8 września zapadł wyrok w sprawie „Piątki z Hajnówki”. Proces pięciu aktywistów trwał od 2022 roku i stał się jednym z najbardziej znanych przykładów kryminalizacji działań pomocowych na granicy polsko-białoruskiej. Sąd Rejonowy w Hajnówce uniewinnił pięcioro aktywistów oskarżonych o pomoc migrantom na granicy polsko-białoruskiej. Wyrok nie jest prawomocny.
Uzasadniając decyzję, sędzia Adam Rodakowski podkreślił: „Nie ma dowodów, by oskarżeni osiągnęli jakąś korzyść osobistą lub majątkową; nie można interpretować przepisów w taki sposób, że chodzi o korzyść dla osób, którym udzielono pomocy”.
– Dzisiejszy wyrok to wielkie zwycięstwo sprawiedliwości. Sąd jasno powiedział, że działania oskarżonych nie były przestępstwem. Wyrok jest bardzo ważny, ponieważ wbrew narracji polityków pokazuje, że pomoc humanitarna jest i będzie legalna. Mamy nadzieję, że wyrok ten stanie się ostateczny i będzie ważnym drogowskazem również w innych postępowaniach w Polsce i Europie dotyczących kryminalizowania pomocy humanitarnej – mówi adw. Jarosław Jagura, prawnik HFPC, która razem z Kolektywem Szpila wspiera prawnie osoby udzielające pomocy humanitarnej.
– W uzasadnieniu Sąd z uwagą przeanalizował każdy aspekt sprawy Piątki. Podkreślił brak jakichkolwiek dowodów na organizowanie nielegalnego przekraczania granicy czy ułatwianie pobytu dla korzyści osobistej czy majątkowej. Sąd podzielił stanowisko obrony i organizacji społecznych, że korzyść osobista, o której mowa w art. 264a k.k. nie może być korzyścią osiąganą przez beneficjenta pomocy, gdyż byłoby to nielogiczne i niezgodne z podstawowymi zasadami wykładni prawa. Co ważne, Sąd poddał też w wątpliwość to, czy w kontekście osób w drodze, którym uniemożliwiono złożenie wniosku o ochronę międzynarodową, można mówić o przebywaniu na terenie RP wbrew przepisom. To bardzo ważny wyrok, przywracający nadzieję, że pomoc humanitarna nie będzie karana, a przynajmniej – że próby jej kryminalizacji nie będą podejmowane tak często – komentuje adw. Karolina Gierdal z Kolektywu Szpila.
Publikując nasz najnowszy raport „Kryminalizacja solidarności. Raport z działań antyrepresyjnych”, chcemy podkreślić, że tego rodzaju sprawy nie dotyczą tylko jednostek. Są one elementem szerszej polityki państwa wobec pomocy humanitarnej i praw człowieka.
Raport dokumentuje:
- procesy kryminalizacji udzielania pomocy humanitarnej,
działania wymiaru sprawiedliwości wobec aktywistów i wolontariuszy, - świadectwa mieszkańców Podlasia, którzy od lat mierzą się z konsekwencjami kryzysu humanitarnego,
- analizy prawne i społeczne przygotowane przez zespół ekspertów.
To publikacja podsumowująca ważny etap – lata 2021–2024 – i wskazująca, jakie skutki dla społeczeństwa ma systemowa kryminalizacja solidarności.
Zapraszamy do zapoznania się z pełnym raportem.
