Publicystyka - ngo.pl

W dniach 23–24 października 2025 roku w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym Gdynia odbył się Finał Konkursu Explory – największego w Polsce programu wspierającego młodych innowatorów organizowanego przez Fundację Zaawansowanych Technologii. 

Przez dwa dni autorzy 26 najlepszych projektów z całej Polski rywalizowali o tytuł najbardziej obiecujących projektów STEAM. 

Finaliści pokazali, że do tworzenia przełomowych rozwiązań nie potrzeba wielkich laboratoriów, a jedynie otwartej głowy, pasji i chęci pomagania innym. Ich pomysły dotyczyły m.in. zdrowia, bezpieczeństwa, nowych technologii i ochrony środowiska.

Jury finałowe wyłoniło również reprezentację Polski na Regeneron ISEF 2026 – największy na świecie konkurs naukowy dla młodzieży, który odbędzie się w Phoenix (Arizona, USA). 
Nasz kraj będą reprezentować: 

 Więcej o Regeneron ISEF: https://www.societyforscience.org/isef/

Marta Truszczyńska i Paulina Duszyńska (Liceum w Chmurze w Poznaniu) – „BioBloom – Mikroalgi jako źródło substancji bioaktywnych w farmakologii"

Jagoda Sułek (II LO im. Stefana Batorego w Warszawie) – „MarineSpectra: kwantowe innowacje w detekcji mikro- i nanoplastiku w wodach"

Emil Pająk (V LO w Gliwicach) – „Magnetyczne materiały z pamięcią kształtu jako przyszłość robotyki miękkiej"

Trzy równorzędne Nagrody Zrównoważonego Rozwoju Explory o wartości 7 500 zł każda, ufundowane przez Fundację Zaawansowanych Technologii, trafiły do projektów, które w wyjątkowy sposób łączą naukę i technologię z troską o przyszłość człowieka i planety. 

Kategoria: Człowiek i Społeczeństwo
Marta Truszczyńska i Paulina Duszyńska (Liceum w Chmurze w Poznaniu) – „BioBloom – Mikroalgi jako źródło substancji bioaktywnych w farmakologii"
 Badaczki połączyły metody komputerowe i laboratoryjne, by zidentyfikować związki w mikroalgach, które mogą pomóc w profilaktyce chorób układu krążenia.  

Jurorzy nagrodzili projekt za poszukiwanie nowych związków biologicznie aktywnych dedykowanych profilaktyce chorób naczyniowych.

Kategoria: Gospodarka i Bezpieczeństwo
Jan Lewandowski, Paweł Rasiński i Piotr Pawłowski (Technikum Elektroniczne nr 1 im. Marcina Kasprzaka w Warszawie) – „Badanie światłowodu pod kątem przydatności do zabezpieczeń antykradzieżowych"
 Zespół opracował innowacyjny sposób wykorzystania światłowodu jako czujnika do ochrony produktów konsumenckich. Ich koncepcja może znaleźć zastosowanie w inteligentnych systemach zabezpieczeń, zwiększając bezpieczeństwo zarówno firm, jak i użytkowników. 

Projekt został nagrodzony za nowatorskie zastosowanie światłowodu w ochronie produktów konsumenckich.

Kategoria: Klimat i Środowisko
Jagoda Sułek (II LO im. Stefana Batorego w Warszawie) – „MarineSpectra: kwantowe innowacje w detekcji mikro- i nanoplastiku w wodach"
 Młoda badaczka opracowała metodę wykrywania mikro- i nanoplastiku z użyciem nanostruktur oraz kropek kwantowych, co może zrewolucjonizować walkę z zanieczyszczeniem oceanów. Jej praca łączy zaawansowaną fizykę i troskę o środowisko. 

Nagrodzono projekt za innowacyjne wykorzystanie nanostruktur w detekcji zanieczyszczeń środowiska wodnego mikro- i nanoplastikiem.

„Co roku młode talenty Explory zaskakują nas dojrzałością swoich pomysłów i odwagą w sięganiu po ambitne tematy. W tegorocznych projektach widać ogromną świadomość wyzwań, przed którymi stoi świat - od zmian klimatycznych po zdrowie człowieka. Cieszy nas, że Konkurs Explory jest miejscem, w którym te pomysły mogą się rozwijać i zyskiwać realne wsparcie" - mówi Dorota Braziewicz, managerka Konkursu Explory.

Krzysztof Tomalak (Zespół Szkół Technicznych nr 1 im. Waldemara Gostomczyka w Ostrowie Wielkopolskim) i Damian Frankiewicz (Zespół Szkół Transportowo-Elektrycznych CKU w Ostrowie Wielkopolskim) zostali zwycięzcami Nagrody Publiczności za projekt „Insulin Fridge" – kompaktową lodówkę umożliwiającą przechowywanie insuliny w bezpiecznej temperaturze bez stałego zasilania. 
 Ich rozwiązanie ma realny potencjał, by poprawić codzienne życie osób chorujących na cukrzycę.

Nagroda Specjalna Prezydenta Miasta Gdynia: 

Laura Grafińska i Tomasz Gerka, uczniowie VI Liceum Ogólnokształcącego im. Wacława Sierpińskiego w Gdyni, otrzymali Nagrodę Specjalną Prezydenta Miasta Gdyni – wsparcie merytoryczne i infrastrukturalne swojego projektu badawczego w Bio Laboratorium PPNT Gdynia. 
 Ich projekt „NeuroSoil – Neurotransmitery GABA w rozwoju roślin" łączy biotechnologię, ekologię i inżynierię, poszukując naturalnych alternatyw dla nawozów chemicznych. Młodzi badacze opracowują biologiczny nawóz oparty na kwasach GABA produkowanych przez bakterie Bacillus subtilis, który może wspierać wzrost roślin w sposób przyjazny środowisku. 

Nagroda Specjalna Uniwersytetu Morskiego w Gdyni

Emil Pająk – „Magnetyczne materiały z pamięcią kształtu jako przyszłość robotyki miękkiej"

Za innowacyjny projekt, którego rezultaty mogą znaleźć zastosowanie w różnych gałęziach technologii i przemysłu.

Nagroda Specjalna Fundacji Adamed – Adamed SmartUP

Jagoda Sułek – „MarineSpectra: kwantowe innowacje w detekcji mikro- i nanoplastiku w wodach"

„Problem zanieczyszczenia plastikiem, szczególnie w kontekście opakowań stosowanych w przemyśle farmaceutycznym, wymaga nowych rozwiązań technologicznych i naukowych – projekt MarineSpectra autorstwa Jagody Sułek odpowiada na tę potrzebę, wpisując się w cele Adamed Pharma związane z odpowiedzialnym zarządzaniem zasobami i ochroną środowiska".

Nagroda Specjalna Marszałka Województwa Dolnośląskiego

Decyzją Dyrektora Departamentu Spraw Społecznych i Rynku Pracy, nagrodę Marszałka Województwa Dolnośląskiego otrzymali:

Filip Dubaniewicz, Mykhailo Dolinskyi, Karol Podstawka – „Aqua-wing"

Explory to największy w Polsce program wspierający młodych  innowatorów w wieku 13–20 lat. Obejmuje Konkurs Explory, Festiwale Nauki oraz sieć partnerstw naukowych i technologicznych, które pomagają młodym ludziom rozwijać projekty badawcze. 
Organizatorem programu jest Fundacja Zaawansowanych Technologii. 

Wśród partnerów Finału znaleźli się m.in. ORLEN S.A. – Mecenas Strategiczny Programu Explory, PPNT Gdynia oraz Miasto Gdynia – Partnerzy Strategiczni i Gospodarze Gdynia Explory Week.  

📅 Więcej informacji: www.explory.pl