Publicystyka - ngo.pl

To już dziesiąta edycja akcji, której organizatorem jest Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła” – organizacja, która od lat promuje i wspiera edukację w przyrodzie.

„Do udziału zaprosiliśmy wszystkie szkoły podstawowe, średnie, przedszkola, żłobki, kluby, drużyny i wszystkich, którym bliska jest idea edukacji w naturze – mówi Gosia Świderek, prezeska Źródeł i koordynatorka akcji. – Zachęcamy, by tego dnia zamiast siedzieć w salach wyjść w teren, by tam uczyć się i bawić. W Dniu Pustej Klasy nie  ma z góry narzuconych aktywności i wymogów, poza jedną podstawową sprawą - wyjście w teren, na łąkę, do lasu, do parku, nad rzekę. Nie chodzi tylko o to by wyjść z sali na boisko, ale żeby naprawdę poczuć przyrodę, poszukać jej w okolicy. W tym dniu można realizować podstawę programową, rozwijać kompetencje kluczowe, integrować się, bawić a nawet leniuchować pod chmurką”.

Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła” organizuje obchody Dnia Pustej Klasy w Polsce od 2016 roku. Co roku przybywa szkół i przedszkoli, które dołączają do akcji. W zeszłym roku świętowało z nami rekordowe 2000 szkół, przedszkoli, ośrodków szkolno-wychowawczych, drużyn harcerskich, bibliotek i innych placówek, grup i instytucji a nawet jeden żłobek. Zgłosiło się prawie 13 tysięcy klas i grup. W tym roku mamy zgłoszonych już 12 000 klas i grup, a zgłoszenia wciąż spływają szerokim strumieniem.

„Bardzo nas cieszy to rosnące zainteresowanie Dniem Pustej Klasy i edukacją w terenie, które możemy obserwować w ostatnich latach. Na nowo zaczynamy doceniać czas spędzony w naturze, na bezpośrednim kontakcie z otaczającą przyrodą, ucząc się przez doświadczenie a nie wyłącznie z podręczników i coraz częściej za pośrednictwem ekranów. W dodatku w ruchu, zamiast wielogodzinnego siedzenia w ławkach. Z radością witamy nowe inicjatywy zachęcające do wyjść w teren takie jak akcja „Dzieci mają wychodne” czy „Czytanie na polanie”. Widzimy wokół nas mnóstwo nauczycieli, którzy wierzą w moc natury i korzystają z jej dobrodziejstw na co dzień. To właśnie ich zapraszamy do świętowania Dnia Pustej Klasy. Ale zapraszamy również wszystkich nieprzekonanych który potrzebują inspiracji i zachęty.

Na stronie dzienpustejklasy.pl nauczyciele mogą znaleźć 150 pomysłów na zajęcia w terenie. Edukatorzy Źródeł dzielą się tam pomysłami nie tylko na zajęcia przyrodnicze, ale także przedmiotowe, bo natura to doskonałe miejsce do nauki polskiego, muzyki, fizyki, geografii czy WF. Wszystko po to, aby zachęcić nauczycielki i nauczycieli, by lekcje jak najczęściej spędzili ze swoimi uczennicami i uczniami poza budynkiem szkoły.

Doświadczenia Źródeł wyraźnie pokazują, że regularne kilkugodzinne wyjścia w teren mają nieoceniony wpływ na uczniów, ale także na klasę jako grupę. Stowarzyszenie od ponad 28 lat organizuje warsztaty terenowe oraz Bardzo Zielone Szkoły - kilkudniowe wyjazdy z bogatym programem edukacji przyrodniczej, podczas których oswajamy dzieci z przyrodą i wspólnie się jej uczymy.  To jednak było dla nas za mało i od 2022 – dzięki wsparciu Fundacji Drzewo i Jutro – realizujemy projekt „EkoRok ze Źródłami w naturze”, w ramach którego klasy regularnie przez cały rok szkolny wychodzą na kilkugodzinne zajęcia do lasu. Zarówno edukatorzy, jak i wychowawcy klas niezmiennie są zdumieni, jak bardzo takie wyjścia są wartościowe. 

W jednej z ankiet poprojektowych wypełnianych przez nauczycielki czytamy „Zajęcia terenowe w ramach projektu przyniosły wiele korzyści dla dzieci, wspierając ich rozwój fizyczny, społeczny, emocjonalny i intelektualny. Zajęcia w terenie umożliwiały dzieciom bezpośredni kontakt z przyrodą. Mogły obserwować rośliny, zwierzęta i inne elementy ekosystemu w ich naturalnym środowisku. Dzieci mogły lepiej zapamiętać i zrozumieć informacje, które zdobywały poprzez bezpośrednie doświadczenia. Takie poznawanie przyrody w praktyce wzbudza zainteresowanie naukami przyrodniczymi i ekologią. 

Ruch na świeżym powietrzu poprawia kondycję i ogólne zdrowie dzieci. Wędrowanie i zabawy pomagały w rozwijaniu siły, wytrzymałości i koordynacji ruchowej. Również przebywanie na łonie natury i aktywność na świeżym powietrzu wpływały na poprawę nastroju dzieci, co mogło przekładać się na redukcję napięć, czy stresu. Wreszcie praca w parach, zespołach wymagała współpracy i komunikacji, co sprzyja rozwijaniu umiejętności społecznych”. A dalej „Zajęcia terenowe pozwoliły mi obserwować uczniów w różnych sytuacjach i kontekstach, co dostarczyło wiele cennych informacji na temat ich umiejętności, zachowań i interakcji społecznych. Były doskonałym sposobem na wzbogacenie procesu edukacyjnego, angażowania uczennic i uczniów oraz rozwijania ich umiejętności oraz pasji do nauk przyrodniczych”.

Dzień Pustej Klasy to idealna okazja by skorzystać z zaproszenia przyrody i przekonać się, że każdy dzień spędzony w naturze może być cennym darem dla dzieci i młodzieży, a także wspaniałą sytuacją edukacyjną, która wspiera ich rozwój. Namawiamy wszystkich nauczycieli, by sprawili, że dni pustej klasy w roku szkolnym było jak najwięcej.