NGO-sy przy stole. Ruszyły prace nad wdrożeniem polityki migracyjnej
Jak przekuć strategię migracyjną w realne działania? Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji powołało zespół do stałej współpracy z organizacjami pozarządowymi. Z ramienia Forum NGO Razem i Mapuj Pomoc mam przyjemność brać udział w tych pracach. Oto moja relacja z pierwszego spotkania – i kilka refleksji na temat szans, obaw i konkretów.
18 kwietnia 2025r. w Warszawie odbyło się pierwsze spotkanie plenarne nowo powołanej Grupy ds. Komunikacji z Organizacjami Pozarządowymi przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zespół, utworzony z inicjatywy ministra Macieja Duszczyka, ma pełnić rolę stałego forum dialogu pomiędzy rządem a organizacjami społecznymi – szczególnie w kontekście wdrażania Strategii Migracyjnej.
Mam zaszczyt być jednym z członków tej grupy, delegowanym z ramienia Forum NGO Razem (działającego dziś jako Mapuj Pomoc), wraz z Moniką Miłowską i Igorem Lisinem. Wśród 23 powołanych osób znalazła się też m.in. Agnieszka Kosowicz z Fundacji Polskie Forum Migracyjne. Każda i każdy z nas wnosi do tej grupy doświadczenie z różnych obszarów pracy z migrantami i uchodźcami – od działań interwencyjnych po systemowe.
Co ważne – przy stole zasiedli nie tylko reprezentanci trzeciego sektora. Obecni byli przedstawiciele resortów: Ministerstwa Rodziny, Ministerstwa Edukacji, Ministerstwa Spraw Zagranicznych i innych instytucji odpowiedzialnych za politykę migracyjną. Była to więc nie tylko wymiana poglądów, ale konkretna rozmowa z decydentami i decydentkami o tym, jak przełożyć strategię na działanie.
Naszym zadaniem jako grupy jest praca nad implementacją – czyli wdrażaniem zapisów Strategii Migracyjnej w realne rozwiązania legislacyjne, proceduralne i instytucjonalne. Prace są zaplanowane do 2028 roku i mają obejmować m.in. zmiany ustaw, stworzenie nowych modeli instytucjonalnych oraz doprecyzowanie ról poszczególnych aktorów. Już na pierwszym spotkaniu omówiliśmy szczegółowo dwie duże sekcje dokumentu: dotyczącą misji, celów i funkcji polityki migracyjnej oraz dostępu do terytorium. Przed nami kolejne obszary, a najbliższe spotkanie odbędzie się w maju.
Na przygotowanej przez rząd strategii migracyjnej nie pozostawiono suchej nitki [relacja] >
Jako Mapuj Pomoc i Forum NGO Razem podjęliśmy się roli nie tylko reprezentacyjnej, ale też organizującej. Jeszcze przed spotkaniem rozesłaliśmy zapytania do szerokiego grona organizacji i zebraliśmy szereg rekomendacji, które następnie przekazaliśmy stronie rządowej. Dzięki temu na spotkaniu mogliśmy przedstawić postulaty, które nie wynikają z jednej perspektywy, ale stanowią efekt wspólnej pracy środowiska.
Muszę przyznać, że jechałem na to spotkanie z dużą rezerwą. Obawiałem się fasadowej konsultacji, gotowych decyzji i braku przestrzeni na realną rozmowę. Tymczasem atmosfera była partnerska i zaskakująco otwarta. Minister Duszczyk i jego zespół byli przygotowani, słuchali uważnie i reagowali z uwagą na zgłaszane kwestie. Miałem poczucie, że nasz głos – jako sektora – jest słyszalny i że jest miejsce na negocjowanie rozwiązań, a nie tylko przyjmowanie gotowych decyzji.
W trakcie spotkania poruszono też temat coraz trudniejszej sytuacji finansowej organizacji pracujących z migrantami – szczególnie po wycofaniu się USAID z finansowania działań pomocowych w Polsce. Zgłosiłem pomysł, by w istniejących projektach publicznych rozszerzyć definicję beneficjenta ostatecznego – tak, by możliwe było objęcie wsparciem np. uchodźców z Ukrainy czy innych grup migrantów bez potrzeby uruchamiania nowych konkursów. Taka zmiana, choć prosta, mogłaby odciążyć organizacje i włączyć je w działania tam, gdzie już istnieją mechanizmy wsparcia.
Zamrożenie funduszy USA a pomoc migrantom w Polsce. Wypełnij ankietę! >
Rozmawialiśmy także o kwestii dezinformacji i fake newsów. Strona rządowa zapowiedziała przeszkolenia z zakresu bezpieczeństwa informacyjnego, które mają być prowadzone m.in. przez ABW. To pokazuje, że istnieje świadomość zagrożeń nie tylko na poziomie operacyjnym, ale też narracyjnym – a to dziś równie istotne.
Jako Mapuj Pomoc i Forum NGO Razem deklarujemy, że będziemy nie tylko uczestniczyć w pracach grupy, ale także komunikować je w sposób przejrzysty do całego środowiska. Chcemy działać dwustronnie – przekazywać efekty, ale też zbierać pytania, wątpliwości i nowe propozycje. Wierzymy, że taka forma dialogu ma sens i że wspólnie możemy wypracować rozwiązania, które będą realnie służyć zarówno instytucjom, jak i osobom korzystającym z ich wsparcia.
To dopiero początek, ale dobry – i wierzę, że warto go kontynuować.
Marcin Kurnik – jestem prezesem Fundacji Q oraz aktywnym uczestnikiem inicjatywy Mapuj Pomoc. Od początku eskalacji wojny w Ukrainie działam w obszarze pomocy humanitarnej, integracji i edukacji migrantów oraz uchodźców. Współpracuję z organizacjami pozarządowymi, administracją publiczną i samorządami. Prowadzę warsztaty, mediacje, superwizje, szkolenia i działania wspierające rozwój lokalnych społeczności. Wierzę, że kluczem do zmiany jest dialog i współpraca – także wtedy, gdy różnimy się w poglądach. Zawodowo tworzę marki, pomysły i projekty w agencji kreatywnej Bezmiar Możliwości.
Źródło: Fundacja Q