Publicystyka - ngo.pl

Głównymi celami Mechanizmów Finansowych - podobnie jak w przypadku poprzedniej edycji – jest przyczynianie się do zmniejszania różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz wzmacnianie stosunków dwustronnych pomiędzy państwami darczyńcami a państwem-beneficjentem.

Alokacja dla Polski wynosi 578 mln euro.

Okres przyznawania dofinansowania upłynie 30 kwietnia 2014 r., natomiast okres kwalifikowalności wydatków w ramach wyłonionych projektów zakończy się 30 kwietnia 2016 r. Nabory wniosków będą ogłaszane indywidualnie dla każdego obszaru tematycznego. Pierwsze nabory wniosków mogą rozpocząć się w pierwszej połowie 2012 roku.

Wnioskodawcami mogą być podmioty prywatne czy też publiczne, komercyjne bądź niekomercyjne, oraz organizacje pozarządowe ustanowione jako podmiot prawny w Polsce, jak również organizacje międzyrządowe działające w Polsce.

Podejście programowe i dystrybucja środków Nowa perspektywa będzie się opierała na tzw. podejściu programowym. W ramach nowej edycji ustanowionych zostanie 19 programów (np. program „Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego i naturalnego”), zorientowanych na osiąganie założonych celów, rezultatów i wyników. Każdy program będzie zarządzany przez Operatora (np. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego), będą one zaś zatwierdzane przez Darczyńców.

W przypadku nowej perspektywy położono duży nacisk na wzmocnienie współpracy dwustronnej pomiędzy państwami-darczyńcami i państwami-beneficjentami. Większość programów będzie wdrażana przez polskich operatorów we współpracy z partnerami z krajów darczyńców. Współpraca dwustronna będzie również możliwa poprzez nawiązywanie partnerstw na poziomie projektów. Poza tym, w ramach niektórych obszarów, jak np. badania naukowe, partnerstwo będzie obligatoryjne.

Generalnie minimalna wartość dofinansowania została ustanowiona na 170 tys. euro. W ramach niektórych programów przewidziano możliwość ustanowienia Funduszu małych grantów, gdzie minimalna wartość dofinansowania może wynosić od 5 tys. euro do 250 tys. euro. W większości przypadków ustalany indywidualnie poziom dofinansowania nie przekroczy 85% wydatków kwalifikowalnych. W przypadku wsparcia dla organizacji pozarządowych i partnerów społecznych poziom dofinansowania może sięgać do 90% i do 100% w przypadku stypendiów.

Zakres wsparcia

1. Największe środki przeznaczono na ochronę środowiska - 247 mln euro, z czego 75 mln euro zostanie przekazane na wsparcie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii. Pomoc otrzymają też działania na rzecz różnorodności biologicznej i ekosystemów, a także przedsięwzięcia służące wzmocnieniu monitoringu środowiska i działań kontrolnych. Będą również środki na wsparcie rozwoju i wychwytywania oraz składowania CO2.
2. Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego - 60 mln euro. Oprócz tego, 10 mln euro zostanie skierowane na działania „miękkie” z zakresu promocji kultury i sztuki wśród szerokiej publiczności oraz wzrostu świadomości dotyczącej różnorodności kulturowej oraz umocnienia dialogu międzykulturowego.
3. Wsparcie dostępności opieki zdrowotnej, na którą przeznaczono 70 mln euro.
4. Na polsko-norweską współpracę badawczą przeznaczono blisko 37 mln euro. Badania mają dotyczyć ochrony środowiska i zmian klimatycznych, ochrony zdrowia i nauk społecznych, z uwzględnieniem tematyki migracji. W ramach powyższej kwoty, 3 mln euro zostanie przeznaczone na badania naukowe w obszarze „Promowanie równości płci oraz równowagi między życiem zawodowym a prywatnym”.
5. Kontynuowane będzie też wsparcie na rzecz mobilności studentów i pracowników naukowych szkolnictwa wyższego, a także współpracy instytucjonalnej pod postacią Funduszu Stypendialnego (10 mln euro).
6. Przeznaczono 10 mln euro dla obszaru Schengen i walki z przestępczością transgraniczną i zorganizowaną, w tym przeciwdziałanie handlowi ludźmi oraz migracjom grup przestępczych.
7. Na wsparcie wymiaru sprawiedliwości skierowano 14 mln euro. Z powyższych środków będzie można zrealizować działania z zakresu poprawy zdolności administracyjnych sądów, informatycznych centrów archiwalnych dla sądów, wdrożenia nowoczesnych metod zarządzania sądami oraz alternatywnych sposobów rozwiązywania sporów i wzmocnienia pozycji osób pokrzywdzonych przestępstwem.
8. Kontynuowany będzie Fundusz dla Organizacji Pozarządowych. Na rzecz wzmocnienia społeczeństwa obywatelskiego przeznaczono w ramach tego funduszu 37 mln euro.
9. Nowością w stosunku do poprzedniej edycji Mechanizmów Finansowych będzie m.in. wsparcie Służby Więziennej. Obszar ten, mający alokację 13 mln euro, umożliwi podnoszenie kompetencji osadzonych, kadry Służby Więziennej, systemów bezpieczeństwa i systemów komunikacyjno – informatycznych, probacji i pozawięziennych sankcji.
10. Nowością będzie również program dotyczący przeciwdziałania przemocy w rodzinie o wartości 3 mln euro.
11. Ponadto, powstanie wdrażany bezpośrednio przez stronę norweską Globalny fundusz na rzecz godnej pracy i dialogu trójstronnego (o wartości powyżej 3 mln euro) mający na celu promowanie godnej pracy i poprawę współpracy trójstronnej między organizacjami pracodawców, związkami zawodowymi i władzami publicznymi.
12. Przez MRR będzie realizowany program dotyczący lokalnych i regionalnych inicjatywy na rzecz zmniejszenia nierówności i promowania spójności społecznej, o wartości wsparcia ponad 9,5 mln euro. W ramach programu wdrażany będzie przez Związek Miast Polskich projekt predefiniowany w partnerstwie z analogicznym związkiem z Norwegii – Związkiem Władz Lokalnych i Regionalnych.