Publicystyka - ngo.pl

XIII posiedzenie Warszawskiej Rady Pożytku Publicznego IV kadencji rozpoczęło się od prezentacji Programu ochrony przed hałasem dla m.st. Warszawy. Program prezentował Paweł Lisicki z Biura Ochrony Środowiska, który tłumaczył m.in., że przyjęcie Programu wynika z obowiązku ustawowego, a ustawa jest konsekwencją dostosowywania prawodawstwa polskiego do unijnego. Pierwszy Program ochrony przez hałasem został w Warszawie przyjęty 15 lat temu. Kolejne programy – przyjmowane co 5 lat – są aktualizacjami tego pierwszego.

Program Ochrony Środowiska przed hałasem jest dokumentem pokazującym kierunki działań i proponowane rozwiązania, które mają doprowadzić do poprawy klimatu akustycznego miasta, czyli ograniczenia nadmiernego poziomu hałasu.

Program zawiera m.in. zapisy dotyczące nadzorowania przestrzegania standardów akustycznych przez zarządzających drogami, liniami tramwajowymi i kolejowymi, lotniskami, zakładami przemysłowymi oraz przez inne podmioty odpowiedzialne za emisję hałasu do środowiska.

Aktualizacja Programu ochrony środowiska przed hałasem dla m.st. Warszawy tworzona jest na podstawie analiz danych zobrazowanych na Mapie akustycznej.

Mapa akustyczna z kolei służy całościowej ocenie narażenia na hałas z różnych źródeł na danym obszarze albo wykorzystuje się ją do sporządzania ogólnych prognoz dla danego obszaru. Opracowywana jest co 5 lat (od roku 2007) i stanowi podstawowe źródło danych potrzebnych do informowania społeczeństwa o zagrożeniach hałasem, do opracowywania danych dla państwowego monitoringu środowiska oraz do tworzenia i aktualizacji programów ochrony środowiska przed hałasem.

Z analizy wyników mapy akustycznej wynika, że poziom hałasu pochodzącego z transportu drogowego i kolejowego w Warszawie nieznacznie się zmniejsza w porównaniu do wyników poprzedniej mapy akustycznej. Zwiększyło się natomiast narażenie mieszkańców na hałas pochodzący z transportu tramwajowego oraz przemysłowego (tutaj wlicza się także np. hałas wytwarzany na parkingach przy centrach handlowych). W przypadku hałasu wytwarzanego przez tramwaje wynika to m.in. stąd, że coraz więcej nowych osiedli deweloperzy sytuują właśnie w pobliżu linii tramwajowych. W porównaniu do 2012 roku nie zwiększyło się natomiast narażenie mieszkańców na hałas lotniczy.

W Programie zapisano krótkookresowy, średniookresowy i długookresowy cel operacyjny: jest nim likwidacja możliwie dużej liczby przypadków przekroczeń poziomów dopuszczalnych większych niż 10 dB, niż 5 dB i pozostałych.

Program wymienia także możliwe do zastosowania metody walki z hałasem: organizacyjne (ograniczenie ruchu pojazdów samochodowych - szczególnie ciężkich, ograniczenie prędkości ruchu pojazdów, zwiększenie płynności ruchu pojazdów, budowa rond, egzekwowanie ograniczenia prędkości dopuszczalnej) oraz techniczne (modernizacja dróg i torowisk, wymiana taboru kolejowego/tramwajowego/autobusowego na nowocześniejszy, mniej emisyjny, wymiana nawierzchni na „cichą”, nasadzenia zieleni, montaż ekranów akustycznych).

Program ochrony przed hałasem dla m st. Warszawy został poddany konsultacjom społecznym, które odbywały się w marcu i kwietniu 2018 roku i trwały 33 dni. Z możliwości tej skorzystało 261 mieszkańców i organizacji, którzy zgłosili 191 wniosków w formie pisemnej, zawierających łącznie 481 wniosków szczegółowych.

Warszawska Rada Pożytku pozytywnie zaopiniowała projekt uchwały.

Oficjalne rozmowy z Miastem na ten temat prowadzone są od 2012 roku, gdy KDS ds. Wisły złożyła wniosek o udostępnienie organizacjom pozarządowym terenu na Cyplu Czerniakowskim.

Od tego czasu koncepcje zagospodarowania tego terenu się zmieniały. Ostatecznie Miasto zdecydowało, że powstanie tam obiekt, łączący działalność wodniacką z animacyjno-społeczną. Jak zwykle jednak – diabeł tkwił w szczegółach.

Jeszcze do niedawna Miasto stało na stanowisku, że rozpoczętą inwestycję do stanu użytkowania powinien własnym sumptem doprowadzić przyszły użytkownik tego terenu. Ten zaś miał być wyłoniony w drodze przetargu. Organizacje skupione wokół KDS ds. Warszawskiej Wisły widziały w tym rozwiązaniu zarówno szanse na spełnienie swych marzeń, jak i wielkie zagrożenie – aby sfinalizować inwestycję potrzebnych jest ok. 1,5 mln zł, których organizacje nie mają.

Piotr Kaliszek żalił się, że środowisko organizacji związanych z Wisłą jest traktowane nierówno w stosunku do innych organizacji, którym Miasto udostępnia miejsca do animacji na zasadach konkursowych, a nie przetargowych. Przywołał tu przykłady Warsztatu czy Stołecznego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych. Organizacje wiślane są zaś zmuszane konkurować o miejsce do działania na zasadach komercyjnych. Dodatkowym elementem utrudniającym rozmowy jest czas – organizacjom operującym wokół Wisły kończą się wkrótce umowy na użytkowanie terenów do tej pory zajmowanych i jesienią prawdopodobnie wszystkie zostaną bez siedzib.

Wiele jednak wskazuje na to, że przynajmniej część obaw organizacji wiślanych jest już nieuzasadniona. Obecny na posiedzeniu WRP Krzysztof Górnicki, zastępca dyrektora Zarządu Zieleni Miejskiej, przedstawił bowiem nowe propozycje dotyczące zagospodarowania Przystani Warszawa.

Po pierwsze, poinformował, że Miasto zrezygnowało z rozpisywania przetargu na dokończenie inwestycji i dalsze prowadzenie Przystani Warszawa. Po analizach urzędnicy doszli do wniosku, że ta formuła byłaby za trudna i dla Miasta, i dla organizacji, które nie podołałyby takiemu zadaniu. Miasto wyłoży więc owe 1,5 mln zł i doprowadzi inwestycję na Cyplu Czerniakowskim do takiego stanu, aby uzyskała ona wymagane pozwolenia na użytkowanie.

Po drugie, przedstawił dwie koncepcje wyłonienia gospodarza tego terenu. Pierwsza zakłada rozpisanie przetargu na operatora Przystani Warszawa z zastrzeżeniem, że część terenu będzie udostępniania organizacjom społecznym na ich działania. Według drugiego pomysłu – z całej inwestycji miałaby być wydzielona część budynków, które zostaną – w drodze konkursu – powierzone organizacjom pozarządowym. Konkursy byłyby możliwe do ogłoszenia na przełomie stycznia i lutego 2019 r.

Marcin Wojdat, Sekretarz m.st. Warszawy zwrócił jednak uwagę, że proces przygotowywania konkursu skierowanego do organizacji pozarządowych powinien zaczynać się już dzisiaj, aby wiosną przyszłego roku w Przystani Warszawa mogło się już coś dziać. Zaproponował jednocześnie, aby może przy okazji tej inwestycji spróbować nowej formy współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi i zamiast ogłaszania konkursów dotacyjnych zastanowić się nad powierzaniem zadań poprzez zakup usług.

Piotr Kaliszek – dziękując za nowe propozycje przedstawione przez Zarząd Zieleni Miejskiej – wyraził obawę, że przy takich założeniach brakuje gospodarza całego terenu, który będzie umiał bezkonfliktowo koordynować działania czystko komercyjne i społeczne. Dodał także, że potrzeby organizacji społecznych są tak duże, iż są w stanie zagospodarować cały ten teren (16 tys. metrów kwadratowych, w tym 2 tys. metrów kwadratowych pod dachem), a działalność komercyjna (na terenie Przystani przewidziane jest miejsce m.in. na kawiarnię, restaurację i sklep) mogłaby wspierać działalność społeczną.

Ze strony przedstawicieli Zarządu Zieleni Miejskiej padło zapewnienie, że są otwarci na wszelkie propozycje i rozmowy.

Wobec coraz bardziej szczegółowych zagadnień poruszanych przez przedstawicieli organizacji wiślanych, prowadzący obrady współprzewodniczący WRP wiceprezydent Włodzimierz Paszyński, zaproponował, aby dalsza dyskusja przeniosła się do Branżowej Komisji Dialogu Społecznego ds. Warszawskiej Wisły, a w razie problemów z osiągnięciem porozumienia – powróci pod obrady WRP.

Termin sierpniowego posiedzenia WRP nie został ustalony – jest to zależne od przewidywanej frekwencji oraz od tego, czy członkowie Rady zgłoszą sprawy wymagające przedyskutowania.