Pewien znajomy postanowił wyremontować łazienkę, skorzystał w tym celu z usług fachowego przedsiębiorcy, któremu zlecił położenie glazury i terakoty. Niestety podczas wykonywania dzieła, cześć płytek zaczęła odpadać. Po ich doklejeniu i ostatecznym zakończeniu usługi, odpadły kolejne płytki łącznie z tymi poprawianymi. Przyjmujący zamówienie stwierdził, iż nie poczuwa się do odpowiedzialności, albowiem on wykonał swoją usługę prawidłowo.
Czy takie okoliczności dają zamawiającemu możliwość dochodzenia swoich roszczeń, czy ewentualnie jest on zdany na poprawienie dzieła własnymi siłami bądź poprzez skorzystanie z innego wykonawcy?
Kiedy zamówione dzieło ma wady występują różne warianty dochodzenia roszczeń, zależnie od tego co jest przedmiotem dzieła, jak również od tego kto występuje po stornie zarówno przyjmującego zamówienie jak i zamawiającego. Jeżeli przyjmujący zamówienie jest przedsiębiorcą, a zamawiający osobą fizyczną, a przedmiotem wykonywanego dzieła ma być rzecz ruchoma, która została zamówiona przez zamawiającego w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą, zastosowanie mają przepisy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej.
W sytuacji natomiast, gdy przedmiotem dzieła nie są rzeczy ruchome, (wyżej wskazane płytki mają być trwale związane z nieruchomością lokalową), jak również w sytuacji kiedy po stronie zamawiającego jest inny podmiot niż osoba fizyczna ewentualnie osoba fizyczna, ale zamawiająca dzieło w celu związanym z działalnością zawodową bądź gospodarczą, zastosowanie mają przepisy dotyczące umowy o dzieło wskazane w kodeksie cywilnym.
Dochodzenie roszczeń przez zamawiającego jest w tej sytuacji uzależnione od tego czy dzieło które ma wady jest w trakcie wykonywania, czy też wady wystąpiły już po zakończeniu wykonywania dzieła przez przyjmującego zamówienie.
Jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.
Jeżeli natomiast oddane dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może jednak odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów.
Gdy wady usunąć się nie dadzą, albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne. Jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. Niestety w praktyce występują poważne problemy interpretacyjne odnośnie istotności wad, ponieważ ustawodawca nie określił wprost na czym przytoczona istotność polega.
Przyjmujący zamówienie ma także prawo od umowy odstąpić. Mianowicie jeżeli do wykonania dzieła potrzebne jest współdziałanie zamawiającego, a tego współdziałania brak, przyjmujący zamówienie może wyznaczyć zamawiającemu odpowiedni termin z zagrożeniem, iż po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu będzie uprawniony do odstąpienia od umowy.
Projekt „Edukacja konsumencka dzieci i młodzieży” realizowany przez Elbląskie Centrum Mediacji i Aktywizacji Społecznej Finansowany przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
