Od 20 maja 2016 r. działają nowe przepisy o stowarzyszeniach zwykłych. Ich elementem jest również ujednolicona ewidencja prowadzona przez starostów. Informacje o stowarzyszeniach zwykłych, które trafią do ewidencji, będą upubliczniane na stronach Biuletynów Informacji Publicznej. A stowarzyszenie zwykłe, które – w odpowiednim czasie – do ewidencji nie trafi, przestanie być stowarzyszeniem.
pixabay.com, CC0 Public Domain
Stowarzyszenie zwykłe. Wpis do ewidencji obowiązkowy
Stowarzyszenie zwykłe powstaje i może rozpocząć działalność z chwilą wpisu do ewidencji.
Kiedy już stowarzyszenie zwykłe się zawiązało: tzn. spotkały się trzy osoby, opracowały regulamin (obowiązkowy), wybrały reprezentującego ich przedstawiciela lub zarząd oraz (to tylko dla chętnych) organ kontroli wewnętrznej, przychodzi czas na dopełnienie formalności, które pozwolą zakładanemu stowarzyszeniu zwykłemu oficjalnie rozpocząć działalność. Wymaga to zgłoszenia się do ewidencji.
Przedstawiciel reprezentujący stowarzyszenie zwykłe albo zarząd składają na piśmie organowi nadzorującemu właściwemu ze względu na siedzibę stowarzyszenia zwykłego wniosek o wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych (...)
Stowarzyszenie zwykłe. Ile trwa uzyskanie wpisu do ewidencji?
Po jakim czasie od złożenia wniosku zostanie załatwiona nasza sprawa? Najważniejsze są tu dwa okresy.
2. Organ nadzorujący dokonuje wpisu do ewidencji w terminie 7 dni od dnia:
(chodzi o wniosek, w którym organ nadzorujący lub prokuratora, może domagać się, aby sąd zakazał założenia stowarzyszenia zwykłego, jeżeli nie spełnia ono warunków określonych w prawie, przyp. red.)
2) uprawomocnienia się orzeczenia odrzucającego albo oddalającego wniosek, o którym mowa w art. 41.
Stowarzyszenie zwykłe. Jakie dane zgłosić do ewidencji?
Składając wniosek do ewidencji użyjmy formularza wniosku, który będzie dostępny na stronie internetowej starosty. Formularz wskaże, jakie dane gromadzi ewidencja. Zakres zbieranych danych dość dokładnie określiła ustawa – Prawo o stowarzyszeniach. Artykuł 40b ustęp 8 wylicza następujące pozycje:
- nazwę stowarzyszenia zwykłego, jego cel lub cele, teren i środki działania oraz adres siedziby;
- imię i nazwisko przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo członków zarządu oraz sposób reprezentowania stowarzyszenia zwykłego przez zarząd, o ile regulamin działalności przewiduje ten organ;
- imię i nazwisko członków organu kontroli wewnętrznej, o ile regulamin działalności przewiduje ten organ;
- informacje o regulaminie działalności i jego zmianach;
- informację o posiadaniu statusu organizacji pożytku publicznego;
- informacje o przekształceniu lub rozwiązaniu stowarzyszenia zwykłego;
- imię i nazwisko likwidatora stowarzyszenia zwykłego;
- informacje o zastosowaniu wobec stowarzyszenia zwykłego środków, o których mowa w rozdziale 3 (chodzi o środki, jakim dysponuje nadzór, które umożliwiają mu interwencję w przypadku stowarzyszenia naruszającego prawo lub swój statut).
Pierwsze nowe stowarzyszenia zwykłe są już w biuletynach informacji publicznej BIP
Jedną z ważniejszych cech nowej ewidencji jest to, że ma być ona publiczna. Każdy może łatwo dotrzeć do informacji o danym stowarzyszeniu zwykłym. To sposób na sprawdzenie wiarygodności podmiotu biorącego udział w obrocie prawnym (czyli np. zawierającego umowę najmu), jakim od 20 maja 2016 r. jest stowarzyszenie zwykłe. Na podobnej zasadzie i w zbliżonym celu działa np. ewidencja podmiotów gospodarczych (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Od 20 maja minęły niecałe 2 tygodnie (w tym jeden z długim weekendem), ale pierwsze założone według nowych przepisów stowarzyszenia zwykłe zaczęły już pojawiać się w powiatowych BIP-ach.
Nowe stowarzyszenia zwykłe w BIP (przykłady)
http://bip.powiat.ostroda.pl/10013/1989/Ewidencja_stowarzyszen_zwyklych/
na stronie kliknij w EWIDENCJA_STOWARZYSZEN_ZWYKLYCH-2 (PDF, 133 KiB)
Lubań
http://bip.powiatluban.pl/Article/get/id,24772.html
Warszawa
http://bip.warszawa.pl/Menu_podmiotowe/biura_urzedu/AO/Wydzialy/AO_I/default.htm
szukaj na dole strony: Ewidencja stowarzyszeń zwykłych (otworzy się plik w formacie xls)
Przeszukując powiatowe Biuletyny Informacji Publicznej trzeba uważać na stare ewidencje. Niektóre powiaty prowadziły rejestry stowarzyszeń zwykłych (według przepisów sprzed nowelizacji – czyli aktualnych do 20 maja 2016) właśnie pod nazwą "ewidencja stowarzyszeń zwykłych". Są strony, gdzie rejestry te nadal widnieją, jednak nie są ewidencją, o której tu piszemy, tylko starymi rejestrami, pokazującymi stowarzyszenia zwykłe, powstałe przed zmianą przepisów.
Wskazówką, czy mamy do czynienia ze starym rejestrem czy z nową ewidencją, będzie data pierwszego wpisu do ewidencji (kolumna 3). W nowej ewidencji data nie może być wcześniejsza niż 20 maja 2016 r.
Czy trzeba zgłaszać stare stowarzyszenie zwykłe do nowej ewidencji?
Stowarzyszenia zwykłe, którym odpowiada propozycja zawarta w ustawie z 25 września 2015 r., aby z niej skorzystać muszą dokonać wpisu do nowej ewidencji, podobnie jak nowo powstające stowarzyszenia. Dopóki tego nie zrobią, nie uzyskają ułomnej osobowości prawnej i nie będą mogły korzystać np. z dotacji publicznych. A jeśli po upływie dwóch lat (20 maja 2018 r.) nadal nie znajdą się w nowej ewidencji, to formalnie przestaną istnieć.
1. W terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, stowarzyszenia zwykłe działające na podstawie przepisów dotychczasowych są obowiązane dokonać wpisu do ewidencji, o której mowa w art. 40 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1. Brak wpisu skutkuje rozwiązaniem stowarzyszenia zwykłego z mocy prawa.
2. Do dnia dokonania wpisu do ewidencji, o którym mowa w ust. 1, stowarzyszenia zwykłe działają na podstawie przepisów dotychczasowych.
(przepis przejściowy z ustawy z 25 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw)
Wcześniejsze informacje dotyczące stowarzyszeń zwykłych oraz ewidencji stowarzyszeń zwykłych, po wejściu w życie nowelizacji ustawy – Prawo o stowarzyszeniach
Źródło: inf. własna (poradnik.ngo.pl)
