Duże miasta w kolejce do szkół niepublicznych. Wyniki badania „Barometr Edukacji Niepublicznej”
Ponad 4 – nawet tylu kandydatów ubiegało się w tym roku o jedno miejsce w szkołach niepublicznych w największych polskich miastach. Z badania „Barometr Edukacji Niepublicznej”, zrealizowanego jak co kwartał przez Społeczne Towarzystwo Oświatowe, wynika ponadto, że dyrektorzy niepublicznych placówek są co do zasady zadowoleni z kondycji swoich szkół, ale wciąż krytycznie oceniają sytuację w oświacie.
W ramach najnowszej edycji „Barometru Edukacji Niepublicznej”, dwóch na trzech respondentów (63,4%) uznało, sytuacja oświaty jest „zdecydowanie zła” lub „raczej zła”. Odmiennego zdania było 10,9% ankietowanych dyrektorów szkół niepublicznych.
Uzasadniając swoje negatywne oceny, badani dyrektorzy wskazywali przede wszystkim na deficyty kadrowe, ograniczanie autonomii szkół i próby upolitycznienia oświaty, nadmierną biurokrację i zbyt częste zmiany w przepisach, a także na przeładowaną podstawą programową, której skutkiem jest przemęczenie uczniów.
Wartość Indeksu Optymizmu wyniosła tym razem 5,9[1] (taki odsetek respondentów optymistycznie ocenia perspektywy polskiej oświaty w nadchodzących miesiącach). Co trzeci badany (34,7%) uważa, że sytuacja ulegnie dalszemu pogorszeniu, a według prawie połowy ankietowanych (44,6%) nie zmieni się. Zdaniem respondentów, na większy optymizm nie pozwalają m.in. wysoka inflacja, pogłębiające się trudności kadrowe i niedawne zmiany w prawie oświatowym.
– Miesiące wakacyjne nie były łaskawe dla niepublicznej oświaty. Mimo apeli środowisk zajmujących się edukacją, prezydent podpisał ustawę, która zwiększa uprawnienia kuratorów i umożliwia zamykanie niepublicznych placówek nawet w trakcie roku szkolnego. To kolejny, negatywny sygnał dla szkolnictwa w ostatnim czasie – mówi Zygmunt Puchalski, prezes Społecznego Towarzystwa Oświatowego. – Lista trudności, z jakimi mierzą się dyrektorzy, stale się wydłuża. W odpowiedzi na nowe wyzwania nie oferuje się im jednak wsparcia, ale kontrole i kary. Trudno się dziwić, że w takich okolicznościach osoby kierujące placówkami nie liczą na poprawę warunków, w jakich funkcjonują szkoły i mają poczucie, że są zdane na siebie – dodaje.
Podsumowanie rekrutacji
Z badania wynika, że zainteresowanie tegoroczną rekrutacją do szkół niepublicznych różniło się w zależności od lokalizacji placówki.
Ok. 20% dyrektorów placówek wiejskich lub zlokalizowanych w miastach do 500 tys. mieszkańców podało, że o jedno miejsce w ich szkole starało się co najmniej 2 kandydatów. Podobnej odpowiedzi udzieliła tymczasem więcej niż połowa dyrektorów placówek z największych aglomeracji (59,1%), a co piąty z nich (18%) przyznał, że na jedno miejsce przypadało w tym roku ponad 4 chętnych.
Trzech na czterech dyrektorów szkół niepublicznych (74,3%) pozytywnie oceniło tegoroczną rekrutację. Najbardziej usatysfakcjonowani są dyrektorzy szkół z największych miast – 9 na 10 z nich (91%) jest zdecydowanie lub raczej zadowolonych z zainteresowania, jakim cieszyła się ich szkoła. W mniejszych ośrodkach ten odsetek nie przekracza natomiast 75%.
Tradycyjnie, badani ocenili także sytuację swoich szkół. Dwóch na trzech (64,4%) określiło ją jako zdecydowanie dobrą lub raczej dobrą. Zapytani o zmianę sytuacji szkoły na przestrzeni ostatniego roku, dyrektorzy najczęściej wybierali odpowiedź: „nie zmieniła się” (42,6%).
Polowanie na nauczycieli
Tradycyjnie, Społeczne Towarzystwo Oświatowe zapytało dyrektorów szkół niepublicznych o trzy główne wyzwania, z jakimi mierzą się w pracy zawodowej. Mimo upływu czasu, wciąż kluczowe pozostaje zadbanie o stabilną sytuację kadrową szkoły. To wyzwanie, wskazane przez 74,3% respondentów, jest równie istotne dla dyrektorów szkół podstawowych, jak i ponadpodstawowych (odpowiednio: 74,6% i 73,7% wskazań).
Na kolejnych miejscach uplasowały się: zadbanie o stabilną sytuację budżetową placówki (60,4%) i zapewnienie uczniom odpowiedniego wsparcia psychologiczno-pedagogicznego (44,6%). Ważna jest także dbałość o dobrostan psychofizyczny nauczycieli (32,7%) i skuteczna komunikacja z rodzicami uczniów (25,7%).
O badaniu „Barometr Edukacji Niepublicznej”
Badanie pt. „Barometr Edukacji Niepublicznej” zostało zrealizowane metodą CAWI w dniach 22-25 sierpnia 2023 r. W ankiecie skierowanej do dyrektorów szkół niepublicznych wzięło udział 101 dyrektorów, reprezentujących niepubliczne szkoły podstawowe, ponadpodstawowe i artystyczne.
Społeczne Towarzystwo Oświatowe bada nastroje dyrektorów szkół niepublicznych od września 2021 r. Kolejne odsłony „Barometru Edukacji Niepublicznej” są realizowane co kwartał.
O Społecznym Towarzystwie Oświatowym
Społeczne Towarzystwo Oświatowe to pierwsza i największa organizacja oświaty niepublicznej w Polsce. Działające od 1987 roku stowarzyszenie zrzesza prawie 100 szkół i placówek oświatowych z całego kraju, w których uczy się ok. 15 tys. uczniów, a zatrudnionych jest ok. 2,5 tys. osób. Koncepcja STO polega na harmonijnym połączeniu edukacji i wychowania. Nauczyciele, uczniowie i rodzice wspólnie kształtują szkoły STO, akceptując podstawowe zasady i reguły, takie jak uczciwość, rzetelność, wzajemny szacunek i empatia. Więcej informacji o STO: www.sto.org.pl.
[1] W poprzednich trzech edycjach badania wartość Indeksu Optymizmu była następująca: 2,6 (6.edycja, listopad-grudzień 2022 r.), 3,1 (7. edycja, marzec 2023 r.), 4,8 (8. edycja, czerwiec 2023 r.)
Źródło: Społeczne Towarzystwo Oświatowe
