„Menedżerowie_ki ESG 2025” - badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu i CSRinfo
Na konferencji GREENPACT w Poznaniu odbyła się premiera raportu z badania „Menedżerowie_ki ESG 2025” zrealizowanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu i CSRinfo. Raport zawiera wyniki oraz wnioski z badań ilościowych i jakościowych. Uzupełnia je analiza medialna dotycząca tego zawodu, przygotowana przez Instytut Monitorowania Mediów.
24 listopada na GREENPACT w Poznaniu odbyła się gala finałowa 19. edycji konkursu “Raporty Zrównoważonego Rozwoju”, organizowanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Podczas gali ogłoszono zwycięskie i wyróżnione raporty w sześciu kategoriach. W konkursie udział wzięło 77 publikacji. Partnerem Strategicznym konkursu jest Polska Izba Biegłych Rewidentów.
Kluczowe wnioski
- W porównaniu z wcześniejszą dekadą wyraźnie można zaobserwować ewolucję roli menedżera_ki ESG, widoczną w obecności wyodrębnionych stanowisk oraz powstania zespołów, których praca skupia się na zrównoważonym rozwoju i ESG.
- Menedżer_ka ESG to wielowymiarowe stanowisko, które wymaga z jednej strony znajomości wielu obszarów specjalistycznych, technicznych, a z drugiej ma często charakter zarządczy.
- Menedżerki_owie ESG to osoby, które mają wiele kompetencji pomagających im zarówno w realizacji zadań analitycznych, pracy projektowej, raportowaniu czy umiejętności miękkich budujących zaufanie i wspierających rozwój dobrych relacji z interesariuszami.
- Większość menedżerów_ek ESG dostrzega istotny wpływ, jaki pakiet „Omnibus” wywarł na wiarygodność tematyki ESG, przede wszystkim na budowanie świadomości i edukacji w tym obszarze oraz w zakresie rozmów z decydentami.
- Jednocześnie menedżerowie_ki ESG mają dużą determinację do konsekwentnego realizowania podjętych wcześniej celów i zobowiązań, mimo niesprzyjających okoliczności rynkowo-legislacyjnych.
- Następne lata w ESG dedykowane będą integracji z modelem oraz strategią, koncentracją na transformacji energetycznej i dekarbonizacji, wdrażaniem rozwiązań służących cyrkularności, oraz rozwijaniu wymiaru społecznego i etycznego włącznie z dbałością o prawa człowieka i bezpieczeństwo psychologiczne osób zatrudnionych.
- Temat zawodów związanych z ESG jest coraz bardziej widoczny w przestrzeni medialnej. Świadczyć to może o tym, że ESG zyskuje na znaczeniu.
W ostatnich latach na rynku pracy obserwowaliśmy rosnącą rolę osób zajmujących się zrównoważonym rozwojem w tym w szczególności wdrażaniem przepisów prawa i raportowaniem. Rynek zareagował na nowe obowiązki wzrostem zapotrzebowania na specjalistki i specjalistów, którzy wzięli na siebie zadania tłumaczenia złożonego otoczenia regulacyjnego na język praktyki. Celem badania „Menedżerowie_ki ESG 2025” było sprawdzenie, jakie zadania, kompetencje oraz wyzwania wiążą się z pracą na stanowiskach, które łączą się z rozwijaniem strategii ESG i transformacją modeli biznesu.
„Omnibus” nie zatrzymał zrównoważonej transformacji
Za sprawą uproszczeń związanych z pakietem Omnibus, który miał na celu ułatwienie raportowania zrównoważonego rozwoju, bieżąca sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana.
W zależności od podejścia zarządów, dla części przedsiębiorstw spowodował ograniczenie (24%, a niekiedy (8%) wstrzymanie realizacji działań z zakresu zrównoważonego rozwoju. Jednocześnie – jak pokazują wyniki badania – dla 39% badanych organizacji pakiet „Omnibus” nie miał wpływu na plany i działania z obszaru zrównoważonego rozwoju są nadal realizowane. Przytaczane zmiany pokazują więc, w jak niejednoznacznych i niepewnych warunkach pracują osoby objęte badaniem.
Tegoroczne badanie jest kontynuacją analiz sytuacji osób zajmujących się obszarem zrównoważonego rozwoju w firmach w Polsce, realizowanych cyklicznie przez FOB od 22 lat. Tegoroczna edycja jest wyjątkowa. Udało się nam uchwycić moment zmiany związany z powstawaniem nowych stanowisk pracy, rozwijaniem projektów służących zrównoważonemu rozwojowi oraz reakcją na okoliczności zewnętrzne jak pakiet Omnibus – wskazuje dr Agata Rudnicka, dyrektorka ds. zarządzania wiedzą w Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
Podobne zdanie ma Liliana Anam, CEO CSRinfo: „Pakiet „Omnibus” wzbudził mieszane uczucia u menedżerów, z którymi przeprowadzaliśmy pogłębione rozmowy. Z jednej strony plan uproszczeń został dobrze przyjęty. Z drugiej strony, krytycznie ocenili sposób wprowadzenia Omnibusa, chaos komunikacyjny oraz przeciągający się proces legislacyjny”.
Rośnie dojrzałość w postrzeganiu roli menedżerów_ek ESG
W większości badanych podmiotów funkcjonuje osobne stanowisko dedykowane zrównoważonemu rozwojowi a nierzadko są to całe zespoły.
Do najczęściej wskazywanych w badaniu ankietowym obowiązków należą:
- raportowanie ESG (52% wskazań)
- budowanie zaangażowania i relacji z interesariuszami wewnętrznymi (45%)
- identyfikacja ryzyk i szans związanych z ESG (45%)
- prowadzenie kampanii edukacyjnych (39%)
„Z pełnym przekonaniem można powiedzieć, że osoby zajmujące się ESG to ludzie nierzadko łączący umiejętności potrzebne w HR czy komunikacji i marketingu. Posiadają bardzo różnorodne kompetencje, które pomagają im zarówno w codziennej analityce danych, budowaniu relacji z interesariuszami czy strategicznym projektowaniu celów społecznych i środowiskowych” – podkreśla dr Agata Rudnicka (FOB).
Potwierdzają to sami badani wskazując, że zarówno umiejętności komunikacyjne jak i strategiczne są równie ważne. Nie byłoby to możliwe bez gotowości do ciągłego uczenia się i rozwijania kompetencji, które nieustannie podlegają różnym zmianom.
Posiadane umiejętności sprawdzą się w momencie stawiania czoła wyzwaniom związanym z postrzeganiem ESG. Jednym z nim jest traktowanie ESG jako nieopłacalnego (55%). Przekonanie zarządu, ale i otoczenia zewnętrznego, że dzięki uważności na kwestie społeczne i środowiskowe zmniejsza się ryzyko biznesowe to ważny element wyrównywania wiedzy.
Osadzenie ESG w strukturach i strategiczne traktowanie działań służących osiąganiu celów społecznych i środowiskowych pomocne będzie w zarządzaniu tematami, które według badanych będą kluczowe dla biznesu.
– Ponadto badanie pokazało nam, że na rynku mamy dwie prędkości. Firmy, które inwestują w wymiar środowiskowy i społeczny biznesu oraz dobre praktyki ładu korporacyjnego, widzą w tym sens i zwrot. Z drugiej strony mamy spółki, które podejmują działania, jedynie jeśli wymagają tego przepisy. Nie wiedzą jakie działania podjąć by to miało dla nich sens lub ich inwestycje nie przyniosły oczekiwanego zwrotu – wyjaśnia Liliana Anam, CEO CSRinfo.
Na stanowiskach związanych z ESG pracują głównie kobiety (77%). Trend ten utrzymuje się od wielu lat, co wynikać może m.in. z transferu stanowisk, z jakich wywodzą się osoby, które decydują się na karierę w ESG i zrównoważonym rozwoju. Struktura wieku jest bardzo zróżnicowana. Praktycznie każde aktywne na rynku pracy pokolenie ma swoich przedstawicieli_ki.
Kluczowe zagadnienia ESG dla firm w Polsce na kolejne lata
Ankietowani zapytani o to, jakimi kluczowymi zagadnieniami ESG powinny zajmować się przedsiębiorstwa w kolejnych latach w Polsce, wskazywali najczęściej na zagadnienia takie jak:
- integracja ESG ze strategią (59% wskazań)
- gospodarka o obiegu zamkniętym i cyrkularne modele biznesu (40%)
- redukcja emisji gazów cieplarnianych (36%)
- dbałość o bezpieczeństwo psychologiczne osób zatrudnionych (34%)
- dbałość o prawa człowieka i godne warunki pracy (31%)
- dbanie o zasady etyczne w projektach i narzędziach AI (26%).
“Tak ambitne zadania wymagać będą zespołów, które z odwagą i determinacją stawiać będą czoła kolejnym wyzwaniom, wykazywać się kreatywnością, ale i cierpliwością w poczuciu zaufania, że efekty działań nierzadko wymagają czasu” – podkreślają w swoim komentarzu do badań Liliana Anam i dr Agata Rudnicka.
Z analizy medialnej IMM wynika, że temat zawodów związanych z ESG jest coraz bardziej widoczny w przestrzeni medialnej. W badanym okresie liczba unikatowych publikacji na ten temat wzrosła aż o 178% w porównaniu z analogicznym okresem roku wcześniejszego. Świadczyć to może o tym, że ESG zyskuje na znaczeniu.
O badaniu:
Badanie przeprowadzone zostało przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu oraz CSRinfo. Wykorzystanymi metodami był kwestionariusz ankiety oraz wywiady pogłębione. W każdym z badań wzięło udział 100 respondentek i respondentów. W badaniu ankietowym odpowiedzi udzielały zarówno osoby zajmujące się zrównoważonym rozwojem jak również przedstawiciele i przedstawicielki otoczenia biznesu. W wywiadach pogłębionych wzięły udział osoby zawodowo zajmujące się ESG. Raport wzbogacony został ponadto o dane przygotowane przez Instytut Monitorowania Mediów w zakresie ekspozycji medialnej stanowiska menedżera_ki ESG.