Z początkiem roku zwykle musimy dokonywać mniejszych lub większych zmian w księgowości i kadrach, np. w związku z rosnącymi kwotami minimalnych wynagrodzeń czy innymi korektami w prawie pracy, podatkowym czy prawie ubezpieczeń społecznych. W zbliżającym się nowym roku tych zmian będzie więcej niż zwykle. Wejdą w życie przepisy tzw. Polskiego Ładu. Hasłowo sygnalizujemy najważniejsze zmiany, żeby organizacje mogły lepiej się do nich przygotować.
Opisane poniżej zmiany wchodzą w życie 1 stycznia 2022 roku. Oznacza to, że dotyczą wypłacanych od tej daty wynagrodzeń, odprowadzanych podatków, przekazywanych do zakładu ubezpieczeń składek. Należy jednak pamiętać, że w mijającym roku wszystko to odbywało się jeszcze na podstawie aktualnych przepisów - dlatego np. PIT-ów pracowniczych, które będziemy sporządzać w 2022 r. (za rok 2021) nie dotkną zmiany z Polskiego Ładu.
Podobnie rzecz się ma np. z 1% podatku, którego akurat tu nie opisujemy, ale na który również wpłynie Polski Ład - jednak dopiero przy rozliczeniach w 2023 roku (nie chodzi tu o realną zmianę przepisów dotyczących 1%, ale o zmianę polegającą na efekcie "mniejsze podatki = mniejszy 1%").
Zmiany wpływające na kalkulację wynagrodzeń
- zwiększenie kwoty wolnej
- wyższy drugi próg podatkowy
- składka zdrowotna i podatek na nowych zasadach
- tzw. ulga dla klasy średniej
- nowe ulgi dla rodzin wielodzietnych, emerytów czy tzw. powracających
Powyższe zmiany powodują, że dla pracowników zmienią się proporcje między zarobkami brutto a netto. Nowe przepisy będą stosowane już w trakcie roku (od 1 stycznia 2022), przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na podatek. Będą dotyczyć wszystkich trzech najczęściej stosowanych przez organizacje umów z pracownikami i współpracownikami: umów o pracę, umów-zleceń i umów o dzieło.
Co zmiany oznaczają w praktyce?
Odprowadzając jako płatnik zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych organizacja pozarządowa będzie musiała uwzględnić wskazane wyżej zmiany. Zaliczki będą więc obliczane w inny sposób niż to robiliśmy do tej pory - tego nowego sposobu trzeba się będzie nauczyć (a następnie kontrolować czy zastosowany przez nas schemat jest prawidłowy - czy nie pojawiły się nowe interpretacje lub wskazania organów podatkowych i ubezpieczeniowych).
Dodatkowo zmiany mogą być poważniejsze kiedy nasi pracownicy lub współpracownicy zdecydują się na obniżenie zaliczek w związku z oczekiwaną roczną wielkości swoich dochodów. Ta możliwość istnieje już teraz, jednak nie jest często wykorzystywana - zmiany wprowadzone Polskim Ładem mogą skłonić podatników, żeby korzystali z tej możliwości częściej. Wysokość naliczonego podatku, a co za tym idzie kwota wypłacanego wynagrodzenia, będzie się więc zmieniać (bardziej niż dotychczas) w sytuacji złożenia przez pracownika oświadczenia o innym rozliczaniu przez niego kwoty wolnej czy stosowaniu przy wypłacie przysługującej mu ulgi podatkowej wprowadzanej nowymi przepisami.
Zmiany odczujemy też po upływie roku, kiedy będziemy zbierać i sumować dane do PIT-ów pracowniczych, wysyłanych przez płatników do administracji skarbowej.
Poznanie nowych zasad ustalania wynagrodzeń i odprowadzanych od nich podatków będzie również konieczne dla dobrego przygotowania budżetów przyszłych projektów składanych przez organizację. Ale ta wiedza będzie też potrzebna przy planowaniu/korekcie całościowego budżetu organizacji na nowy rok.
Wydaje się, że do "działów" księgowych i kadrowych będzie też należał obowiązek poinformowania pracowników i współpracowników o zmianie zasad i jej wpływie na wynagrodzenia i odprowadzane podatki.
Inne proporcje między zarobkami netto i brutto mogą też powodować konieczność zmian w umowach (ten przypadek będzie dotyczył raczej tylko umów o pracę). Organizacje będą musiały przeanalizować zapisy w umowach ze swoimi pracownikami i zastanowić się czy odpowiadają rzeczywistości po 1 stycznia 2022 roku. Oczywiście również nowe umowy, zawierane po 1 stycznia, będą musiały uwzględniać aktualne przepisy (to dotyczy już wszystkich rodzajów umów). Być może część NGO-sów będzie zmuszona do aktualizacji obowiązującej w organizacji siatki płac.
Gdzie szukać aktualnych informacji?
Jak wynika z przedstawionego wyżej zakresu zmian, najwięcej ich nastąpi tam, gdzie organizacja korzysta z płatnych pracowników i współpracowników - jest pracodawcą.
Organizacje pozarządowe współpracujące z biurem księgowym (które obsługuje również - przynajmniej w jakimś stopniu - sprawy pracownicze) będą miały ułatwione zadanie, ponieważ biuro takie, żeby prawidłowo świadczyć swoje usługi powinno stale aktualizować informacje i bazować na aktualnych przepisach prawa. Łatwiej będą też miały organizacje wykorzystujące profesjonalne programy kadrowe i księgowe - muszą jednak pamiętać o ich stałym aktualizowaniu i odnawianiu licencji. Jednak nawet w takich sytuacjach to po stronie NGO będą obowiązki związane np. z planowaniem budżetu czy ewentualnymi zmianami w umowach.
NGO-sy pozbawione opisanych wyżej pomocy (ale też wszystkie inne zainteresowane zmianami) powinny regularnie zaglądać na strony internetowe Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Ministerstwa Finansów. Jak na razie na tych stronach dominują komunikaty o charakterze propagandowym (zachwalające zalety Polskiego Ładu), jednak z czasem powinny zostać tam opublikowane bardziej przydatne wskazówki, instrukcje i interpretacje.
Strona ZUS - aktualności, komunikaty
Strona Ministerstwa Finansów - aktualności, Polski Ład
PORADNIK.NGO.PL również będzie się starał dostarczyć więcej praktycznej wiedzy o opisanych tu zmianach. Liczymy, że uda nam się napisać na ten temat bardziej szczegółowo na przełomie roku i w styczniu.
Źródło: inf. własna poradnik.ngo.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Skorzystaj ze Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych
(22) 828 91 23
