Poradnik Konsumenta: Umowa zawierana „poza lokalem przedsiębiorstwa” – podobieństwa i różnice z umową zawieraną „na odległość”
Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.) poza umowami zawieranymi „na odległość” reguluje także umowy zawierane „poza lokalem przedsiębiorstwa”. Omówienie drugiego typu umów ma kolosalne znaczenie z punktu widzenia konsumenta dokonującego zakupów nie bezpośrednio u sprzedawcy, różne są bowiem regulacje dotyczące możliwości odstąpienia od umowy.
Przez pojęcie „umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa” należy rozumieć umowę zawartą poza lokalem, a także umowy zawarte w lokalu przedsiębiorstwa, ale w wyniku zorganizowanego zbierania ofert konsumentów, np. w miejscu zamieszkania konsumenta czy w miejscu jego pracy. Tylko takie sytuacje są objęte ochroną przewidzianą w treści ustawy. Nie ma tu także znaczenia z czyjej inicjatywy doszło do zawarcia umowy.
Najistotniejsze różnice pomiędzy obydwoma typami umów dotyczą prawa konsumenta do odstąpienia od umowy. W zależności od tego z którą umową mamy do czynienia, inaczej liczy się początek biegu dziesięciodniowego terminu do odstąpienia od umowy: odpowiednio - od daty zwarcia umowy, a ściślej od daty poinformowania o tym prawie konsumenta w formie pisemnej przed zawarciem umowy lub od daty wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi - od dnia jej zawarcia , podczas gdy przy umowie zawieranej przez konsumenta „na odległość” termin ten wynosi także 10 dni ale liczony jest od daty otrzymania towaru. Inne są katalogi umów, które są wyłączone spod stosowania przepisów o umowach zawartych „poza lokalem przedsiębiorstwa” i umów zawieranych „na odległość”
Przepisów o umowach zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa nie stosuje się do umów: o charakterze ciągłym lub okresowym, zawieranych na podstawie oferty sprzedaży lub przez odwołanie się do ogłoszeń, reklam, cenników i innych informacji skierowanych do ogółu albo do poszczególnych osób, jeżeli konsument mógł uprzednio zapoznać się z treścią otrzymanej oferty lub informacji pod nieobecność drugiej strony umowy, a zarazem w tej ofercie lub informacji, jak i w umowie zastrzeżono prawo konsumenta do odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni od dnia jej zawarcia, sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych okresowo przez sprzedawcę do miejsca zamieszkania konsumenta, powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, o wartości przedmiotu umowy do równowartości 10 EURO, o prace budowlane, dotyczących nieruchomości, z wyłączeniem usług remontowych, ubezpieczenia, w tym o członkostwo w otwartych funduszach emerytalnych, oraz reasekuracji, dotyczących papierów wartościowych oraz jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych i inwestycyjnych (usługi inwestycyjne). Ponadto przy zawieraniu umowy na odległość sprzedawca jest obowiązany podać określone informacje, których jest o wiele mniej niż przy umowach zawieranych „na odległość” sprzedawca bowiem musi okazać dokument potwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej oraz dokument tożsamości. W razie zawierania umów w imieniu przedsiębiorcy zawierający umowę okazuje ponadto dokument potwierdzający swoje umocowanie.
Projekt „Bezpieczeństwo zakupów w Internecie” realizowany przez Elbląskie Centrum Mediacji i Aktywizacji Społecznej Finansowany przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów