Nowy film Lidii Dudy to jeden z najważniejszych i najczęściej nagradzanych polskich filmów dokumentalnych tego roku. Film zdobył nagrody w Salonikach, Warszawie i Pradze, a bohaterów Asię i Marka oraz ich dzieci: Franka, Ignacego i Marysię pokochały widownie licznych festiwali filmowych.
Trasa filmu
20 września, Warszawa: Kinoteka
22 września, Katowice: Światowid
23 września, Wrocław: Kino Nowe Horyzonty
24 września, Lublin: Kino CK
25 września, Gdańsk: Kino Muzeum
26 września, Gdynia: Gdyńskie Centrum Filmowe w ramach Polskiego Festiwalu FIlmów Fabularnych
29 września, Łódź: EC1 – Uroczysta premiera
Organizatorem trasy jest Festiwal WATCH DOCS, dystrybutor takich tytułów, jak „20 dni w Mariupolu” (zdobywca Oscara dla najlepszego filmu dokumentalnego), czy „Syndrom Hamleta” w reż. Elwiry Niewiery i Piotra Rosołowskiego.
Opis filmu
Asia i Marek mieszkają z trojgiem dzieci w Puszczy Białowieskiej, tuż przy granicy z Białorusią. Kiedy tuż po studiach spełniali swoje marzenie o kupnie domu, nie mieli pojęcia, co spotka ich w tym małym raju. Zainstalowane w terenie kamery do tej pory służyły im do obserwacji zwierząt. Ale nocne nagrania pokazują, że w lesie pojawili się ludzie – uchodźcy próbujący znaleźć bezpieczną drogę do Europy. Cała rodzina angażuje się w pomoc mimo braku jakiegokolwiek wsparcia ze strony państwa. Od tej pory las będzie dla nich zupełnie innym miejscem. Jak wrócić do domu, koło którego umierają ludzie?
W mediach o filmie
Agnieszka Pilacińska (Pełna sala) napisała o filmie: „Lidii Dudzie udało się opowiedzieć o temacie z pierwszych stron gazet, unikając publicystyki. Kino o istocie człowieczeństwa”.
„Poruszająca lekcja empatii, wizja raju skażonego ludzką krzywdą i opowieść o pomaganiu w czasach, gdy grożą za to surowe konsekwencje”.
(Radosław Czyż, Gazeta Wyborcza)
„Dokument Lidii Dudy to film bolesny i piękny zarazem. Kino wybitne”.
Bartosz Staszczyszyn, Culture.pl
Kampania impaktowa
Dystrybucja filmu posłuży jako okazja do szukania odpowiedzi na pytanie – czy kino dokumentalne może zmieniać świat? Dlatego pokazom będzie towarzyszyć kampania impaktowa POMAGANIE NIE MA GRANIC, która zaprowadzi film w progi instytucji odpowiedzialnych za procesy legislacyjne w Polsce, stawiając sobie za cel wprowadzenie zmian w praktyce prawnej służących zniesieniu odpowiedzialności karnej za udzielanie pomocy potrzebującym.
Kampanię będą prowadziły prawniczki i prawnicy Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, organizatora Festiwalu WATCH DOCS, a do prowadzenia działań sojuszniczych zaproszone zostaną organizacje, wolontariusze i mieszkańcy Podlasa zaangażowani w niesienie pomocy humanitarnej na granicy polsko-białoruskiej. Pomaganie osobom potrzebującym nie powinno być karane przez państwo.
Sytuacja na granicy
Od sierpnia 2021 na granicy polsko-białoruskiej trwa kryzys humanitarny. Zgodnie z raportami organizacji praw człowieka 116 osób uchodźczych zmarło podczas prób przekroczenia granic Białorusi z Polską, Litwą i Łotwą. W sytuacji braku jakiejkolwiek państwowej opieki humanitarnej powstał oddolny system pomocy na granicy, dzięki któremu udzielono wsparcia ponad 25 tysiącom potrzebującym.
Polskie organizacje pozarządowe, wolontariusze, aktywiści i przedstawiciele lokalnych władz dostarczają osobom uchodźczym wodę, jedzenie, zapewniają pomoc medyczną i prawną. Działania te piętnowane są przez władze i instytucje rządowe oraz – wbrew obowiązującym przepisom – kryminalizowane.
Więcej o filmie
Film zdobył nagrody na międzynarodowych festiwalach filmowych:
- Srebrny Aleksander na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Salonikach 2024
- Nagroda Główna w Konkursie Polskim
- Grand Prix Dolnego Śląska
- Nagroda Smakjam za najlepszą produkcję
- Nagroda Amnesty International na Festiwalu Filmowym Millenium Docs Against Gravity 2024
- Wyróżnienie IDF na East Silver Market w Pradze
Twórczynie i twórcy filmu:
- Scenariusz i Reżyseria: Lidia Duda
- Zdjęcia: Zuzanna Zachara-Hassairi
- Montaż: Lidia Duda, Filip Stanisławski
- Dźwięk: Krzysztof Ridan, Pavel Rejholec, mpse
- Producenci: Patryk Sielecki, Michał Ostatkiewicz, Aleksandra Ostatkiewicz Koproducenci: Michał Sikora, Anna Bławut-Mazurkiewicz, Lidia Duda
- Producentka Zasięgu: Weronika Adamowska
- Produkcja: Fundacja Filmowa Lumisenta
- Koprodukcja: Lonely Production, Studio Filmowe Rabarbar, Canal+ Polska, EC1-Łódź – Miasto Kultury
- Współfinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej, Czeski Fundusz Filmowy
- World Sales: Rise And Shine World Sales
- Dystrybucja: WATCH DOCS Dystrybucja
Lidia Duda jest reżyserką i scenarzystką filmów dokumentalnych. Jej przedostatni film „Pisklaki” (2022) został uhonorowany Nagrodą Marco Zucchiego w sekcji Semaine de la critique na Festiwalu Filmowym w Locarno w 2022 roku, a także czterema nagrodami na festiwalu Millennium Docs Against Gravity. Jest dwukrotną zdobywczynią̨ Grand Prix na Krakow Film Festival za filmy „Herkules” (2005) i „Uwikłani” (2012), a także laureatką Grand Prix na festiwalach filmowych w: Chicago, Nowym Jorku, Houston, Stambule, Meksyku, Moskwie, Banff, Kantonie i Pradze. Lidia Duda jest także laureatką Nagrody Grand Press za „U nas w Pietraszach” (2002). Jest członkinią̨ Stowarzyszenie Filmowców Polskich, Polskiej Akademii Filmowej oraz Gildii Polskich Reżyserów Dokumentalnych.
Zuzanna Zachara-Hassairi to wielokrotnie nagradzana autorka zdjęć́ do filmów dokumentalnych i fabularnych. Dwukrotna laureatka „Jantara” za najlepsze zdjęcia na Koszalińskim Festiwalu Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” (2019 i 2022). Została także nagrodzona na Festiwalu Filmowym Zsigmond Vilmos na Węgrzech (2021) oraz na 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (2019). Razem z Wojciechem Staroniem jest autorką zdjęć́ do nagrodzonego na 75. Festiwalu Filmowym w Locarno filmu Lidii Dudy „Pisklaki” (2022). Portal Culture.pl umieścił ją na liście dziesięciu najciekawszych operatorek i operatorów młodego pokolenia w Polsce. Uczestniczka prestiżowego programu Berlinale Talents 2024, dedykowanego wspieraniu talentów filmowych z całego świata.
Werdykty jury festiwali
„Gdy trójka dzieci i ich rodzice wyprowadzają się z miasta, myślą, że znaleźli raj na ziemi oraz azyl od problemów trawiących nowoczesne społeczeństwa. Ale opresyjna polityka wkrótce dociera i tam, i wystawia na próbę rodzicielskie metody dorosłych oraz odporność dziecięcego świata. Reżyserka i jej współpracownicy stworzyli film, który jest nieustępliwym głosem sprzeciwu wobec niemoralnej polityki, a uczynili z punktu widzenia serc i oczu nieoczywistych bohaterów. Jednocześnie zostawiają nas z nadzieję, że w tych mrocznych czasach światło człowieczeństwa lśni mocno.”
Jury Konkursu Polskiego, Millenium Docs Against Gravity
„Las w reżyserii Lidii Dudy to czuły, intymny portret rodziny szukającej szczęścia, która głęboko po ludzku odpowiada na cierpienie Innych, nieoczekiwanie wkraczające do jej spokojnego świata. Las, przestrzeń niewinna, ochraniająca, przekształca się w krajobraz zaburzony, pole zmagań o człowieczeństwo, przestrzeń relacji ze światem. To głos, który wybrzmiewa tym donośniej, im dyskretniej kamera towarzyszy portretowanym postaciom.”
Grand Prix Dolnego Śląska, Millenium Docs Against Gravity
„To film o obrońcach praw człowieka, którzy wcale nie planowali i nie chcieli nimi być. Nie działają w organizacjach, nie planowali angażować się dla sprawy ani być na pierwszej linii – ale nie mogli postąpić inaczej w obliczu tragedii drugiego człowieka, która dzieje się tuż obok. Film o głębokim człowieczeństwie.
Film szczery i poruszający, wolny od dydaktyzmu, budujący nie pomniki, a więź i zrozumienie. Film, który powstrzymuje się od ingerencji, tworząc obraz poetycki i pełen metafor. Film oparty o uważną obserwację i bliskość – pozwala dotknąć skrawka raju na ziemi i poczuć żal z jego utraty, kiedy arkadia domowego azylu zostaje zakłócona przez świat zewnętrzny, świat wielkiej polityki, który nie pozwala o sobie zapomnieć. Porusza temat nieco zapomniany, przypudrowany, skrzętnie zasypany gładkimi słowami polityków. Temat nadal bolesny, który jątrzy i niestety często dzieli. Film piękny, prawdziwy i poruszający. Wielkie kino.”
Nagroda Amnesty International Polska, Millenium Docs Against Gravity
„W tym roku postanowiliśmy nagrodzić film, przypominający nam o świecie, który jest jednocześnie bardzo blisko i bardzo daleko od nas. To Las Lidii Dudy – poruszający portret rodziny, która budując swój własny prywatny raj, musi się zmierzyć z piekłem. To kino subtelne i odważne, czułe wobec bohaterów, mówiące o rzeczach najważniejszych – trosce o drugiego człowieka, niezgodzie na obojętność i poczuciu bezradności.”
Smakjam Studio / Nagroda Smakjam za Najlepszą Produkcję, Millenium Docs Against Gravity
Źródło: Helsińska Fundacja Praw Człowieka