Poradnik Konsumenta: Dochodzenie roszczeń związanych z umową sprzedaży zawieraną przez konsumenta „na odległość” – cz. 1
Mając na uwadze przepisy ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.), wiemy, że konsument może od tej umowy odstąpić nawet bez podawania przyczyn, przy zachowaniu określonych warunków wskazanych w tej ustawie.
Ponadto na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2003 roku o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (Dz. U., z 2002 r., nr 141, poz. 1176 z późn. zm.) może składać reklamację, kierując odpowiednie żądania do sprzedawcy bądź gwaranta, w sytuacji gdy zakupiony towar okaże się wadliwy.
Co jednak jeżeli sprzedawca lub gwarant (którym może być także sprzedawca) nie uznają naszych roszczeń, twierdząc np. że reklamowany towar nie podlega reklamacji, albo, że wada jest wynikiem uszkodzeń mechanicznych za które to kupujący jest odpowiedzialny. Czy w takiej sytuacji konsument ma zrezygnować i zaakceptować stanowisko sprzedawcy? Czy może dochodzić swoich roszczeń?
W pierwszej kolejności konsument może skorzystać z drogi polubownego załatwienia sporu ze sprzedawcą. W tym celu może udać się do Inspekcji Handlowej właściwej ze względu na siedzibę przedsiębiorcy w celu złożenia wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego. Jeżeli przedsiębiorca ma swoją siedzibę w innym mieście niż miejsce zamieszkania konsumenta, może on wysłać wniosek o mediację pocztą. Mediacja, jako dobrowolny sposób załatwiania sporów pomiędzy dwoma stronami, aby mogła dojść do skutku wymaga zgody obydwóch stron. Niejednokrotnie przedsiębiorca jako podmiot silniejszy w konflikcie, po prostu odmawia udziału w mediacji, uważając, iż niezadowolony konsument i tak nie pójdzie do sądu, w szczególności w sytuacjach kiedy wartość przedmiotu sporu nie jest za wysoka. Mediacja może zostać także przeprowadzona przed mediatorem: może nim być wpisana osoba na listę stałych mediatorów prowadzoną przez Prezesa Sadu Okręgowego, bądź osoba – członek organizacji społecznej, która jako instytucja godna zaufania jest uprawniona do przeprowadzania mediacji i także jest wpisana na listę u Prezesa Sądu Okręgowego.
Samo postępowanie mediacyjne jest bardzo korzystne. Oszczędza stornom czasu, kosztów i niepotrzebnych nerwów związanych z występowaniem przed Sądem. Ponadto istotne jest to, że to co strony oświadczą przed mediatorem w trakcie prowadzonej mediacji jest poufne - i nie może być wykorzystane nawet przed sądem - bez wyraźnej zgodnej woli obydwóch stron mediacji. skutkiem przeprowadzonej skutecznie mediacji jest ugoda zawarta przed mediatorem, który pomaga stronom w jej sformułowaniu, ale nigdy nie narzuca swojej woli. Strony mogą zatem ustalić obniżenie ceny, zamianę wadliwego towaru, ewentualnie bon na kolejne zakupy. Rozwiązań jest wiele. Ugoda aby mogła mieć swoją moc wyroku sądowego musi zostać przez sąd zatwierdzona postanowieniem. Oczywiście aby tak się stało, treść ugody nie może być sprzeczna z prawem ani zasadami współżycia społecznego, zmierzać do obejścia przepisów prawa, musi być ponadto zrozumiała i nie zawierać sprzeczności.
Projekt „Bezpieczeństwo zakupów w Internecie” realizowany przez Elbląskie Centrum Mediacji i Aktywizacji Społecznej Finansowany przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów