Publicystyka - ngo.pl

„Wybierz Przyszłość – innowacyjne narzędzia wspierające interwencję socjalną”

Priorytet VII Promocja integracji społecznej, projekt innowacyjny, województwo zachodniopomorskie

Projekt realizowany jest przez Fundację Nauka dla Środowiska w partnerstwie z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) w Białogardzie. Celem projektu jest wypracowanie narzędzi edukacji społeczno-finansowej przeznaczonych do wykorzystania w systemie polityki społecznej. W Polsce nie docenia się roli edukacji społeczno-finansowej związanej z umiejętnościami planowania budżetów domowych, zarządzania finansami osobistymi, szczególnie w środowiskach o niskim kapitale materialnym, emocjonalnym, społecznym i edukacyjnym. Taką wiedzę powinni zdobywać nie tylko dorośli zagrożeni wykluczeniem, ale także ich dzieci pozbawione dobrych wzorców w kwestii zarządzania pieniędzmi. Istotne jest, aby takie umiejętności zdobyły one w okresie kształtowania się nawyków finansowych. W ramach projektu zostanie wypracowany model działania pomocy społecznej, oparty na przygotowaniu pracowników socjalnych za pomocą dostarczenia im narzędzi wspierania wiedzą zarówno dorosłych klientów pomocy społecznej, jak i ich dzieci.



W ramach tego projektu zawiązano partnerstwo ponadnarodowe obejmujące adaptację materiałów Międzynarodowej sieci Aflatoun do warunków krajowych i wypracowanie optymalnej metody ich wykorzystania. Sieć Aflatoun od lat wspiera edukację finansową osób indywidualnych, opracowała różnorodne narzędzia z zakresu edukacji społeczno-finansowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.



Umiejętności planowania wydatków są niezbędne młodzieży pochodzącej z rodzin deficytowych wchodzących w dorosłe życie – mówi Arkadiusz Borysiewicz z Fundacji „Nauka dla Środowiska”. Często przez całe dzieciństwo żyją one marzeniami na temat tego, co sobie kupią, gdy już będą miały własne pieniądze. Obserwujemy to u wychowanków Domu Dziecka, którzy opuszczając placówkę, dostają pieniądze na usamodzielnienie się. Bardzo szybko je tracą, kupując właśnie takie wymarzone PlayStation czy inny sprzęt, na który przez całe życie nie było ich stać. Nie mają umiejętności zarządzania funduszami, rozsądnego planowania polegającego na przeznaczaniu pieniędzy na rozwój, rozruch i usamodzielnianie. Część z tej młodzieży nie radzi sobie i szybko staje się klientami pomocy społecznej zagrożonymi wykluczeniem. Większa świadomość i umiejętność zarządzania finansami pomogłaby w przełamaniu tego błędnego koła – podsumowuje Borysiewicz.



Projekt „Wybierz Przyszłość” jest obecnie na etapie przygotowania – aktualnie odbywają się warsztaty z pracownikami pomocy społecznej, tłumaczone są materiały sieci Aflatoun, przeznaczone do adaptacji do warunków i realiów polskich. Etap ten uwzględnia badania fokusowe i indywidualne z pracownikami socjalnymi oraz reprezentatywną grupą odbiorców. Mają one wskazać sposób dostosowania tych materiałów, by stały się dla nich użytecznym narzędziem w pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem. Analizowane są także strategiczne dokumenty z zakresu interwencji socjalnej, tak aby produkt mógł stać się narzędziem dostosowanym do systemu pomocy społecznej, wykorzystywanym na szerszą skalę w działaniach na rzecz poprawy sytuacji osób ze środowisk zagrożonych wykluczeniem.



Na podstawie wyników tych badań zostanie opracowana wstępna wersja modułów edukacyjnych, która na kolejnym etapie zostanie przetestowana. Dziewięćdziesięciu pracowników podmiotów działających na rzecz integracji społecznej z powiatu białogradzkiego zostanie przeszkolonych do prowadzenia edukacji społeczno-finansowej z użyciem opracowanych materiałów szkoleniowych, następnie przeprowadzą oni szkolenia 194 osób w wieku 15 – 25 lat opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo-wychowawcze. Efekty tych działań po ewaluacji zostaną ujęte w raporcie. Jeśli projekt przyniesie zamierzone efekty, przejdzie do ostatniej fazy dotyczącej upowszechniania i włączania produktu do nurtu polityki, w ramach której powstanie m.in. strona www, film promocyjny, artykuły w prasie lokalnej i publikacja podsumowująca projekt.



O ryzyku w projekcie i sposobach radzenia sobie z nim mówi Arkadiusz Borysiewicz. – Program Aflatoun był wdrażany w 73 krajach, jednak nie w Polsce. Takie działanie zawsze obarczone jest ryzykiem. Należy dostosować program do obowiązującego prawodawstwa, lokalnych potrzeb i uwarunkowań, zarówno docelowych odbiorców, jak i osób zaangażowanych we wsparcie, czyli przyszłych użytkowników narzędzia wsparcia. Współpracujemy z metodykami, konsultujemy projekt także z prawodawcami, a więc posłami i senatorami, a narzędzie będzie testowane. Na końcu ocenimy jego rezultaty. To powinno zapewnić wypracowanie dobrego produktu, dobrze dostosowanego do potrzeb i replikowalnego (dającego się powtórzyć) w warunkach polskich. Jednak do tego narzędzia musimy przekonać jego użytkowników, czyli pracowników socjalnych, którzy bywają nastawieni do niego sceptycznie. Każda nowość wywołuje opór, często wynikający z niewiedzy. Dlatego otworzyliśmy punkt konsultacyjny, wydajemy biuletyn, w którym opisujemy efekty tego narzędzia, a także zaplanowaliśmy seminarium międzynarodowe, które pozwoli pracownikom socjalnym zapoznać się z efektami zastosowanego narzędzia. Kolejne wyzwanie to współpraca międzynarodowa. Nasi partnerzy mają często odmienne doświadczenia, poglądy, mentalność. Bardzo pomagają spotkania, wspólne seminaria, podczas których możemy wymienić się doświadczeniami i lepiej się poznać.

„Pracownik 45+. Przełamywanie barier na rynku pracy”

Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich, projekt innowacyjny, temat „Działania służące wydłużaniu aktywności zawodowej”, województwo lubuskie



Projekt podnosi ważny problem związany z niskim wskaźnikiem aktywności zawodowej wśród osób po 45. roku życia. Realizowany jest przez Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle ORGMASZ w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Pro Silesia et Europa i Akademią Wizerunku. Partnerstwo ponadnarodowe utworzone z European Training Services z Wielkiej Brytanii ma na celu zapoznanie się z dobrymi zagranicznymi praktykami, skorzystanie z doświadczeń i rozwiązań wypracowanych na Wyspach Brytyjskich, a także ich zaadaptowanie oraz upowszechnienie w aktywizowaniu osób po 45. roku życia na gruncie polskiego rynku pracy.



Projekt zakłada wypracowanie kompleksowego modelu wsparcia dla bezrobotnych 45+ uwzględniającego specyfikę lokalną województwa lubuskiego oraz potrzeby i potencjał podmiotów działających na lubuskim rynku pracy. Wsparcie oferowane osobom bezrobotnym w wieku 45+ oraz działania mające na celu ich aktywizację zawodową są często niewystarczające lub niedopasowane do ich potrzeb. Problem ten zdiagnozowany został w pierwszym etapie projektu, polegającym na: przeprowadzeniu badań podmiotów działających na lubuskim rynku pracy, pogłębionej analizie uwarunkowań kształtujących lokalny rynek pracy oraz na opracowaniu powstałym na podstawie konsultacji z przedstawicielami grup docelowych, narzędzi aktywizacji zawodowej adekwatnych do specyfiki rynku oraz potrzeb osób po 45. roku życia.



Według założeń w ramach projektu powstanie „Kompleksowy Model Aktywizacji Bezrobotnych 45+”, który ma dostarczyć gotowe scenariusze działań aktywizacyjnych (szkoleń dla bezrobotnych 45+, warsztatów dla pracodawców, pracowników powiatowych urzędów pracy, władz lokalnych i mediów, panelu dyskusyjnego, debaty publicznej, portalu pracy i giełdy pracy), które przyczynią się do zwiększenia poziomu aktywności zawodowej osób powyżej 45. rok życia – co jest celem projektu. Zgodnie z zasadą empowerment w prace nad powstaniem poszczególnych produktów zaangażowani są przedstawiciele wszystkich grup docelowych, co przyczyni się do wypracowania narzędzi aktywizacyjnych, najbardziej adekwatnych i dopasowanych do ich rzeczywistych potrzeb oraz potencjału lokalnego rynku. Model ma za zadanie połączyć grupy interesariuszy we wspólnych działaniach na rzecz poprawy sytuacji osób bezrobotnych 45+.



Opracowanie wstępnej wersji tego produktu zajęło osiem miesięcy i – według Marty Adamskiej, koordynatorki projektu – na ten etap twórcy konkursów innowacyjnych mogliby przeznaczyć więcej czasu. – Te kilka miesięcy to zbyt krótki okres na opracowanie nowego rodzaju wsparcia, przy tak wielopłaszczyznowym problemie, jakim jest wypadanie z rynku pracy osób po 45. roku życia – mówi Adamska. Czuję lekki niepokój, może dlatego, że wczoraj oddaliśmy zarówno opis produktów, jak i strategię ich wdrażania. Z mojego doświadczenia z realizacji podobnego projektu innowacyjnego w województwie dolnośląskim wynika, jak ważny jest etap przygotowania.



Głównym produktem projektu ma być dwudniowa Giełda Pracy dla osób po 45. roku życia, podczas której pracodawcy, świadomi grupy docelowej, prezentowaliby swoje potrzeby zatrudnienia adekwatne dla osób w tym wieku. Targi pracy istnieją od dawna – tłumaczy Marta Adamska – jednak nie uwzględniają specyfiki wieku. Nie każda praca nadaje się dla osób po 45. roku życia, ale świadomy pracodawca, który wie, jakie są zalety takiego pracownika, może stworzyć ofertę sprofilowaną pod jego uwarunkowania, wykorzystując zalety doświadczonego pracownika. Dlatego oprócz samej giełdy, w tym czasie będą się odbywać dwustronne spotkania warsztatowe dla pracodawców, przedstawicieli organizacji pozarządowych, urzędów pracy, spółdzielni socjalnych itp. Te warsztaty będą także sprofilowane do grupy odbiorców – pracodawca może poświęcić na nie mniej czasu – dostanie więc wiedzę w pigułce dotyczącą np. możliwości ubiegania się o stażystów z tej grupy wiekowej.



Drugi etap realizacji projektu, przewidywany do końca 2012 r., zakłada testowanie wypracowanego produktu i analizę efektów, a także stworzenie finalnej udoskonalonej wersji produktu i jej upowszechnienie.



Sukces projektu zależy od rzeczywistego zaangażowania różnych podmiotów kształtujących rynek pracy w aktywizację osób po 45. roku życia – dodaje Marta Adamska. Z naszych doświadczeń wynika, że ważne jest tworzenie dobrego klimatu do zmian, umożliwienie dialogu przedstawicieli poszczególnych grup mających wpływ na sytuację i włączenie mediów w aktywną współpracę. Przy ograniczonej kadrze, jaka mogła pracować przy projekcie, dokonanie rzeczywistej zmiany to nie lada wyzwanie. Zmiana postaw jest zawsze najtrudniejsza. Ja jestem jednak dobrej myśli.