Publicystyka - ngo.pl

Radosław Bednarski: – Przypomnijmy, czym jest Żywa Biblioteka?

Dorota Mołodyńska-Küntzel: – Żywa Biblioteka jest projektem edukacyjnym, który przybiera formę eventu, we Wrocławiu zazwyczaj dwudniowego, podczas którego każda osoba może przyjść i wypożyczyć na 30-minutową rozmowę Żywą Książkę. Książkami są zazwyczaj osoby z grup dyskryminowanych, zagrożonych dyskryminacją lub wobec których istnieją stereotypy i uprzedzenia. Żywa Biblioteka daje nam szansę na zweryfikowanie opinii i wyobrażeń o danej grupie.

D.M.-K.: – Głównie po to, aby organizatorzy Żywych Bibliotek z różnych miast w Polsce mogli sobie wzajemnie pomagać. Zwłaszcza w małych miejscowościach osoby z grup mniejszościowych nie chcą się ujawniać w swoich społecznościach bojąc się stygmatyzacji. Dzięki sieci Żywe Biblioteki współpracujące ze sobą, mogłyby udostępniać sobie Żywe Książki, aby zapewnić różnorodność Księgozbioru.

Mając sieć będziemy mogli również wymieniać się doświadczeniami z innymi Żywymi Bibliotekami, a zdobytą wiedzę przekazywać dalej, aby inni też mogli z niej skorzystać.

Sieć jest również ważna w przypadku zagrożeń, kiedy np. projekt jest zakazany przez lokalne władze czy autorytety, wtedy jako sieć mamy większą możliwość reagowania na tego typu zdarzenia.

Ważne jest, aby mieć świadomość, że każda Żywa Biblioteka na świecie, mimo że odbywa się lokalnie, jest częścią globalnego ruchu pod patronatem Human Library Organization – organizacji, która wymyśliła metodę Żywej Biblioteki, i która proces standaryzacji Żywych Bibliotek już od kilku lat prowadzi na skalę globalną, obecnie intensywnie w Korei, USA i Kanadzie.

My jako Żywa Biblioteka Wrocław rozpoczynamy proces standaryzacji Żywych Bibliotek w Polsce. Chcemy wypracować wspólne zasady, według których Żywe Biblioteki, będą odbywać się w Polsce, aby nie pojawiały się nadużycia w stosowaniu tej metody. Czasami tak jest, że zgłaszają się do nas organizacje czy osoby, które chciałyby zorganizować Żywą Bibliotekę tylko z udziałem mniejszości etnicznych, seksualnych czy religijnych i pytają “Czy tak można?’. Z punktu widzenia metodologii Żywej Biblioteki jest to nadużycie. Human Library Organization na poziomie globalnym, a Żywa Biblioteka Wrocław na poziomie narodowym, będą czuwać nad tym, aby zasady i wartości, jakie kierują tą metodą były właściwie stosowane i przekazywane. Nie chcemy jednak tych zasad narzucać, ale je wspólnie wypracować, ponieważ kontekst każdej Żywej Biblioteki jest inny i ważne jest, aby łączyła ona zarówno wyjątkowość społeczności lokalnej, w której jest realizowana jak i uniwersalność wartości, na których oparta jest ta metoda.

D.M.-K.: – Regularnie w Polsce odbywa się około dziesięciu Żywych Bibliotek. Natomiast do tej pory około 60 organizacji/osób przynajmniej raz zdecydowało się na organizację tego wydarzenia, natomiast w tej chwili z różnych przyczyn nie realizują projektu. Seminarium, które organizujemy w dniach 11-15 czerwca 2014 we Wrocławiu jest pierwszym krokiem do nawiązania kontaktu wśród organizatorów, dyskusji nad Żywymi Bibliotekami w Polsce, rozwojem metody. Chcemy, aby ten proces obejmował coraz większą liczbę organizatorów i odbywał się metodą wymiany doświadczeń i uczenia się pomiędzy doświadczonymi organizatorami, a takimi, którzy dopiero zaczynają przygodę z Żywą Biblioteką. Zależy nam na tym, aby metoda Żywej Biblioteki docierała do wszystkich regionów Polski i do coraz mniejszych społeczności.

Warto też wspomnieć, że podczas seminarium we Wrocławiu będzie obecny twórca metody Żywej Biblioteki Ronni Abergel, który przyjął nasze zaproszenie, aby poprowadzić sesję dotyczącą wypracowania standardów Żywej Bibliotek w Polsce. Jest to dla nas wyróżnienie i znak, że Żywa Biblioteka Wrocław jest postrzegana przez Human Library Organization jako projekt, który jest bliskim tym założeniom, które przyświecały od początku tej metodzie.

Warto również wspomnieć, że dzięki współpracy z Urzędem Miasta Wrocławia, zorganizujemy otwarte spotkanie z Ronnim Abergelem dla przedstawicieli organizacji i urzędników, aby wymienić dobre praktyki między Wrocławiem a Kopenhagą i zainspirować się działaniami tego niezwykłego człowieka, który od prawie 15 lat jeździ po świecie promując dialog międzykulturowy poprzez Żywą Bibliotekę.

Warto również wspomnieć, że uczestnicy seminarium będą współorganizować wrocławską Żywą Bibliotekę, a jej przebieg będą monitorować menadżerowie projektów z firmy IBM. Podzielą się oni później z nami swoimi obserwacjami na temat strony organizacyjnej wydarzenia i pomogą nam wypracować oraz wdrożyć standardy usprawniające działanie Żywej Biblioteki. Jest to świetny przykład międzysektorowej współpracy, z której możemy czerpać i za którą serdecznie naszym partnerom dziękujemy.

D.M.-K.: – Najlepiej zacząć od przejścia szkolenia na temat tej metody. Żywa Biblioteka ma to do siebie, że wydaje się pomysłem bardzo łatwym do zrealizowania i często początkujący organizatorzy, kierując się ogromnym entuzjazmem, niestety decydują się pójść trochę „na skróty”, omijając pewne ważne kwestie, co skutkuje tym, że wydarzenie zamienia się w spotkanie z jednym lub kilkoma ciekawymi osobami, nie zawsze związanymi z zasadniczym tematem metody Żywej Biblioteki.

Dlatego jeżeli ktoś ma zamiar zorganizować Żywą Bibliotekę, najpierw powinien wziąć udział w naszym seminarium lub późniejszych szkoleniach, na których będzie można się dowiedzieć, jak zorganizować Żywą Bibliotekę, jak szukać Żywych Książek i jak przygotować te osoby do swojej roli, jak pozyskać fundusze na organizację wydarzenia itd.

Organizowaliśmy już wcześniej tego typu szkolenia, jednak zbliżające się seminarium będzie unikatowe. Jego uczestnicy poza zdobywaniem wiedzy na temat organizacji Żywej Biblioteki będą współorganizować najbliższą wrocławską edycję Biblioteki. Jest to niesamowita możliwość dla osób, które dopiero zamierzają zorganizować Żywą Bibliotekę, ponieważ będą miały okazję zobaczyć organizację takiego wydarzenia od kuchni i uczyć się na naszych błędach. Dlatego zachęcam do zgłaszania się na seminarium – zapisy trwają do 20 maja. Więcej informacji można uzyskać na stronie www.zywabiblioteka.pl.

D.M.-K.: – Tak naprawdę dopiero zaczynamy pracować nad przygotowaniami do otwartej edycji Żywej Biblioteki w Mediatece. Proces standaryzacji i przygotowania do seminarium zupełnie nas pochłonęły. Natomiast pytanie o nowe Żywe Książki jest bardzo ciekawe, ponieważ z ostatniego międzynarodowego spotkania organizatorów Żywej Biblioteki w Wilnie, w którym uczestniczyliśmy, wróciliśmy z przekonaniem, że wrocławska Żywa Biblioteka jest dość „konserwatywna” jeśli chodzi o dobór Żywych Książek. Okazuje się, że inne Żywe Biblioteki są bardziej otwarte. U nas kluczowym kryterium jest to, czy dana osoba pochodzi z grupy, wobec której istnieją stereotypy, uprzedzenia czy zachodzi dyskryminacja, natomiast w innych Żywych Bibliotekach można porozmawiać np. z osobą z nadwagą, z samotną matką, z szamanem… czyli właściwie z każdą osobą, wobec której pojawiają się negatywne odczucia. Zastanawiamy się nad poszerzeniem katalogu. Jest to na pewno pewien moment przełomowy dla naszego projektu i obserwowanie tych zmian i kierunków, w których metoda się rozwija, jest dla nas – edukatorek – niezwykle inspirujące.