Publicystyka - ngo.pl

W uroczystości uczestniczyli członkowie kapituły nagrody, Rt Hon John Healey MP, pełniący rolę "guest speaker" oraz przedstawiciele organizacji składających aplikację o przyznanie tej ważnej nagrody. Spośród kilkudziesięciu projektów zgłoszonych do konkursu w tej edycji znalazło się sześć, które zostały szczególnie wysoko ocenione przez jury z uwagi na ich innowacyjność wszechstronność i skuteczność w walce z wykluczeniem społecznym, bezrobociem i ubóstwem. Andy ludlow, były minister budownictwa, ustanawiając nagrodę Homelessness Awards, uznał, że koncentrowanie się na tworzeniu miejsc do mieszkania dla osób wykluczonych nie rozwiązuje w dłuższej perspektywie problemu jakim jest brak dachu nad głową. Bardzo często, jak się okazuje, jest to skutek marginalizacji społecznej, patologii, alkoholizmu i wielu innych czynników, a nie problem pierwotny, który starano się rozwiązać poprzez rozbudowę bazy mieszkaniowej i wyłącznie na tym poprzestając. Kapituła, studiując wnioski złożone przez organizacje pozarządowe oraz przez instytucje publiczne, poszukiwała najbardziej efektywnych i kompleksowych działań na rzecz ludzi w najtrudniejszym położeniu życiowym. Dlatego też szczególną uwagę zwróciła na partnerskie działania podejmowane od kilku lat na terenie Londynu przez Fundację Pomocy Wzajemnej Barka we współpracy z Broadway.

W odróżnieniu bowiem od innych działań na rzecz ludzi potrzebujących dachu nad głową oraz ciepłego posiłku, partnerstwo Barki z Brodway Centre, stworzyło modelowe rozwiązanie dla ogromnej ilości ludzi z bytowymi problemami w Londynie, pochodzących z grupy krajów A 10. Jak się bowiem przez ostatnie lata okazało, bardzo ważny element przy wsparciu osób bezdomnych i żyjących w skrajnej biedzie, jakim jest wsparcie w ośrodkach dziennych (Day Centre's), nie rozwiązuje problemu, a jedynie "niweluje" w pewnym stopniu jego skutki. Samo Centrum pomocowe dla osób bezdomnych, paradoksalnie nie pomaga tym ludziom w procesie wychodzenia z bezdomności i brania odpowiedzialności za dalsze swoje życie i rozwój, ale pogłębia ich "syndrom wyuczonej bezradności", utwierdzając ich w przekonaniu, że nie podejmując wysiłku o własny rozwój i prace nad zmianami w swoim życiu, beneficjent, może funkcjonować przez długi czas, pozostając "na garnuszku" Centrum, bez konieczności samodzielnego wysiłku w kierunku przełamywania swoich słabości, uzależnień i wygodnictwa.

Kapituła nagrody, miała możliwość zapoznania się z kompleksowym rozwiązaniem, jakie przedstawia Sieć Współpracy Barka, a które opiera się nie tylko o dzienne centra pomocy, ale o sieć Domów Wspólnotowych, Centrów Integracji Społecznej oraz Centrów ekonomii społecznej. Dopiero połączenie pomocy humanitarnej z podmiotami "Nowej Ekonomii Społecznej" (takim jak spółdzielnie socjalne, przedsiębiorstwa społeczne), daje możliwość prawdziwego rozwoju człowieka. Oczywiście z powodu specyfiki osób, potrzebujących takiego podejścia, a jest to ogromna ilość ludzi, pozostają niezmiernie potrzebne takie instytucje współdziałające w programie Barki, jak: detox, opieka medyczna, wsparcie urzędowo - prawne, urzędy gminy itp. Dlatego też Sieć współpracy Barka stworzyło modelowy system innowacyjnego podejścia do problemu bezdomności i metod wyjścia z niej, jakim są lokalne partnerstwa, gdzie oprócz wspólnot, gdzie żyją osoby wykluczone społecznie, włączone są samorządy lokalne, ośrodki leczenia uzależnień oraz przedstawiciele biznesu, dający osobom, które nie uczestniczą w samozatrudnieniu, miejsca pracy. W ramach tych działań Barka organizuje, między innymi we współpracy z Zakładami Doskonalenia Zawodowego, kursy przygotowujące do podjęcia zawodu lub przebranżowienie się do specjalizacji na jaką jest lokalne zapotrzebowanie.

Model wypracowany przez Barkę przez ostatnie 20 lat wygląda w skrócie następująco:

1. Pierwszy kontakt z beneficjentem poprzez prace streetworkingową lub poprzez dzienne centrum (Homeless Action).
2. Praca lidera z beneficjentem nad zmotywowaniem do zmiany, a niejednokrotnie do ratowania swojego życia i pomoc w podjęciu decyzji o konstruktywnej zmianie.
3. Dotarcie na oddział detoksykacyjny (jeśli zachodzi taka potrzeba) oraz na terapię uzależnień (w przypadku osób uzależnionych).
4. Jeśli nie jest możliwy powrót do rodziny, dotarcie i zamieszkanie we wspólnocie na terenie Polski - podstawowe wsparcie socjalno-bytowe oraz urzędowe.
5. Jeśli to konieczne, rejestracja w Urzędzie pracy, kontrola stanu zdrowia przez placówki opieki medycznej.
6. Przeszkolenie w ramach kursu zawodowego lub podjęcie pracy na wolnym rynku (pozostając przez pewien okres w Ośrodku Barki).
7. Samozatrudnienie w ramach spółdzielni socjalne lub przedsiębiorstwa społecznego (alternatywa dla osób z pkt. 6).
8. Przywrócenie relacji z rodziną jeśli jest to możliwe i ewentualny powrót do niej lub wynajęcie własnego pokoju lub domu poza Wspólnotą.

Oczywiście w trakcie realizowania tego programu beneficjent korzysta, jeśli uzna to za celowe, z różnych form wsparcia, jakie dają grupy Anonimowych Alkoholików, Centra Integracji Społecznej, Grupy Samokształceniowe (SAS), pomagające we własnym rozwoju, a także uczestnictwo w oferowanych przez stowarzyszenie, innych formach aktywności społecznej poza zarobkową (stowarzyszenia lokalne, sportowe, rekreacyjne, klub, itp.).

I właśnie taki model działania, kapituła tegorocznej edycji nagrody Homelessness Awards, uznało za najbardziej innowacyjną, kompleksową i dającą się replikować na terenie grupy krajów A10. Jest to bardzo ważna nagroda, gdyż wyznacza kierunki działań na rzecz najuboższych i wykluczonych społecznie, jakie są najbardziej skuteczne ze wszystkich podejmowanych przez dziesiątki europejskich organizacji pozarządowych na terenie Europy. Wieloletnie doświadczenie w rozbudowie działań poprzez Barkę i Barkę UK w Londynie, owocuje z jednej strony stałym wzrostem zasięgu oddziaływania (obecnie bliski 1/3 dzielnic Londynu oraz zainteresowanie wdrożeniem na swoim obszarze przez Niemcy oraz Holandię), a z drugiej strony kompleksowością i poszerzaniem zakresu oddziaływania poprzez tworzenie modelowych instytucji CES na terenie Londynu, a w perspektywie we wszystkich miastach europejskich, w których będzie działać Sieć Barki.