Publicystyka - ngo.pl

Nowelizacja przyjęta została przez Sejm w sierpniu 2015 r. Większość jej przepisów weszła w życie 9 listopada 2015 r. Nowelizacja dotyczyła głównie ustawy o działalności pożytku (niedawno przypominaliśmy, co zmieniło się w tej ustawie), ale jedna znacząca zmiana nastąpiła również w ustawie z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach. Ta zmiana zlikwidowała uciążliwy obowiązek sprawozdawczy, polegający na wysyłaniu dwóch sprawozdań z działalności danej fundacji w ciągu roku. Obowiązek dotyczył fundacji, które miały status pożytku publicznego.

Fundacje OPP miały obowiązek:

1. zamieszczenia sprawozdań (merytorycznego i finansowego) w bazie sprawozdań OPP prowadzonej przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego (to obowiązek wszystkich OPP)
2. jednocześnie miały obowiązek składania sprawozdania z działalności fundacji do właściwego ministra (obowiązek wszystkich fundacji).

Nowelizacja rozstrzygnęła, że fundacje OPP przesyłają sprawozdania TYLKO do bazy sprawozdań organizacji pożytku.

Okazuje się, że o prezencie dla fundacji OPP nie wszyscy pamiętają. Tak wskazują wyniki odpowiedzi na pytanie 10., które umieściliśmy w ostatnim quizie PORADNIK.NGO.PL (zobacz: Organizacje! Macie obowiązki! Ale jakie?).

Fundacje składają sprawozdanie do ministra nadzorującego do końca roku – mamy więc dobry moment, żeby przypomnieć im: jeśli macie status OPP, nie musicie tego robić!

Stary obowiązek – dotyczy wszystkich fundacji, ale nie OPP

Organem nadzoru dla rejestrowanych w Polsce fundacji jest wskazany zwykle przez nie same (przez fundatora) "minister właściwy ze względu na cele fundacji" (art. 5 ust. 2 ustawy o fundacjach). Artykuł 12 ustawy o fundacjach opisuje m.in. obowiązki sprawozdawcze. Fundacja składa coroczne sprawozdanie właściwemu ministrowi i udostępnia je do publicznej wiadomości.

Pod koniec 2015 r. w wyniku nowelizacji w art. 12 pojawił się ustęp 2a zwalniający fundacje OPP z obowiązku sprawozdawczego zawartego w ustawie o fundacjach.

Art. 12 ust 2 i nowy ustęp 2a (dodany nowelizacją)
2. Fundacja składa corocznie właściwemu ministrowi sprawozdanie ze swojej działalności.
2a Przepisu ust. 2 nie stosuje się do fundacji posiadających status organizacji pożytku publicznego, które zamieściły na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego sprawozdanie merytoryczne z działalności oraz sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2014 r. poz. 1118, z późn. zm.).

Realizacja obowiązku publikacji sprawozdań w bazie OPP zwalnia więc fundacje ze statusem pożytku z obowiązku sprawozdawczego dotyczącego fundacji, zapisanego w ustawie o fundacjach. Bycie OPP jest niejako ważniejsze sprawozdawczo niż bycie fundacją. Ustawodawca postanowił ulżyć fundacjom, które od dawna wskazywały na uciążliwość związaną ze sporządzaniem i składaniem dwóch dość podobnych sprawozdań.

Fundacje OPP składają szybciej

Fundacje OPP muszą pamiętać, że zamieszczają sprawozdanie merytoryczne w bazie OPP najpóźniej do 15 lipca. To mniej czasu niż w przypadku fundacji bez statusu pożytku, ponieważ dla tych termin składania sprawozdania do ministerstwa mija 31 grudnia (ten termin nie został określony w przepisach, przyjmuje się więc, że fundacja składa ministrowi swoje sprawozdanie do końca roku).

Dla części fundacji OPP jest późniejszy termin

Warto też przypomnieć, że część fundacji OPP może składać sprawozdania później (ale nie tak późno, jak fundacje bez OPP). Dotyczy to organizacji pożytku publicznego, a więc również fundacji OPP, których rok obrotowy nie jest rokiem kalendarzowym. Mogą one zamieszczać sprawozdanie do 30 listopada, a więc znacznie później niż pozostałe OPP. Termin 30 listopada, to przyjęta propozycja z tej samej opisywanej tu nowelizacji, która zlikwidowała podwójny obowiązek sprawozdawczy.

O drugim terminie dla OPP (i planach nowej redakcji tego przepisu) informowaliśmy niedawno w wiadomości "Nowelizacja pożytku. Drugi termin dla sprawozdań OPP".

Obowiązki OPP w PORADNIK.NGO.PL

Nadgorliwość, brak wiedzy lub zapomnienie, których efektem będzie złożenie dwóch sprawozdań w 2016 r. (za 2015 r.) nie spowoduje oczywiście, że fundacja OPP narazi się na jakieś kłopoty. Szkoda byłoby jednak nie skorzystać z nowych przepisów, narzekając wcześniej na nadmiernie obciążenie obowiązkami sprawozdawczymi i postulując zmiany w tym zakresie.

Zobacz też:

• Fundacja OPP składa jedno sprawozdanie merytoryczne
• 15 lipca – termin ważny dla "organizacji przedsiębiorców" i OPP

Rozporządzenia dotyczące sprawozdawczości:

• [dla OPP, w tym również fundacji OPP] rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wzorów rocznego sprawozdania merytorycznego oraz rocznego uproszczonego sprawozdania merytorycznego z działalności organizacji pożytku publicznego z dnia 12 lutego 2013 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 234)
• [dla fundacji] rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie ramowego zakresu sprawozdania z działalności fundacji z dnia 8 maja 2001 r. (Dz.U. z 2001 r. Nr 50, poz. 529)

Jak przestrzegać prawa w NGO, jakie przepisy są ważne dla NGO – dowiesz się w serwisie poradnik.ngo.pl.