W dniach 2-12 maja 2018 bezprawnie wycięto drzewa nad jeziorem Podkówka w Olsztynie (2-3 ha). Doprowadziło to do katastrofalnej degradacji terenu, który był szczególnie cenny przyrodniczo oraz posiadał unikalne walory krajobrazowe. Wycinki dokonano w okresie lęgowym ptaków i wbrew zakazom Urzędu Miejskiego. Stowarzyszenie e-Gene Tatry zgłosiło sprawę do Prokuratury, a także złożyło skargi do RDOŚ i Prezydenta miasta.
W dniu 2 i 7 maja 2018 r. została wykonana wycinka drzew na znacznym obszarze terenów leśnych zlokalizowanych na południowej stronie jeziora Podkówka, począwszy od ulicy Leśnej aż do pierwszych zabudowań Osiedla Redykajny, na obszarze przylegającym do szklaku pieszo-rowerowego nad jeziorem (działka 156-41). Skala wycinki jest ogromna. Usunięto stare sosny, a także młodsze drzewa doprowadzając prawie do całkowitej deforestacji terenu obejmującego obszar około 2–3 ha.
Teren jeziora Podkówka jest istotnym obszarem rekreacyjno- turystycznym dla mieszkańców osiedla Redykajny. Stanowił on miejsce wypraw rowerowych, pieszych a także wypoczynku nad wodą. Usunięcie porastającego ten teren lasu pozbawi go walorów krajobrazowych i przyrodniczych oraz spowoduje erozję gleby i zmianę stosunków wodnych.
Należy podkreślić, że wycinka odbyła się w okresie lęgowym ptaków, który obowiązuje do 15 października 2018 r. Teren wokół jeziora jest miejscem lęgowym oraz miejscem żerowania ptaków zarówno bytujących w środowisku wodnym jak i leśnym. Pragnę przypomnieć, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2016 r., poz. 2183), w okresie lęgowym zakazane jest niszczenie siedlisk lub ostoi będących obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania. Niewątpliwie masowa wycinka w dniu 02.05.2018 r. i 07.05.2018 r. narusza powyższe rozporządzenie.
Teren południowych brzegów jeziora Podkówka objęty jest ochroną krajobrazu na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego z dnia 30 maja 2012 r. (Dz. Urz. Województwa Warmińsko-Mazurskiego, 2012 r., poz. 1766). Zgodnie z ustaleniami planu tereny podmokłe i oczka wodne mają pozostać w stanie niezmienionym (§ 5, punkt 6), na terenach zieleni naturalnej (ZN), a także zieleni leśnej (ZL) wprowadzono zakaz budowy oraz prowadzenia robót budowlanych z wyjątkiem nieuciążliwych prac obsługujących ruch pieszo-rowerowy, w tym szlaków z zachowaniem walorów krajobrazowych. Podstawowym kierunkiem rozwoju tego terenu jest między innymi „ochrona krajobrazowa południowych brzegów jeziora Podkówka, a na obszarze lasów „zachowanie obszarów cennych przyrodniczo, w postaci kompleksów zieleni wysokiej, włączonych w ciągi zieleni nieurządzonej — krajobrazowej oraz urządzonej". Na terenach (UT, działka 156-42 i 156-43) dopuszczono jedynie nieuciążliwą zabudowę rekreacyjną, która nie ingeruje w środowisko naturalne. Również na tych obszarach zakłada się zachowanie zieleni wysokiej. Zgodnie z "Zasadami ochrony środowiska - kształtowanie Miejskiego Systemu Środowiska Naturalnego" wymagane jest działanie zmierzające do utrzymania i ochrony terenów zieleni, stanowiących publiczne tereny rekreacyjno-wypoczynkowe o znaczeniu lokalnym i służące wypoczynkowi codziennemu mieszkańców osiedli.
Prowadzona w dniu 02.05.2018 r. oraz 07.05.2018 r. wycinka drzew miała miejsce na obszarze w całości oznaczonym jako 3ZL, a więc terenów przewidzianych w planie jako tereny leśne. W związku z powyższym wycinka narusza wszystkie ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego. W szczególności doprowadziła ona do nieodwracalnego zniszczenia siedlisk i cennych ekosystemów.
Jesteśmy w posiadaniu bogatej dokumentacji fotograficznej i filmowej tego terenu za ostatnie 10 lat do kilku dni przed wycinką drzew włącznie. Jako byli pracownicy UWM zatrudnieni na Wydziale Biologii UWM od wielu lat prowadziliśmy systematyczne obserwacje i badania przyległego terenu, bogatego w roślinność naczyniową, w tym cenne rośliny lecznicze i mszaki oraz w zwierzęta, w tym jaszczurkę zwinkę, padalca, kukułkę, dzięcioła, liczne gatunki płazów oraz owadów, itd.
Teren wokół jeziora Podkówka przez długi czas dość skutecznie opierał się sukcesji dokonywanej przez gatunki inwazyjne. Przykładem takiej sukcesji jest nawłoć kanadyjska, Solidago canadensis, która opanowała pobocza ulicy Leśnej, które wcześniej zostały oczyszczone do czarnego gruntu. W lesie przy jeziorze Podkówka jej udział był niewielki, natomiast dosyć licznie występował tu gatunek natywny, rodzimy, Solidago virga aurea.
W ubiegłym roku na terenie przylegającym do jeziora Podkówka oczyszczono z zadrzewień inny obszar przylegający do jeziora Podkówka, przeorano go i zabronowano. Dzisiaj jest tam jednorodny łan Solidago canadensis.
Z niepokojem odnotowujemy znaczną ingerencję w ekosystem nad jeziorem Podkówka, której kulminacją jest wycinka drzew w dniu 02.05.2018 r. i 07.05.2018 r. Dotychczasowa eksploatacja tego terenu i zniszczenie naturalnej roślinności wokół brzegów jeziora (zastąpienie jej roślinnością urządzoną tj. gatunkami trawnikowymi, drzewami iglastymi obcego pochodzenia) doprowadziło do zarastania jeziora przy jednoczesnej jego eutrofizacji, czego dowodem jest coraz liczniejsze występowanie grążeli żółtej. Wycięcie okalającego lasu zasadniczo zmieni stosunki wodne na tym terenie, a w dalszej kolejności spowoduje nieodwracalne przekształcenie siedlisk i zanik bioróżnorodności na tym obszarze.
W załączeniu przesyłamy zdjęcie dokumentujące wycinkę drzew w dniu 02.05.2018 r., mapę z jeziorem Podkówka i przyległym terenem podlegającym ochronie krajobrazu oraz miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego z 2012 r., obecnie obowiązujący. Na dołączonej mapie dwoma czerwonymi kółkami zaznaczono obszar podlegający ochronie krajobrazu, który w dniu wczorajszym został zdewastowany.
Ponadto zwracamy się z prośbą o ponowne przeanalizowanie zgód na przekształcanie tego terenu, które mogą pozbawić mieszkańców Olsztyna wyjątkowych w skali europejskiej zasobów przyrodniczych.
Pobierz
Źródło: e-Gene Tatry
