Jak zgłosić kandydatów w wyborach samorządowych?
4 i 14 marca 2024 mijają terminy na zgłaszanie kandydatów w wyborach samorządowych. Jak to się odbywa? Podpowiadamy z serwisem MamPrawoWiedziec.pl
Kandydatów w wyborach mogą zgłaszać wyłącznie zarejestrowane komitety wyborcze, w tym komitety wyborcze wyborców. Komitety zgłaszają listy kandydatów w poszczególnych okręgach wyborczych. Każdy kandydat może startować tylko w jednym okręgu wyborczym i tylko z jednej listy.
Jakie informacje należy podać?
W zgłoszeniu listy kandydatów należy podać:
- nazwę komitetu wyborczego oraz dokładny adres jego siedziby;
- nazwę rady gminy oraz numer okręgu wyborczego, do którego dokonuje się zgłoszenia;
- nazwiska i imiona, wiek oraz miejsce zamieszkania kandydatów; nazwiska kandydatów umieszcza się w kolejności ustalonej przez komitet wyborczy.
Zgoda kandydata na kandydowanie
Do każdego zgłoszenia należy dołączyć pisemne oświadczenia kandydatów o wyrażeniu zgody na kandydowanie oraz o posiadaniu prawa wybieralności do danej rady. Zgoda kandydata na kandydowanie w wyborach powinna zawierać: imię (imiona), nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo oraz numer ewidencyjny PESEL kandydata, a także wskazanie jego przynależności do partii politycznej. Zgoda na kandydowanie musi być własnoręcznie podpisana przez kandydata. Szczegółowe informacje o tym, jakie wymogi musi spełniać lista kandydatów, znajdują się w Kodeksie wyborczym (art. 424-433).
Listy kandydatów
Listy muszą być podpisane przez odpowiednią liczbę wyborców (szczegóły poniżej). Każdy wyborca może udzielić poparcia dowolnej liczbie kandydatów (szczegółowy opis listy poparcia znajduje się w art. 427 Kodeksu wyborczego).
Listy kandydatów na radnych gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich wraz z wykazem podpisów, odrębne dla każdego okręgu wyborczego, trzeba zgłosić do gminnej komisji wyborczej najpóźniej w 34 dni przed wyborami (4 marca 2024 r.) do godziny 16:00.
Listy kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast trzeba zgłosić gminnej komisji wyborczej najpóźniej w 24 dni przed wyborami (14 marca 2024 r.) do godziny 16:00.
Wybory do rady gminy
W gminach do 20 000 mieszkańców lista kandydatów w danym okręgu może zawierać nazwisko tylko jednego kandydata (wybory w gminach do 20 000 mieszkańców odbywają się w okręgach jednomandatowych). Lista musi być podpisana przez co najmniej 25 wyborców.
W gminach powyżej 20 000 mieszkańców lista kandydatów musi zawierać nazwiska przynajmniej 5 kandydatów (minimalna liczba mandatów do obsadzenia w okręgu), a maksymalnie może zawierać tyle nazwisk, ile mandatów jest do obsadzenia w okręgu + dwa nazwiska (w okręgu z 7 mandatami lista może więc liczyć od 5 do 9 nazwisk). Na listach obowiązują parytety wyborcze. Lista musi zawierać przynajmniej 35% kobiet i 35% mężczyzn. Lista musi być podpisana przez co najmniej 150 wyborców.
Wybory do rady powiatu
Listy kandydatów w wyborach do rady powiatu musi zawierać nazwiska przynajmniej 3 kandydatów (minimalna liczba mandatów do obsadzenia w okręgu), a maksymalnie może zawierać tyle nazwisk, ile mandatów jest do obsadzenia w okręgu + dwa nazwiska (w okręgu z 10 mandatami lista może więc liczyć od 3 do 12 nazwisk). Na listach obowiązują parytety wyborcze. Lista zawierająca nazwiska 3 kandydatów musi zawierać przynajmniej jednego mężczyznę i jedną kobietę. Lista z większą liczbą kandydatów musi zawierać przynajmniej 35% kobiet i 35% mężczyzn. Lista musi być podpisana przez co najmniej 200 wyborców.
Wybory do sejmiku wojewódzkiego
Lista kandydatów do sejmiku wojewódzkiego musi zawierać nazwiska przynajmniej 5 kandydatów (minimalna liczba mandatów do obsadzenia w okręgu), a maksymalnie może zawierać tyle nazwisk, ile mandatów jest do obsadzenia w okręgu + dwa nazwiska (w okręgu z 15 mandatami lista może więc liczyć od 5 do 17 nazwisk). Na listach obowiązują parytety wyborcze. Lista musi zawierać przynajmniej 35% kobiet i 35% mężczyzn. Lista musi być podpisana przez co najmniej 300 wyborców.
Wybory na wójta, burmistrza, prezydenta miasta
Prawo zgłaszania kandydatów na wójta (burmistrza, prezydenta miasta) ma komitet wyborczy, który zarejestrował listy kandydatów na radnych gminy w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danej gminie. W każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez ten komitet kandydatów na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu.
Ten artykuł ukazał się w cyklu „Wybory samorządowe 2024”.
Źródło: MamPrawoWiedziec.pl
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.