Nauczyciele coraz bardziej wypaleni zawodowo. Wielu z nich odchodzi z zawodu
W Polsce coraz szybciej ubywa nauczycieli, szczególnie młodych i w największych miastach. Ci, którzy zostają, mierzą się z ryzykiem wypalenia zawodowego w obliczu coraz trudniejszych warunków pracy. To dla nich rusza 2-letni rozwojowy Program Rozwoju EduLiderstwa fundacji Teach for Poland.
Według badania przeprowadzonego przez Polskie Towarzystwo Edukacji Medialnej, Fundację Orange oraz Fundację Dbam o Mój Zasięg podczas pandemii nauczyciele znacznie bardziej niż rodzice i uczniowie odczuli negatywne skutki nauki zdalnej, a coraz więcej z nich rozważa odejście z zawodu. Na początku obecnego roku szkolnego tylko w Warszawie brakowało prawie 3 tysiące nauczycieli. Najwięcej wakatów jest w publicznych szkołach podstawowych oraz na stanowiskach pracy z dziećmi, które mają orzeczenie o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Konsekwencją lat zaniedbań jest spadek zainteresowania zawodem nauczyciela wśród młodych osób.
Przywoływane wyżej badanie wskazuje, że początkujący pedagodzy, podobnie jak lekarze i przedstawiciele innych zawodów wysokiego ryzyka, coraz częściej i coraz wcześniej doświadczają syndromu wypalenia zawodowego. Już po roku pracy zaczynają odczuwać wyczerpanie psychiczne i fizyczne, a także coraz gorzej oceniają swoje dokonania. Dotyczy to także osób świeżo po studiach pedagogicznych, z poczuciem misji i zapałem do nauczania. Najczęstszym mechanizmem obronnym jest cyniczne, przedmiotowe traktowanie uczniów, utrata identyfikacji z pasją zawodową i chęć przebranżowienia się. Przyczyn jest wiele: oprócz nadal niskich wynagrodzeń sami nauczyciele wymieniają także przepracowanie i wysokie oczekiwania z każdej strony, przy jednoczesnym braku wsparcia i kompetencji do zarządzania relacjami z uczniami w dynamicznie zmieniającej się pandemicznej rzeczywistości.
Odpowiedzią na ten problem jest Program Rozwoju EduLiderstwa prowadzony przez fundację Teach for Poland. W tym roku Fundacja oferuje 50 osobom, które właśnie ukończyły studia lub są początkującymi nauczycielami zaawansowany, 2-letni program rozwojowy o wartości 46 000 zł. W trakcie Programu Rozwoju EduLiderstwa uczestniczki i uczestnicy przez 2 lata będą pracować w publicznej szkole, uczyć dzieci, prowadzić projekty społeczne oraz brać udział w wielu warsztatach rozwijających miękkie i twarde kompetencje.
Ważnym elementem rozpoczynającym program jest blisko miesięczny Instytut Wakacyjny, w trakcie którego kursanci i kursantki otrzymują bagaż niezbędnych kompetencji i doświadczeń, który ma im umożliwić wprowadzenie nowoczesnych metod nauczania do szkół. Ten ekspercki program bazuje na wieloletnich doświadczeniach innych państw - sieć Teach for All, której Teach for Poland jest częścią, ma swoje niezależne organizacje partnerskie w ponad 60 krajach i istotny wpływ na ich szkolnictwo.
W trakcie tegorocznej edycji programu szczególny nacisk zostanie położony na kwestie budowania i wdrażania skutecznych strategii integracji wielokulturowej. Zagadnienie to zyskało na znaczeniu w obliczu wojny w Ukrainie i wywołanej przez nią migracji do Polski. Jak podkreślają przedstawicielki Teach for Poland, choć napływ bardzo dużej liczby ukraińskich dzieci do polskich szkół wiąże się wieloma wyzwaniami, stanowi on dla nich również bardzo dużą szansę. Fundacja przytacza w tym względzie badania interdyscyplinarnego zespołu National Bureau of Economic Research z 2021 roku z Florydy, w których badano wpływ obecności uczniów imigrantów na osiągnięcia edukacyjne dzieci urodzonych w USA. Wpływ okazał się pozytywny. Wyniki testów były coraz lepsze wraz ze wzrostem liczebności imigrantów w klasach. Teach for Poland wierzy, że w Polsce może być podobnie.
“Stoi przed nami wielkie wyzwanie. Musimy pomóc dzieciom z Ukrainy odnaleźć się w polskich szkołach. Młodzi, ambitni i otwarci ludzie, którzy uczestniczą w Programie Rozwoju EduLiderstwa mogą temu wyzwaniu sprostać i nauczyć dzieci i młodzież, jak wartościowe jest poznawanie i poszanowanie innych kultur. Polski system edukacji potrzebuje zmian organizacyjnych i strukturalnych, ale potrzebuje również kompetentnych, wykształconych i osób. Mówiąc potocznie – potrzebuje świeżej krwi. EduLiderki i EduLiderzy, którzy ukończą Program Rozwoju EduLiderstwa to ludzie, którzy będą tworzyli cały system edukacji, od pracy w szkole, przez samorządowe biura edukacji, po ministerstwa” - mówi Katarzyna Nabrdalik, prezeska Fundacji Teach For Poland.
Rekrutacja do trzeciej edycji bezpłatnego Programu Rozwoju Eduliderstwa w Polsce odbywa się pod hasłem “Podróż ku edukacji jutra” i trwa do maja. Zajęcia dla uczestników programu rozpoczną się w lipcu. Program szkoleń obejmuje m.in. spotkania z ponad 20 ekspertami oraz tutorami wspierającymi w budowaniu spójnej, odważnej i nowoczesnej ścieżki kariery w sektorze edukacji, trenerami Instytutu Wakacyjnego, dzielącymi się swoją praktyczną wiedzą z zakresu metodyki, neurodydaktyki i self-care oraz przedstawicielami społeczności Teach for All, której Fundacja jest częścią.
“Szukamy osób nastawionych na zmianę poprzez współpracę, które nie boją się wyjść z inicjatywą, patrzą w przyszłość z gotowością do działania, pragną zmian w polskim systemie edukacji, widzą siebie jako przyszłych liderów opinii, doradców i doradczyń w ministerstwie, założycieli start-upów czy organizacji III sektora, mają na uwadze rozwój uczniów, którzy jako nowe pokolenie będą odpowiedzialni za kraj, w którym żyjemy” - zachęca Katarzyna Nabrdalik z Teach For Poland.
Program Rozwoju EduLiderstwa organizowany jest przez Fundację Teach for Poland. Fundacja Teach for Poland działa na rzecz niwelowania nierówności edukacyjnych i podnoszenia jakości systemu kształcenia tak, by każde dziecko w Polsce miało szansę odkryć i rozwinąć swój potencjał w czasie trwania ich edukacji formalnej.
Więcej informacji o Fundacji można przeczytać pod adresem: https://teachforpoland.org.
Program oraz zasady rekrutacji dostępne są pod linkiem: https://teachforpoland.org/dolacz-do-programuteach-or-poland/
Kontakt: katarzyna.nabrdalik@teachforpoland.org
Źródło: Fundacja Teach For Poland