W marcu w Sopocie miał swoją premierę spektakl „Tu i teraz”. Był on podsumowaniem pracy grupy uczestniczek projektu „Włącznik – kurs na samodzielność”, realizowanego przez Fundację Pokolenia w Tczewie. O opinię na temat widowiska oraz przybliżenie tematu dramoterapii poprosiliśmy Bogusławę Gontarz, prowadzącą zajęcia z tczewską grupą.
Martyna Zielińska: – Czym właściwie jest dramoterapia?
Bogusława Gontarz: – Jest jedną z form terapii, stosowaną przez psychologów, terapeutów i socjoterapeutów w pracy indywidualnej, jak i grupowej. Realizowane przez nią cele zawsze mają w sobie pierwiastek terapeutyczny i kreatywny. Warsztaty z dramoterapii poruszają tematy problematyczne dla uczestników zajęć lub społecznie trudne i istotne, stwarzają przestrzeń do poznania siebie, nauki nowych zachowań i rozwoju. Ważne jest określenie zasad jakimi kieruje się grupa terapeutyczna oraz określenie celów jej działania. Czasem, w uzasadnionych sytuacjach, efekty pracy w trakcie sesji dramoterapii mają swój finał w wystąpieniu publicznym. Dramoterapia to coś między dramą, a psychodramą. Drama jest działaniem psychoedukacyjnym, wychowawczym oraz profilaktycznym. Psychodrama zaś jest głębszą formą terapii niż dramoterapia bowiem dotyczy konkretnego problemu danej osoby lub grupy i nie wychodzi poza nią. W trakcie warsztatów z dramoterapii często wykorzystuje się także różne techniki teatralne.
Czy to, czym zajmuje się pani wraz z grupą Włącznikowców to właśnie dramoterapia, czy też jest to po prostu grupa teatralna?
BG: – Na zajęcia składał się szereg technik z zakresu dramy, dramoterapii oraz teatru improwizacji. Podczas warsztatów oraz samego spektaklu uczestniczki pokonywały swoje osobiste trudności, budowały w sobie poczucie własnej wartości, pewności siebie oraz sukcesu, a także zmagały się ze światem ekspresji i emocji. Dodatkowo konfrontowały się z rożnymi społecznie kontrowersyjnymi tematami. Można zatem powiedzieć, że grupa Włącznikowców to więcej niż po prostu grupa teatralna. „Elle Pink” to grupa teatralno-terapeutyczna będąca efektem dramoterapii i terapii przez teatr.
Jak ocenia pani spektakl w Sopocie? Czy odbył się on zgodnie z pani oczekiwaniami, czy reakcje widzów były takie, jakich się pani spodziewała?
BG: – Spektakl „Tu i teraz” przeszedł moje oczekiwania, bowiem spodobał się na tyle, że po spektaklu padło pytanie z widowni czy grupa „Elle Pink” gdzieś się regularnie spotyka i czy można do niej dołączyć. Dziewczyny zdecydowanie dały z siebie 100% w tym czasie i miejscu, mimo tego, że były w osłabionym składzie. Podczas samego spektaklu, bazującego na grach z teatru improwizacji, udało się zaktywizować widownię i wielokrotnie wywołać salwy śmiechu, a o to nam właśnie chodziło.
Jak ocenia pani współpracę z dziewczynami z Klubu Włącznik?
BG: – Współpraca, tak jak zaufanie, rozwijała się stopniowo w trakcie zajęć. Ostatecznie współpraca sięgnęła poziomu, na którym z mojej strony po spektaklu pojawiło się poczucie starty czegoś wyjątkowego – zgranej grupy osób świadomej swoich mocnych i słabych strony, która zrobiła stumilowy krok w rozwoju emocjonalnym, stworzyła wiele dobrych chwil i wspierała się w trudnych momentach.
Jak wygląda przebieg zajęć? Czy zawsze jest to praca nad sztuką teatralną? Nad czym teraz pracuje grupa i czy w najbliższym czasie planowane są jakieś spektakle?
BG: – Zajęcia składały się zwykle z ćwiczenia emisji głosu, gier z zakresu teatru improwizacji, ćwiczeń z dramy, a także interaktywnych wykładów z zakresu społecznie kontrowersyjnych tematów lub z zakresu psychologii stosowanej. Podczas zajęć często pojawiały się także elementy treningu twórczości i poruszaliśmy trudne tematy bliskie uczestnikom zajęć. Niestety grupa „Elle Pink” zakończyła swoje działania spektaklem „Tu i teraz” i obecnie nie przewidujemy kontynuacji.
Czy na co dzień pracuje pani z innymi grupami teatralnymi, czy też zajmuje się pani zawodowo czymś zupełnie innym?
BG: – Obecnie nie pracuję z żadną grupą teatralną, ale jeśli tylko będzie ku temu okazja, to na pewno chętnie się tego podejmę. Dotychczasowe prowadzone przeze mnie grupy były bowiem częścią większych projektów i ich działalność kończyła się wraz z końcem projektu. Jednak często pracuję dramą, dramoterapią oraz teatrem improwizacji pracując jako psycholog i trener, bo to część mojej zawodowej pasji i skuteczne, a zarazem stosunkowo przyjemne formy pracy nad sobą oraz grupą.
Dziękuję za rozmowę.
Zajęcia z dramoterapii zostały zrealizowane w ramach projektu „Włącznik – kurs na samodzielność”. „Włącznik – Kurs na samodzielność” jest to projekt realizowany przez Fundację Pokolenia. Ma on na celu integrację zawodową i społeczną młodzieży w wieku 15-19 lat z obszaru tczewskiej Starówki.
W ramach projektu działa Klub Włącznik mieszczący się przy ul. Kołłątaja 9. Jest to przestrzeń, w której można spędzić swój czas wolny i oderwać się od codzienności. Miejsce jest otwarte od poniedziałku do piątku w godzinach 15:00 – 19:00. We Włączniku można znaleźć stanowiska komputerowe, miejsce do wypoczynku oraz biblioteczkę.
Do dyspozycji młodzieży są różnorodne ścieżki rozwoju takie jak sztuka użytkowa (nanoszenie wzorów metodą sitodruku na koszulki, torby, tworzenie badzików), zajęcia uwalniające energię poprzez wspinaczkę, czy też capoeira, streetart, arteterapia, warsztaty filmowe i inne.
Istotnym elementem funkcjonowania Klubu jest indywidualne podejście pod kątem rozwoju osobistego każdego uczestnika i uczestniczki. W ramach działalności Włącznika młodzież objęta projektem może znaleźć pomoc psychologiczną, doradców zawodowych, oraz wsparcie innych specjalistów. Ma także możliwość wziąć udział w warsztatach psychologicznych, w zajęciach twórczych, o tematyce społecznej, poznawać metody uwalniania energii, a przede wszystkim rozpocząć tworzenie własnej przyszłości na rynku pracy.
Do ich dyspozycji zostały przygotowane indywidualne spotkania coachingowe. Młodzież ma także możliwość korzystać z całego zakresu warsztatów ekonomii społecznej, spotkań z przedsiębiorcami, warsztatów z wolontariatu i praw człowieka, szkoleń z komunikacji i z zakresu gender. Uczestnicy i uczestniczki projektu mają również szansę otrzymać grant rozwojowy w wysokości 1500 zł.
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.