Ewa Gałka, prezeska Centrum PISOP wraz z doradcą Mikołajem Kostaniakiem, w ramach projektu WARNiK wybrali się z wizytą studyjną do Szwajcarii. Wizyta miała na celu zapoznanie się z funkcjonowaniem tamtejszych organizacji pozarządowych, poznanie dobrych praktyk, wyminę doświadczeń oraz pozyskanie nowych partnerów dla Centrum PISOP dla projektów ponadnarodowych.
Od lewej Mikołaj Kostaniak, dr Karin Stuhlmann i Ewa Gałka podczas zwiedzania jednego z Centrów Organizacji Pozarządowych w Bernie
Autor/źródło: arch Centrum PISOPCzym jest WARNiK
Pod nazwą WARNiK kryje się Wielkopolska Akademia Rzecznictwa NGO i Kooperacji. Projekt realizowany jest przez Centrum PISOP w 14 wielkopolskich gminach. W jego ramach nawiązano ścisłą współpracę pomiędzy organizacjami społecznymi a lokalnym samorządem i – co najważniejsze – z aktywnym udziałem mieszkańców. Projekt, który zainaugurowano 4 stycznia 2021 potrwa do końca sierpnia 31 sierpnia 2022 roku. W tym okresie, w każdej z 14 gmin realizowana jest inna, ciekawa, oddolna inicjatywa wspierana finansowo przez lokalny samorząd, a merytorycznie przez specjalistów z Centrum PISOP.
Projekt realizowany jest w partnerstwie z norweską firmą Newschool, z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.
Napięty program, cenne spotkania
Ewa Gałka i Mikołaj Kostaniak przebywali w Szwajcarii od 21 do 25 czerwca 2022 roku, a program wizyty był bardzo napięty. W Fryburgu przedstawiciele Centrum PISOP korzystali z gościnności profesora dr Markusa Gmura, dyrektora Instytutu VMI i przewodniczącego NPO Management.
– Instytut VMI zajmuje się szeroko pojętymi badaniami nad trzecim sektorem, a przede wszystkim zarządzaniem w organizacjach non-profit, takich jak stowarzyszenia czy też fundacje – wyjaśnia Mikołaj Kostaniak.
W Bernie E. Gałka i M. Kostaniak spotkali się również z dr Philippem Erpfem, dyrektorem i starszym pracownikiem naukowym Instytutu VM, z dr Karin Stuhlmann, prezeską największej, prywatnej firmy konsultingowej w Szwajcarii oraz z Bettiną Hirsig, przedstawicielką Stowarzyszenia Powercoders, organizacji działającej na rzecz integracji migrantów w branży IT. Powercoders zajmuje się promowaniem równych szans dla różnorodnych talentów w branży IT. Misją stowarzyszenia jest przywrócenie ludziom niezależności, zmniejszenie kosztów opieki społecznej i rozwiązanie problemu niedoboru talentów w branży IT. Program jest samofinansujący i bezpłatny dla wybranych uczestników. Aktualnie Powercoders prowadzi szkolenia nie tylko w Szwajcarii, ale także we Włoszech i Hiszpanii.
– Spotkanie było niezwykle inspirujące, ponieważ pokazało jak szkolić migrantów na wysokim poziomie, co w konsekwencji pozwala im na podjęcie ambitniejszej i lepiej płatnej pracy, co skutkuje lepszą asymilacją z lokalnym społeczeństwem. Oczywiście trudno tu przełożyć te doświadczenia jeden do jeden, ponieważ inni migranci trafiają do Szwajcarii, a inni do Polski. My mamy aktualnie do czynienia z uciekinierami wojennymi, z których większość chce w przyszłości wrócić do swojego kraju i na dzień dzisiejszy nie zamierzają się dokształcać. Z pewnością jednak w dalszej perspektywie, dla migrantów, którzy zechcą zamieszkać w naszym kraju, doświadczenia o jakich opowiedziała nam Bettina Hirsig, mogą okazać się świetną bazą także w Polsce – mówi Mikołaj Kostaniak.
Akredytacje dla trzeciego sektora
W Bazylei przedstawicielom Centrum PISOP udało się nawiązać kontakt z prof. dr Georgiem von Schnurbein, profesorem ds. zarządzania NPO i dyrektorem Centrum Studiów Filantropijnych na Uniwersytecie w Bazylei. Instytut specjalizuje się w sektorze non-profit i zajmuje się szeroko pojętą tematyką filantropii.
– Swoją działalnością chcemy poprawić podstawy naukowe i wiedzę z zakresu filantropii, a przede wszystkim wzmocnić praktyczną pracę w dziedzinie filantropii. Ponadto oferujemy dalsze szkolenia i coaching dla fundacji i innych organizacji non-profit – czytamy na stronie Centrum Studiów Filantropijnych na Uniwersytecie w Bazylei.
Z kolei w Zürichu, podczas spotkania z doktor Martiną Ziegerer, prezeską Fundacji Zewo, przedstawiciele Centrum PISOP rozmawiali o akredytacjach, jakie Zewo udziela szwajcarskim organizacjom charytatywnym. Zewo dba o to, aby szwajcarskie organizacje pozarządowe kierowały się zasadami etyki i uczciwości, dbały o ład korporacyjny, efektywne wykorzystywały powierzone im środki, rzetelnie i przejrzyście prowadziły księgowość. Monitorują organizacje charytatywne pod kątem tych standardów i decydują o przyznaniu im akredytacji. W praktyce oznacza to, że darczyńcy mogą w pełni ufać organizacjom charytatywnym rekomendowanym przez Zewo. Przy okazji warto wspomnieć, że Zewo jest jednocześnie partnerem kooperacyjnym Instytutu VMI.
Czas na ekonomizację
To, co w znacznym stopniu różni organizacje pozarządowe w Polsce i Szwajcarii jest sposób finansowania.
– U nas w większym stopniu organizacje korzystają ze środków publicznych, a mniej z prywatnych lub działalności zarobkowej. W Szwajcarii są zupełnie odmienne proporcje. Osoby korzystające z usług organizacji pozarządowych, prowadzonych przez nich kursów, warsztatów czy szkoleń płacą za to niemałe pieniądze. I nikt się temu nie dziwi. Właśnie ekonomizacja i profesjonalizacja działalności to wyzwania, przed którymi stoją polskie organizacje pozarządowe – zauważa M. Kostaniak.
Natomiast w kontekście dobrych praktyk przedstawicieli PISOP, szczególnie zainteresowała bliska współpraca organizacji pozarządowych z firmami i uniwersytetami oraz tzw. centra organizacji pozarządowych.
– Jedno z takich centrów udało nam się zwiedzić. To nic innego, jak wspólny, przestronny budynek, w którym znajduje się wiele organizacji pozarządowych. Mają np. wspólną salę szkoleniową i wspólną kuchnię, co pozwala na nawiązywanie relacji. Naturalnym jest tam również to, że organizacje pozarządowe wzajemnie zlecają sobie usługi, co pozwala im zacieśniać współpracę – tłumaczy M. Kostaniak.
