Publicystyka - ngo.pl

Rafał Trzaskowski, Minister Administracji i Cyfryzacji: – Wcześniejszy model współpracy z organizacjami społecznymi, podobnie jak dotychczasowa ustawa o zbiórkach publicznych, nie przystawał do współczesnych potrzeb i wymagał modyfikacji. Choć nie brakowało dobrej woli po obu stronach, to do bardziej efektywnego i skutecznego działania konieczna była zmiana w prawie i obowiązujących procedurach. W tym celu przed dwoma laty Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji zainicjowało rozszerzenie modelu współpracy ze stroną społeczną. Zmiany polegają na włączeniu konsultacji do procesu tworzenia wszystkich projektów aktów prawnych oraz dokumentów strategicznych ministerstwa z uwzględnieniem takich zasad jak np. przejrzystość, responsywność, czy poszanowanie interesu ogólnego. Postulat uczynienia konsultacji publicznych standardem w administracji publicznej znalazł swój wyraz w zapisach dokumentów programowych, jak np.: „Lepsze regulacje 2015” oraz stał się elementem obowiązkowym w działaniach MAC, co określa zarządzenie ministra z lutego 2013 r.

Ustawa o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych była pierwszym aktem prawnym opracowanym przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, wobec którego zastosowano rozszerzony model konsultacji. Dzięki prowadzonej otwartej debacie od samego początku prac nad projektem udało się przygotować projekt oparty na zasadach państwa obywatelskiego, który rolę państwa ogranicza do niezbędnego minimum. Dzięki bardzo dobrej współpracy wszystkich klubów w Sejmie i w Senacie powstała ustawa, która uzyskała szerokie poparcie.

Jak każda zmiana, również ten projekt wzbudzał wiele obaw zarówno po stronie administracji, jak również w gronie organizacji pozarządowych. Ostateczne brzmienie ustawy jest rozwiązaniem pośrednim, ale, co chciałbym podkreślić, spójnym. Z jednej strony jest to budowa zasad dla prowadzenia dobroczynności w oparciu o przejrzystość i pełny dostęp do informacji dotyczących zbiórek publicznych oraz przystosowanie usługi publicznej do cyfrowej rzeczywistości. Z drugiej strony jest to liberalizacja idąca tak daleko, jak daleko sięgało porozumienie wszystkich uczestników debaty.

R.T.: – W mojej ocenie rzeczywistość nie jest aż tak dramatyczna. Brak zaufania jest problemem, lecz jest to problem nie tylko Polaków, ale także innych społeczeństw. W ostatnich latach załamanie gospodarki w Europie dodatkowo mocno nadszarpnęło to zaufanie również w przestrzeni relacji międzyludzkich. Równocześnie jednak mamy do czynienia ze zjawiskiem państwa coraz bardziej świadomych obywateli. Również na polu inicjatyw społecznych można zauważyć stały wzrost różnego rodzaju aktywności. Ograniczając się tylko do sfery dobroczynności, np. stale zwiększa się liczba organizacji pożytku publicznego. Zmiana zasad prowadzenia zbiórek publicznych ma tę energię dodatkowo wyzwolić.

Ograniczenie formalności do niezbędnego minimum i wprowadzenie przejrzystości poprzez udostępnianie pełnej informacji o dobroczynności prowadzonej w formie zbiórek publicznych są instrumentami do budowy wiarygodności. Mają one też zachęcić ludzi do wspólnego pomagania. Skuteczność kontroli społecznej nad działalnością dobroczynną udowodniły ostatnie miesiące, więc nie mam obaw, co do tego, czy rozwiązania ustawy sprawdzą się w życiu. Pamiętać jednak należy, że niezależnie od kontroli społecznej państwo nadal dysponuje narzędziami zapewniającymi skuteczną walkę z nadużyciami. Ustawa ma ułatwić życie tym, którzy czynią dobro, ale nie ułatwi dokonywania nadużyć.

R.T.: – Jak już wcześniej wspomniałem, ustawa jest przykładem bez precedensu co do skali i intensywności konsultacji projektu aktu prawnego z trzecim sektorem. Niewątpliwie wspólne wypracowanie stanowiska, na które zgadzają się wszyscy uczestnicy debaty, jest sukcesem. Podziękowania należą się wszystkim, którzy aktywnie włączyli się do tej debaty i okazali sporo cierpliwości. Tak otwarty proces tworzenia prawa jest bowiem bardzo czasochłonny.

Warto podkreślić, że ten model współpracy zastosowany do pracy nad ustawą o zbiórkach publicznych nie jest odosobnionym przypadkiem, ale stał się wyznacznikiem jakości. Obecnie mamy do czynienia z zasadą konsultacji wszystkich projektów. Wystarczy odwiedzić stronę mac.gov.pl, żeby się zorientować jaka jest to skala konsultacji. Ruszył też portal: konsultacje.gov.pl, na który stopniowo wprowadzane będą wszystkie projekty rządowe.

R.T.: – 18 lipca tego roku wchodzi w życie ustawa o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych – efekt otartej debaty i wspólnej pracy administracji i organizacji pozarządowych. Mam nadzieję, że portal zbiórek publicznych (zbiórki.gov.pl) zawierający informacje o wszystkich zrealizowanych projektach wspieranych z ofiar pozyskiwanych w formie zbiórek publicznych stanie się najlepszą reklamą trzeciego sektora. Natomiast nam wszystkim występującym w roli darczyńców, dzięki możliwości łatwego sprawdzania efektu swojej pomocy, da okazję do satysfakcji z uczestnictwa w realizacji wielu fajnych i potrzebnych pomysłów.

***

Od redakcji: Więcej o tym, jak powstawała nowa ustawa: Nowe zbiórki już od 18 lipca!, Nowa ustawa uchwalona przez Sejm