Publicystyka - ngo.pl

Powoli nadchodzi czas, by zainteresować się funduszami dostępnymi dla organizacji pozarządowych w nowej perspektywie finansowania unijnego. W najbliższych ośmiu latach, oprócz pieniędzy na realizację działań społecznych: edukacyjnych, związanych w włączeniem społecznym czy wsparciem rynku pracy, dostępne będą dotacje na rozwój potencjału organizacji społecznych. Łącznie w Polsce dostępnych będzie na ten cel kilkadziesiąt milionów euro. Na czym ta stosunkowo nowa pomoc będzie polegać?

Rola organizacji pozarządowych w rozwiązywaniu problemów społecznych jest ogromna. Jednak stowarzyszenia i fundacje pod względem stabilności funkcjonowania są słabsze od administracji publicznej czy biznesu. Dlatego Komisja Europejska przewidziała nową formę wsparcia organizacji pozarządowych. Miałam przyjemność uczestniczyć w pracach nad tym rozwiązaniem, a teraz zachęcam do jego wykorzystania. Co w praktyce będzie wspierane?

Z założenia możliwe będzie pozyskanie dofinansowania na trzy typy działań, wspierających stabilność organizacji pozarządowych:

1.      Wdrożenie lub rozwój standardów i procedur zarządzania, refleksyjności rozumianej m.in. jako oparcie działalności o ewaluację, planowanie strategiczne działań, wzmocnienie wydolności finansowej (czyli stabilności finansowej), rozwój rzecznictwa, podnoszenie jakości usług oraz rozwój współpracy międzysektorowej,

2.      Poprawa lub wprowadzenie nowych metod działania lub nowych rodzajów usług np. wynikających ze zmieniających się potrzeb,

3.      Podnoszenie umiejętności i kwalifikacji oraz rozwój wiedzy przedstawicieli organizacji pozarządowych. 

Wspieranie potencjału sektora pozarządowego nie jest nowością, możemy korzystać z tej formy dofinansowania m.in. w ramach funduszy norweskich, przeznaczając część dotacji na wzmocnienie organizacji lub ze środków rządowych, w szczególności Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich (PROO) lub NOWEFIO. Choć od kilku lat w ramach dotacji PROO całość dofinansowania może być przeznaczona na rozwój stowarzyszenia bądź fundacji, rozwiązanie to nie było stosowane w ostatnich latach przy wykorzystaniu funduszy unijnych.

Wybór opcji będzie pozostawiony instytucjom odpowiedzialnym za zarządzanie funduszami unijnymi, a więc ministerstwom i urzędom marszałkowskim. Warto jednak współpracować z nimi, podpowiadając rekomendowane rozwiązania. Moim zdaniem środki powinny być podzielone na dwie pule, pozwalające wspierać rozwój potencjału zarówno w formie uzupełniającej projekt społeczny (np. 20% środków w projekcie może być przeznaczone na rozwój potencjału) oraz projekty w pełni skupione na wzmocnieniu: zaplanowaniu strategii, usprawnieniu zarządzania, współpracy z partnerami, działalności rzeczniczej i wzmocnieniu zespołu.

Projekty tego rodzaju najprawdopodobniej będą ogłaszane w drugiej połowie przyszłego roku. Dlaczego już teraz warto się nimi zainteresować? 

Po pierwsze teraz podejmowane są decyzje, m.in. jakie działania będą finansowane, czy będą możliwe projekty w stu procentach skupione na rozwoju potencjału organizacji społecznych. Dlatego polecam m.in. włączać się w pracę Komitetów Monitorujących.

Ewa Gałka – doktorka zarządzania, prezeska Stowarzyszenia Centrum PISOP, członkini zarządu Sieci SPLOT. Od początku wejścia Polski do Unii Europejskiej zaangażowana w programowanie i wdrażanie funduszy unijnych, w tym jako oceniająca projekty, autorka, koordynatorka i ekspertka. Pracowała w Komisji Europejskiej w latach 2016-2019. Członkini: Komitetu Monitorującego Pomoc Techniczna na lata 2021-2027, Komitetu Monitorującego WRPO na lata 2014-2020, Rady Doradczej do spraw przygotowania i wdrażania Strategii ZIT dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania na lata 2021-2027. Przewodnicząca Poznańskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego.