Publicystyka - ngo.pl

Skąd wybór takiej drogi? Kończąc polonistykę, podobnie jak 99% ówczesnych absolwentek i absolwentów, miałam idealnie przewidywalną ścieżkę kariery: od korepetycji na studiach po emeryturę, z jedyną zmienną w postaci rodzaju szkoły. Świat jednak dokonał zwrotu, a ja, zaopatrzona w przywiezioną z Londynu (pożyczoną) książkę na temat PR, postanowiłam porzucić uczenie. Czasy były pracowite, a „zaangażowanie” oznaczało całkowite zanurzenie w pracy, z przerwą na dwa tygodnie urlopu w lecie i na tydzień w zimie. I tak, w miarę zbierania doświadczeń, stygł mój entuzjazm odnośnie nowego, wspaniałego świata, roli jednostki w korporacji oraz motywacji innych niż finansowe.

Jednak pojawiły się pierwsze jaskółki zmian (Forum Odpowiedzialnego Biznesu powstało w 2000 roku!), a ja zawodowo coraz bardziej przesuwałam się w kierunku CSR, prowadząc dialog ze społecznościami lokalnymi, przygotowując raporty i strategię zrównoważonego rozwoju. 

Zmiana odbywała się bardzo płynnie, stopniowo i na wielu poziomach: różnorodnych zadań/funkcji, formalnej edukacji i relacji z nowymi dla mnie osobami i organizacjami. Dziś, pamiętając dobrze o trudnościach tamtego okresu, uznaję, że był to dla mnie czas ogromnie satysfakcjonujący i rozwojowy.  W  2014 roku przyszła zmiana. Ja szukałam nowego miejsca pracy, a Forum Odpowiedzialnego Biznesu – osoby na stanowisko dyrektora/dyrektorki. I pewnie nie odważyłabym się na tę zmianę, gdyby nie kilka bardzo inspirujących historii takich właśnie zwrotów, które znałam z Wielkiej Brytanii. Tak to się zaczęło. Moja droga zawodowa prowadziła mnie do miejsca, w którym jestem dziś.

Ludzie przechodzący między światami biznesu i NGO, niezależnie od kierunku, mało wiedzą o tym, co ich czeka. Świat organizacji jawi się jako miejsce, w którym liczą się: sens, partnerskie zasady, wartości, przejrzystość i współpraca, a nie rywalizacja. Ten obraz nie uwzględnia małej stabilności wielu organizacji, która negatywnie wpływa na warunki zatrudnienia, powodując np. nadużywanie umów cywilnoprawnych (o czym można przeczytać w ostatnim badaniu portalu ngo.pl). III Sektor nie jest też miejscem, w którym pracuje się mniej, a wręcz przeciwnie – syndrom wypalenia jest problemem obecnym w organizacjach pozarządowych. Trzeba jednak przyznać, że mocna koncentracja na pracy dla idei i wartości sprawia, że  bardziej się chce niż musi.

Zmiany i restrukturyzacje są trwałym elementem wielu sektorów, będą nam więc stale towarzyszyły. Co więcej, mimo dostępności budżetów, nie mamy też gwarancji realizacji wszystkich dobrych pomysłów. Choć biznes uczy się zwinności, to w praktyce droga od pomysłu do realizacji bywa irracjonalnie długa. To może rodzić frustracje, w których marną pociechą jest stabilne wynagrodzenie.

Siłą biznesu jest biegłe poruszanie się w świecie procedur, harmonogramów i wskaźników. To podejście zdecydowanie ułatwia realizację zadań. Mówiąc o „profesjonalizacji” NGO zazwyczaj to właśnie mamy na myśli: jak nasze idee lepiej pokazać, bardziej efektywnie wdrażać, wykorzystując język i narzędzia biznesu.

Nie rezygnując z zysku, może zmieniać presję krótkoterminowych wyników na rzecz bardziej sprawiedliwego, włączającego i zrównoważonego rozwoju. 

Świat NGO jest światem odwagi i ryzyka. Organizacje pozarządowe są ekspertami w rozwiązywaniu problemów społecznych, ekonomicznych i środowiskowych. Mogą działać szybko, podejmując partycypacyjnie decyzje i zespołowo angażując się w ich realizację. Akceptują to, że nie zawsze pierwsze próby zakończą się spektakularnym sukcesem. Nie mają wieloetapowych procesów decyzyjnych czy tzw. barier silosów, które pojawiają się gdy firma podzielona jest na niezależne, odizolowane od siebie działy. Działają w imię wartości, a ich najbardziej realnym ograniczeniem są finanse.

Ale wartości i ich spójność z osobistymi przekonaniami są coraz ważniejsze dla pracownic i pracowników niezależnie od sektora. Nie jest i nie musi być tak, że po jednej stronie jest idea, po drugiej wyłącznie zyski.

Takie współdziałanie daje biznesowi także możliwość wyjścia poza nadmiernie technokratyczny sposób zarządzania, wykluczający próby zmierzenia się z trudnymi wyzwaniami, które niekoniecznie muszą od razu przynieść pożądane wyniki. NGO współpraca z biznesem pomaga z kolei rozwijać inne kompetencje i wspiera stabilność finansową. 

Biznes i NGO to inne, ale bliskie światy, wzajemnie potrzebne, teraz jak nigdy wcześniej.

Marzena Strzelczak – Prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu od czerwca 2020 roku. Od 2016 roku odpowiada także za rozwój Karty Różnorodności  i współpracę z Platformą Diversity Charters  przy Komisji Europejskiej. Ekspertka w zakresie zrównoważonego rozwoju, zarządzania różnorodnością, członkini jury wielu konkursów: Verba Veritatis, LGBT+,Business Awards, Gwiazdy Dobroczynności,  Pióro odpowiedzialności, Ludzie którzy zmieniają biznes. Na co dzień zarządza Zespołem FOB, uczestnicząc w kształtowaniu wszystkich projektów i programów łącząc to z pracą w Zarządzie nad strategicznym rozwojem organizacji. Ekspertka związana wcześniej z sektorem biznesowym, branżą finansowo-ubezpieczeniową i energetyczną, gdzie odpowiadała za projekty komunikacji korporacyjnej, dialogu ze społecznościami lokalnymi oraz tworzenie strategii zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialnego biznesu w dużych grupach kapitałowych. Absolwentka polonistyki UW, studiów podyplomowych dotyczących PR, marketingu i CSR w Polsce i za granicą m.in. na Uniwersytecie w Genewie i na Uniwersytecie w Cambridge. Prywatnie, nie wyobraża sobie życia bez przyjaciół i czytania.

Pod lupą ngo.pl: Praca wzbogaca? O pracy w NGO

Poznaj wcześniejsze odsłony cyklu "POD LUPĄ":

• Pod lupą ngo.pl: Organizacje wobec pandemii
• Pod lupą ngo.pl: Style zarządzania