Niepełnosprawni intelektualnie stanowią jedną z grup społecznych najbardziej wykluczonych z otwartego rynku pracy.
ONI – Osoby Niepełnosprawne Intelektualnie – takim mianem określa
się osoby będące w stanie wrodzonego niskiego poziomu inteligencji.
Przeciętny poziom inteligencji mieści się między 90 i 110 punktami
ilorazu inteligencji, pomiędzy 70 a 89 znajduje się obszar o
niższej niż przeciętna inteligencji, pomiędzy 50 i 70 –
upośledzenie lekkie. Upośledzenie umysłowe występuje u 2-3%
populacji. Wśród dorosłych liczbę osób upośledzonych umysłowo
określa się na 1%.
Według Światowej Organizacji Zdrowia na świecie żyje około 60
milionów osób z niepełnosprawnością intelektualną (ONI). Wskaźnik
zatrudnienia osób niepełnosprawnych w krajach piętnastki Unii
Europejskiej wynosi około 50%, w Polsce natomiast oscyluje w
granicach 15%.
Niepełnosprawni intelektualnie stanowią jedną z grup społecznych
najbardziej wykluczonych z otwartego rynku pracy.
W myśl art. 23 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka twierdzi się,
że każdy człowiek ma prawo do pracy, wolnego wyboru zatrudnienia,
do godziwych i korzystnych warunków pracy, odpowiedniej płacy za
wykonywaną pracę i do ochrony przed bezrobociem.
Osoby z niepełnosprawnością intelektualną, zwłaszcza głębszych
stopni, nie są postrzegane jako potencjalnie zdolne do pracy. Jest
to stereotyp głęboko zakorzeniony zakładający, że osoby
niepełnosprawne gorzej przyswajają wiedzę i nie są zdolne do
odpowiedzialności. Skutkiem takiego podejścia jest bezczynność tej
grupy i w efekcie całkowity brak samodzielności. Z powodu
powszechnej nadopiekuńczości rodziców oraz braku dostosowanych do
potrzeb osób z niepełnosprawnością intelektualną instrumentów na
rynku pracy, osobie intelektualnie niepełnosprawnej jest bardzo
trudno osiągnąć sukces zawodowy rozumiany nawet jako prosta praca.
W ciągu ostatnich dwóch lat 150 osób z niepełnosprawnością
intelektualną w Polsce podjęło pierwszą w swoim życiu pracę.
Udało się to dzięki pośrednictwu Centrum Doradztwa Zawodowego i
Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie (Centrum DZWONI) –
pierwszej, profesjonalnej agencji pośrednictwa pracy i doradztwa
zawodowego dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Centrum
DZWONI propaguje tzw. zatrudnienie wspomagane jako skuteczny model
podejścia do aktywizacji osób niepełnosprawnych intelektualnie. Ta
forma zatrudnienia zakłada zatrudnienie osoby niepełnosprawnej,
wyszkolenie jej w miejscu pracy na konkretnym stanowisku a
następnie stałe wsparcie i monitorowanie przebiegu tej pracy przy
udziale indywidualnego asystenta – trenera pracy.
„JUŻ PRACUJĄ!!!” – pod takim hasłem w dniach 12 – 13 czerwca 2008
r. Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym
zorganizowało w Łazienkach Królewskich w Warszawie (Stara
Pomarańczarnia) konferencję promującą zatrudnienie wspomagane osób
z niepełnosprawnością intelektualną. Patronat honorowy nad
konferencją objęła Prof. dr hab. Hanna Gronkiewicz-Waltz –
Prezydent m.st. Warszawy, patronat merytoryczny – Jarosław Duda,
Sekretarz Stanu w MPiPS, Pełnomocnik Rządu ds. Osób
Niepełnosprawnych oraz Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych.
W spotkaniu wzięli udział m.in.: Prof. dr hab. Hanna Gronkiewicz
Waltz – Prezydent m.st. Warszawy, Jarosław Duda – Sekretarz Stanu w
MPiPS, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Marian
Jagiełka – Prezes Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia na
Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Marian Leszczyński – Prezes
Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
Krystyna Mrugalska – Prezes Honorowy Polskiego Stowarzyszenia na
Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Chrisy Lynch – Współtwórca
Europejskiej Unii Zatrudnienia Wspomaganego, Anna Lawson –
University of Leeds Johanes Ungar – Członek Standing Committee
EASPD, Monika Głaz – Kierownik Centrum DZWONI w Warszawie.
Podczas konferencji zostały przedstawione m.in. wyniki
dotychczasowych działań PSOUU w zakresie aktywizacji zawodowej ONI,
w tym program Centrum Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób
Niepełnosprawnych Intelektualnie. Jarosław Duda – Sekretarz Stanu w
MPiPS i Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych zaprezentował
nowe podejście do aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych.
Podczas konferencji odbyły się również warsztaty artystyczne dla
osób niesprawnych intelektualnie z udziałem m. in.: Hanny Bakuły –
malarki, pisarki i publicystki, Aliny Tyro – Niezgody –
właścicielki szkoły projektowania biżuterii oraz aktorów: Magdaleny
Stużyńskiej, Katarzyny Zielińskiej, Andżeliki Piechowiak, Michała
Lesienia.
Osoby niepełnosprawne z ekspertami oraz aktorami prezentowały swoje
umiejętności uczestnicząc w robieniu biżuterii, malowaniu koszulek
i obrazów. Na zakończenie warsztatów uczestnicy otrzymali puchary i
dyplomy. Prace Powstałe podczas warsztatów oraz ich twórcy zostali
uwiecznieni na artystycznych fotografiach, które posłużą do
opracowania pamiątkowego kalendarza.
Więcej informacji w pliku do pobrania.
Źródło: Damp;D Communication
