarzenia doszło i rozważenie czy np. portfel, w którym mamy np. 50 zł wart jest wdawania się w bijatykę. W samoobronie ważna jest świadomość, co jest warte narażania się, a co nie. Zawsze, ale to zawsze, życzymy naszym kursantom, by zdobyta wiedza i umiejętności nigdy się nie przydały…

Szkolenie pn. „Skuteczna samoobrona i reagowanie na agresywne zachowania” przeprowadzono w ramach projektu pn. „Profesjonalny Wolontariusz” realizowanego przez Fundację im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ a współfinansowanego ze środków PFRON będących w dyspozycji Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

Przedstawione  w tekście treści wyrażają poglądy realizatora projektu i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

Więcej informacji o wolontariacie w Fundacji PODAJ DALEJ: 
www.podajdalej.org.pl/profesjonalny-wolontariusz

O Realizatorze projektu

Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ (KRS 0000 197 058)
Wyobraź sobie świat, w którym osoby z niepełnosprawnością nie czują się ciężarem, pracują, mają swoje pasje, decydują o sobie i są szczęśliwe. Fundacja PODAJ DALEJ pomaga budować właśnie taki świat. Od 2004 r. wspieramy osoby (dzieci, młodzież i dorosłych), którym niepełnosprawność utrudnia bądź uniemożliwia niezależne życie. Każdego roku otaczamy opieką ponad 250 osób, które zdobywają samodzielność życiową w mieszkaniach treningowych; po wypadkach uczą się jak żyć na wózku, w zupełnie nowej rzeczywistości; budują motywację i chęć walki o siebie podczas zajęć i szkoleń sportowych (m.in. koszykówka na wózkach, paralotnie, szybowce, boccia, basen, tenis stołowy); rozwijają swoje talenty artystyczne oraz umiejętności współpracy w grupie podczas zajęć artystycznych; latem niepełnosprawne dzieci z całej Polski przyjeżdżają na prawdziwe kolonie. Dodatkowo przygotowujemy wolontariuszy do pracy z osobami z niepełnosprawnością, walczymy z barierami architektonicznymi, dzielimy się wiedzą, m.in. organizujemy ogólnopolskie warsztaty ARTEterapii; szkolimy urzędników i kierowców zawodowych; oswajamy z niepełnosprawnością realizując ciekawe projekty, m.in. www.7grzechow.org

Więcej informacji o Fundacji:

•         www.podajdalej.org.pl
•         www.facebook.com/FundacjaPodajDalej

Warto też odwiedzić:

•         www.osadajanaszkowo.pl
•         www.genniezaleznosci.pl
•         www.lepszyswiat.edu.pl